Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp
<p><strong>Kwartalnik podejmuje istotne zagadnienia dotyczące procesu edukacyjnego dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.<br></strong>Upowszechnia wyniki prowadzonych badań naukowych także z nauk o rodzinie, pedeutologii, historii wychowania dziecka, dydaktyki, literatury.</p>Uniwersytet Ignatianum w Krakowiepl-PLEdukacja Elementarna w Teorii i Praktyce2353-7787<p>1. Autor zgłaszając swój artykuł oświadcza, że jest Autorem artykułu (zwanego dalej Utworem) i:<br>- przysługują mu wyłączne i nieograniczone prawa autorskie do Utworu,<br>- jest uprawniony/a do rozporządzania prawami autorskimi do Utworu.<br>Oświadcza, że nie narusza praw autorskich osób trzecich i praw prawnych.<br>Oświadcza, że nie występuje żaden konflikt interesów.</p> <p>2. Udziela Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie nieodpłatnej, niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie licencji do korzystania z Utworu na następujących polach eksploatacji: <br>- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;<br>- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;<br>- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;<br>- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;<br>- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;<br>- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym;<br>- w zakresie praw zależnych do Utworu, obejmujących w szczególności prawo do dokonania koniecznych zmian w Utworze, wynikających z opracowania redakcyjnego i metodycznego, a także do dokonania tłumaczenia Utworu na języki obce.</p> <p>Udzielenie licencji następuje z chwilą przekazania Utworu na rzecz Uniwersytetowi Ignatianum w Krakowie. Uniwersytet Ignatianum w Krakowie jest uprawniony do udzielania dalszych sublicencji do Utworu, w zakresie udzielonego prawa. Licencja jest ograniczona czasowo i zostaje udzielona na okres 15 lat, licząc od daty jej udzielenia.<br><strong>Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie</strong> (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz <a href="http://opcit.eprints.org/oacitation-biblio.html">The Effect of Open Access</a>). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:</p> <ul> <li class="show"><a href="http://www.researchgate.net/">ResearchGate</a></li> <li class="show"><a href="http://papers.ssrn.com/">SSRN</a></li> <li class="show"><a href="https://www.academia.edu/">Academia.edu</a></li> <li class="show"><a href="https://works.bepress.com/">Selected Works</a></li> <li class="show"><a href="http://www.academic-search.com/">Academic Search</a></li> </ul>Wprowadzenie
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/3163
Małgorzata Cackowska
Copyright (c)
2023-12-272023-12-27184 (71)77Książka obrazkowa o wojnie jako kulturowy artefakt o politycznym potencjale. Analiza przypadku
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2896
<p>W artykule, wykorzystując metodę krytycznej analizy treści (<em>critical content analysis</em>), dokonuję studium przypadku książki obrazkowej dla dzieci <em>Wojna, która zmieniła Rondo</em> autorstwa ukraińskich artystów Romany Romanyszyn i Andrija Łesiwa wydanej w oryginale w 2015 roku we Lwowie jako artystyczną odpowiedź na inwazję Rosji na Ukrainę i aneksję Krymu. Książkę postrzegam jako tekst kulturowy (artefakt) o politycznym znaczeniu (element wojny informacyjnej), osadzony w szerszym społeczno-historyczno-kulturowo-politycznym kontekście. Analizowany jest nie tylko sam utwór, ale także liczne epiteksty wytworzone wokół niego (zamieszczone w internecie wywiady z artystami, blogi, recenzje i opinie). Perspektywą teoretyczną analiz i interpretacji znaczeń wytwarzanych multimodalnie w samym utworze (za pomocą obrazu i tekstu oraz relacji między nimi) oraz wykorzystanych danych wtórnych jest historycyzm i postkolonializm (w wersji używanej przez Mykołę Riabczuka). Analiza pokazuje, że w dyskursie imperialnym utwór (i jego założenie) jest egzemplifikacją ambiwalencji pomiędzy głosem emancypacji Ukraińców z rosyjskiej hegemonii kulturowej i jednocześnie włączania się w nurt uniwersalizmu zachodniego.</p>Małgorzata Cackowska
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)112410.35765/eetp.2023.1871.01"Powieki" Michała Rusinka w świetle dziecięcych interpretacji
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2336
<p>Celem niniejszego artykułu uczyniono identyfikację dziecięcych sposobów rozumienia i interpretowania książki <em>Powieki </em>Michała Rusinka. Materiał do badania (poprzedzonego analizą ikonotekstu) zapewniły zajęcia edukacyjne, przeprowadzone w oddziale przedszkolnym w jednej ze społecznych szkół podstawowych w Łodzi. Badanie zostało osadzone w paradygmacie jakościowym (obserwacja uczestnicząca), a badacze przyjęli rolę interpretacyjnie zaangażowanych obserwatorów-jako-uczestników. Analizując przebieg warsztatu, wypowiedzi i konkretyzacje plastyczne udało się zidentyfikować dziecięce interpretacje kategorii bohaterów, relacji między nimi oraz świata, w którym żyją. Podczas spotkania z pracą Rusinka ujawnił się potencjał interpretacyjny, dotykający przede wszystkim wymiaru emocjonalno-społecznego. Uczestnicy proponowali również alternatywne rozwiązania fabularne na podstawie fragmentów historii o myszach będących w niebezpieczeństwie, dzięki czemu zredukowane zostały napięcia, powstałe w wyniku obcowania z obciążającą emocjonalnie tematyką. Organizowanie sytuacji edukacyjnych wokół książki <em>Powieki</em> wpisuje się w namysł nad sposobami konfrontowania dzieci z wymagającymi zagadnieniami, będącymi na krawędzi kulturowego tabu. Sposób przyjęcia omawianego tekstu otwiera drogę do ponownego sięgnięcia po niego na etapie edukacji wczesnoszkolnej.</p>Weronika KisielMagdalena Kaliszewska-Henczel
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)254310.35765/eetp.2023.1871.02Literackie teksty edukacji wczesnoszkolnej wobec wyzwań antropocenu
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2770
<p>Współczesny kryzys społeczny wymaga głębokiego namysłu oraz podjęcia właściwych decyzji zmierzających do przeciwdziałania skutkom zmian, które zaszły. Antropocen, jako czas, w którym człowiek stał się siłą odpowiadającą za przekształcenia zachodzące na Ziemi, stawia konkretne wyzwania nam – współcześnie żyjącym. Celem artykułu jest wskazanie uzasadnienia dla podejmowanych działań mających na celu zapobieganie zmianom klimatycznym poprzez przedstawienie konkretnych tekstów literackich spełniających to zadanie. Na potrzebę analiz zastosowano metodę analizy dokumentów. Rozważania rozpoczęto od zdefiniowania pojęcia społecznego kryzysu. W dalszej części wskazano na kryzys klimatyczny jako współczesne zagrożenie egzystencjalne. Przywołano stanowisko Unii Europejskiej w tym zakresie. Podkreślono rolę edukacji jako gwaranta zmian w procesie przekształcenia ekologicznej świadomości współczesnego człowieka. W wyniku analizy dokumentów wskazano rangę edukacji polonistycznej w tym obszarze: z pełnym przekonaniem i odpowiedzialnością ustanowiono tekst literacki jako modulator postaw świadomościowych; przedstawiono metody wspierające kształcenie ekologicznych postaw w procesie edukacji. Podkreślono również istotę twórczej pracy z tekstem literackim. Zarekomendowano konkretne, wybrane teksty literackie z proponowanej listy lektur dla klas 1-3 szkoły podstawowej, których treść kształci kompetencje proekologiczne i poznawcze z uwzględnieniem wyzwań antropocenu.</p> <p> </p>Justyna Wojciechowska
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)455410.35765/eetp.2023.1871.03Ikonotekst a ochrona środowiska. Ekokrytyczna analiza wybranych norweskich książek dla dzieci
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2709
<p>Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób zagadnienia związane z ochroną środowiska są przedstawione z perspektywy ekokrytycznej w norweskich książkach obrazkowych dla dzieci. Korzystając z zaprezentowanej teorii odpowiadam na następujące pytania badawcze: Jaka postawa filozoficzna jest przedstawiona w wybranych książkach dla dzieci? Jaki jest obraz natury ukazany w ikonotekście? Jak można zdefiniować opisywane zagrożenie dla środowiska i jego powody? Jak wyglądają relacje człowiek – natura? Czy przedstawiony w książkach kryzys dotyczący środowiska jest według autorów możliwy do zażegnania? oraz Jaka przyszłość maluje się przed ludzkością wg autorów? Materiału do analizy dostarczają <em>Blekkulf. Hval i trøbbel</em> autorstwa Bente Roestad, ilustrowana przez Jerzego Olszaka i Magdalenę Markiewkę, <em>Under polarisen</em> Line Renslebråten oraz <em>Hva er greia med klima?</em> Olego Mathismoena i Jenny Jordahl. Z analizy wynika, że w książkach dominuje postawa antropocentryczna, obraz natury i relacja człowiek – natura są zróżnicowane, kryzys istnieje i jest skutkiem działalności człowieka, choć jego zasięg jest różnie przedstawiony. Odmienny sposób przedstawiania kryzysu może, choć nie musi, wiązać się z gatunkiem analizowanych książek (książka obrazkowa, książka obrazkowa będąca literaturą faktu, komiks). Dominuje narracja pastoralna, wskazująca na możliwość powrotu do stanu pierwotnego natury, choć obecna w jednym tekście narracja apokaliptyczna wskazuje na nieodwracalne zmiany klimatyczne.</p>Helena Garczyńska
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)556710.35765/eetp.2023.1871.04Zielony aktywizm. Wizerunek Grety Thunberg w książkach obrazkowych na szwedzkim rynku wydawniczym
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2592
<p>W artykule skupiam się na obrazie szwedzkiej aktywistki klimatycznej, Grety Thunberg, w dwóch książkach obrazkowych obecnych na szwedzkim rynku wydawniczym: informacyjnej, Små människor, stora drömmar: Greta Thunberg (Mali ludzie, wielkie marzenia: Greta Thunberg) Marii Isabel Sánchez Vegara i Anke Weckmann z 2020 oraz fikcyjnej Greta and the giants (Greta i olbrzmy) Zoë Tucker i Zoe Persico z 2019. Celem analizy jest omówienie i porównanie tych książek z perspektywy hasła trzeciej fali ekokrytyki, nawołującego do działań zaradczych. W badaniu staram się ocenić środki artystycznego wyrazu, które zostały wykorzystane, aby implementować te działania w ikonotekstach obu utworów. Postulat trzeciej fali ekokrytki konfrontuję z wyobrażeniami o współczesnej literaturze dla dzieci, która od XX wieku odżegnuje się od działań ofensywnie dydaktycznych na rzecz estetyki i rozrywki. W badaniu została wykorzystana metodologia z zakresu narratologii oraz badań książki obrazkowej. Wnioski wskazują, że obie książki reprezentują podobny stopień lekkiego dydaktyzmu, a ich hybrydalność zaciera granice genologiczne między fikcją a rzeczywistością.</p>Hanna Dymel-Trzebiatowska
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)698010.35765/eetp.2023.1871.05Wszechobecna różnorodność. Minä ja uusi vauva (Boken om att få syskon) Marii Frensborg i Maiji Hurme, czyli skąd się biorą dzieci i czy wszystkie są takie same?
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2716
<p>Niniejszy artykuł ma na celu przeanalizowanie, które z tematów wyodrębnionych przez raport Lastenkirjainstituutti jako najczęściej poruszane w 2020 r. tematy w literaturze dziecięcej wydanej w Finlandii zostały poruszone w książce szwedzko-fińskiego duetu autorek Marii Frensborg i Maiji Hurme <em>Minä ja uusi vauva</em> oraz to, w jaki sposób zostały one przedstawione. Przedmiotem analizy w artykule są także sposoby przedstawienia przez autorki różnorodności, zarówno w tekście jak i w obrazie i próba odpowiedzi na pytanie, jakie są przyczyny coraz powszechniejszego przedstawiania różnorodności jako elementu codzienności przez fińskich autorów książek dla dzieci. Wśród głównych aspektów różnorodności w książce pojawiają się przede wszystkim różnorodność pod względem etnicznym, kulturowym, płciowym, a także przedstawione są rozmaite modele rodzin. Wszystkie te aspekty są jednak ukazane przede wszystkim przez pryzmat równości i podobieństw, nie zaś poprzez podkreślenie różnic pomiędzy członkami odmiennych grup społecznych.</p>Magdalena Podlaska
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-05-092023-05-09184 (71)818810.35765/eetp.2023.1871.06Mitologia Shuar w perspektywie postkolonialnej na przykładzie książki Etsa
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2601
<p>Mity prezentowane w formie książki obrazkowej mogą wzbudzić zainteresowanie kulturą, z której pochodzą. Pełnią również ważną rolę edukacyjną w zapoznawaniu dzieci i młodzieży z perspektywą rdzennych mieszkańców globu. Niniejszy artykuł zajmuje się analizą i interpretacją książki obrazkowej zatytułowanej <em>Etsa</em>, która bazuje na jednym z najważniejszych mitów Shuar - rdzennej grupy z Ekwadoru. Tego typu książka mogłaby być włączona do programu szkoły podstawowej, ponieważ zapoznawałaby uczniów w różnorodnością kulturową i praktykami kulturowymi charakterystycznymi dla grupy Shuar. Postkolonialna i perpektywistyczna analiza pokazuje jednak, że w tej pozycji - tak samo jak w wielu innych - rdzenne mity pełne znaczeń są przekształcone proste opowiastki nie przenoszące ważnych rdzennych wartości kulturowych. Jeden z najważniejszych mitów Shuar o personifikacji Słońca stała się tu historią o chłopcu, który bezwolnie podąża za demonem i nie rozumie rzeczywistości, w jakiej się znalazł. Książka określana jako prezentująca mit Shuar nie powinna być wykorzystywana w nauce szkolonej, ponieważ nie spełnia obietnicy założonej już w tytule.</p>Aleksandra Wierucka
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)8910110.35765/eetp.2023.1871.07Postapokalipsa w Krótkich Gatkach, czyli jak przygotować dzieci na (każdą) katastrofę
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2761
<p>Literatura dystopijna, również w wydaniu obrazkowym, od lat stanowi stały podgatunek kultury popularnej. O ile jednak na rynku nie brakuje dystopijnych, głównie postapokaliptycznych, utworów dla dorosłych czy starszej młodzieży (<em>young adults</em>), o wiele rzadziej obierają tę konwencję autorzy literatury kierowanej jednoznacznie do młodszego, dziecięcego czytelnika. Jednym z niewielu wyjątków jest autorska, ośmioczęściowa seria komiksowa Marcina Podolca <em>Bajka na końcu świata</em> opublikowana w latach 2017–2023 przez Kulturę Gniewu. Jej bohaterkami są dziewczynka Wiktoria i jej psia przyjaciółka Bajka, które wędrują przez „świat po wielkim wybuchu”, czyli wymarłe i zniszczone krainy pełne wszelkiego rodzaju anomalii w zakresie fauny, flory oraz zjawisk fizycznych. Na poziomie fabularnym wizja przedstawiona w kolejnych częściach serii czerpie pełnymi garściami z posępnego repertuaru postapokaliptycznych wizji znanych z literatury czy filmów dla dorosłych odbiorców. W artykule podjęta zostaje próba prześledzenia w jaki sposób autor scenariusza i rysunków opowiada przygody Wiktorii i Bajki w tym zniszczonym i budzącym grozę świecie w złagodzonej formie dopasowanej do percepcji dziecięcego odbiorcy.</p>Paweł Łapiński
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)10311410.35765/eetp.2023.1871.08Kreacje bohaterów w komiksie edukacyjnym dla dzieci a identyfikacja i przekaz wiedzy
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2662
<p>Komiks edukacyjny jest popularnym gatunkiem artystycznym w kulturze dziecięcej, jego siła przekazu i oddziaływania tkwi w korelacji między warstwą werbalną i wizualną (ikonotekstowość). Jednakże nie tylko obraz i tekst mają decydujący wpływ na odbiór wspomnianego medium. Elementem kluczowym dla każdego komiksu jest bowiem postać bohatera (zob. Toeplitz, 1985), która w połączeniu z cartoonowością wpływa na ułatwienie identyfikacji młodym czytelnikom. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie relacji pomiędzy postacią bohatera a przekazem wiedzy i utożsamieniem się z protagonistami. Klasyfikacja, która została przyjęta w rozważaniach, polega na wyróżnieniu czterech typów bohaterów obecnych w komiksach edukacyjnych dla młodych odbiorców: dziecięcego, dorosłego, zwierzęcego i fantastycznego. Analiza wykazała, że protagoniści są konstruowani w taki sposób, aby zmniejszyć dystans pomiędzy czytelnikiem a książką, a tym samym ułatwić młodemu odbiorcy identyfikowanie się z bohaterami. Kreacje postaci w znaczący sposób wpływają na proces lektury i emocje czytelnika, a tym samym dają możliwość poruszania różnych tematów i przekazywania skomplikowanych treści.</p>Aleksandra Suchańska
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)11512610.35765/eetp.2023.1871.09Problemy rodzinne zobrazowane we współczesnych bajkach animowanych
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2628
<p>Bajki animowane od lat pozwalają przeżywać najmłodszym niezwykłe przygody ze swoimi ulubionymi bohaterami. Kształtują światopogląd, pozwalając dzieciom utożsamiać się z postaciami, które tak jak one doświadczają zarówno radosnych, jak i trudnych wydarzeń. Bajki nie unikają przedstawiania trudności życia codziennego, zwłaszcza pojawiających się w obrębie fundamentalnej grupy społecznej, jaką jest rodzina. Niniejszy artykuł prezentuje wyniki badań, których celem było rozpoznanie i scharakteryzowanie problemów rodzinnych obrazowanych we współczesnych bajkach animowanych. Zastosowano metodę zbiorowego studium indywidualnych przypadków przy wykorzystaniu techniki analizy dokumentów. Szczegółowa analiza 20 bajek animowanych ukazuje przestrzeń rodzinną uwikłaną w różnorodne trudności, które wynikają między innymi z nieprawidłowej komunikacji między członkami rodziny. Rodzice obrazowani w bajkach animowanych borykają się z problemami zawodowymi, a także popełniają wiele błędów wychowawczych, polegających na nadmiernym chronieniu dziecka i przesadnych wymaganiach mu stawianych. Brak akceptacji młodego człowieka, jego pasji, marzeń generuje częste występowanie sytuacji konfliktowych w rodzinach. Problemy rodzinne ukazywane w bajkach animowanych dla najmłodszych w znaczącym stopniu odzwierciedlają życiową codzienność współczesnych rodzin. Trudności prezentowane są w sposób uproszczony, dostosowany do możliwości młodych odbiorców, którzy w trakcie toczącej się akcji mają możliwość identyfikacji z bohaterami przeżywającymi podobne problemy.</p>Joanna Antosik
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)12714410.35765/eetp.2023.1871.10Obrazem – o dźwięku. Książki obrazkowe dla dzieci kształtujące aktywną postawę wobec audiosfery
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2763
<p>Artykuł zawiera analizę wybranych książek obrazkowych dla dzieci odnoszących się do zagadnienia dźwięku i audiosfery, dokonaną w celu stwierdzenia możliwości ich zastosowania w edukacji z zakresu ekologii akustycznej. Edukacja ta, zgodnie z założeniami sformułowanymi w latach 60. XX w. przez Raymonda Murraya Schafera, powinna rozwijać wrażliwość na dźwięki, świadomość złożoności audiosfery i odpowiedzialności za nią. Zastosowano metodę analizy treści w ramach badań jakościowych, w badaniu materiałów wizualnych odnosząc się do obszarów dotyczących obiektu i odbiorczości. Stwierdzono, że książki obrazkowe sugestywnie przedstawiają zagadnienia związane z dźwiękiem bez korzystania z nagrań czy zapisu nutowego. Rozbudzają wyobraźnię i pobudzają kreatywność. Dźwięki wyobrażone czy tworzone przez dzieci w czasie lektury stają się trzecim, obok obrazu i słowa, medium tworzącym książkę. Niewerbalność obrazu zbliża go do świata dźwięków i sprzyja edukacji estetycznej, ujawniając potencjał książek obrazkowych do przekraczania granic dziedzin sztuki. Analizowane publikacje dają wiele możliwości interakcji między dzieckiem a dorosłym, wspierającym proces lektury, i sprzyjają rozbudzaniu wrażliwości na audiosferę także u dorosłego. Obecność takiej tematyki wpisuje się w istotną tendencję traktowania małego czytelnika jako zdolnego do refleksji na tematy o globalnym znaczeniu.</p>Magdalena Karolina Sasin
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)14515910.35765/eetp.2023.1871.11Wychowanie "dzieci trudnych" w koncepcji Jana Kuchty
https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/eetp/article/view/2948
<p>Celem artykułu jest przedstawienie poglądów Jana Kuchty – pedagoga okresu międzywojennego – na temat wychowania dzieci trudnych: zuchwałych i włóczęgów. Zaprezentowane treści wpisują się w obszar badawczy historii wychowania, a także pedeutologii historycznej. Przeprowadzona analiza i interpretacja publikacji pedagogicznych Kuchty została przeprowadzona z pomocą metodologii badań historyczno-pedagogicznych. W artykule, oprócz zarysu biografii naukowej Kuchty, zaprezentowano sposób rozumienia przez niego pojęcia „dzieci trudne”, a także charakterystykę dzieci zuchwałych oraz dzieci włóczęgów. Opisywany autor dużą wagę przywiązywał do analizy zachowań dzieci zuchwałych, tworząc na jej podstawie propozycje oddziaływań wychowawczych na terenie szkoły. Z kolei w przypadku dzieci włóczęgów istotne dla Kuchty było poznanie przyczyn włóczęgostwa. Dopiero na tej podstawie proponował określone działania o charakterze wychowawczym, o których skuteczności miało decydować przede wszystkim podmiotowe traktowanie dzieci przez wychowawców i nauczycieli oraz tworzenie życzliwej atmosfery wychowawczej. Postulowanym efektem końcowym wychowywania dzieci trudnych miało być przywrócenie ich do życia w społeczeństwie oraz przygotowanie do kierowania się w postępowaniu wartościami ogólnoludzkimi, narodowymi, państwowymi i religijnymi.</p>Andrzej Grudziński
Copyright (c) 2023 Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
https://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0
2023-12-272023-12-27184 (71)16317410.35765/eetp.2023.1871.12