Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce

Wprowadzenie

Irena Pulak — 2020-05-12

Numer czasopisma, który oddajemy w Państwa ręce, składany jest do druku w szczególnej chwili. Konsekwencje społeczne wynikające z rozprzestrzeniania się koronawirusa COVID-19 właściwie wymusiły w trybie natychmiastowym przestawienie się systemu polskiej (i nie tylko polskiej) edukacji na kształcenie zdalne, bazujące na szerokim wachlarzu możliwości, jakie stwarzają nowe technologie informacyjno-komunikacyjne. Internet stał się dla wielu uczniów i nauczycieli codziennym narzędziem pracy, środkiem nauczania i uczenia się, a także bezpieczną przestrzenią spotkania.

Spotkanie dziecka z kulturą audiowizualną: obraz konstytuujący się w rodzicielskim dyskursie o dziecięcej codzienności

Magdalena Grochowalska — 2020-05-12

Tekst dotyczy problematyki obecności kultury audiowizualnej w codzienności dziecka widzianej z perspektywy rodziców. Oglądaniu telewizji czy innych mediów ekranowych dzieci poświęcają wiele czasu. Rzeczywistość medialna, oferując zróżnicowane treści i formy przekazu, łatwość odbioru; ludyczność jest atrakcyjna dla dzieci. Audiowizualne doświadczanie świata nie pozostaje bez znaczenia dla rozwijającej się kompetencji kulturowej. Rodzice, kierując się troską o dziecko, zazwyczaj regulują dostępność mediów, angażują się w rodzinną edukację medialną. Mogą przyjmować zróżnicowane role: aktywnie wprowadzać w kulturę ekranu lub pozwalać na samotne, wielogodzinne obcowanie z nią. W odwołaniu do wyników badań własnych opisano sposoby postrzegania przez rodziców telewizji obecnej w codzienności dziecka. Założono, że znaczenia nadawane rzeczywistości medialnej przez rodziców wyznaczają doświadczenia gromadzone przez dziecko. Analizie poddano treść wypowiedzi udostępnianych na internetowych forach dyskusyjnych. Miało to na celu odtworzenie rodzaju ram pojęciowych posiadanych przez rodziców, za pomocą których konceptualizują konteksty funkcjonowania telewizji w dziecięcej codzienności. Poszukiwano odpowiedzi na pytania, jakie obszary kultury ekranu udostępniają dziecku w wieku przedszkolnym rodzice oraz jakie mogą być motywy podejmowanych wyborów. Analiza ujawniła sposoby interwencji rodziców w oglądanie telewizji przez dzieci oraz znaczenia przypisywane praktykom uznawanym za celowe w organizowaniu kontaktu z telewizją. W dyskusji otrzymane wyniki odniesiono do problemu umiejscawiania dziecka w codziennych praktykach dorosłych.

Możliwości wspierania edukacji domowej nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi

Renata Królikiewicz — 2020-05-12

Celem niniejszego opracowania było dokonanie przeglądu możliwości; jakie oferują nowe media cyfrowe we współczesnym środowisku uczenia się i nauczania w kontekście potrzeb rodziców podejmujących edukację domową. Temat ten jest istotny; gdyż wiele wskazuje na to; że rozwój i coraz łatwiejszy dostęp do nowych technologii informacyjno-komunikacyjnych może się stać istotnym czynnikiem wpływającym na motywację do podjęcia decyzji o edukacji domowej; jak i elementem mocno wspomagającym sam proces nauczania. W artykule autorki starają się odpowiedzieć na pytania; jak na podstawie nowych technologii informacyjno-komunikacyjne budować spersonalizowane środowisko kształcenia dla edukacji domowej oraz jakie narzędzia i zasoby cyfrowe można do tego celu wykorzystać. W pierwszej części scharakteryzowano nowe trendy w edukacji i rozwój edukacji domowej. Następnie dokonano klasyfikacji i omówiono przykłady przydatnych z punku widzenia edukacji domowej usług i narzędzi dostępnych online. Zestawiono je według pełnionych funkcji; uwzględniając zasoby informacyjne; materiały i pomoce dydaktyczne oraz środki komunikacji cyfrowej; przydatne w procesie edukacji domowej. Przytoczono też wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród polskich rodzin edukujących domowo; które dotyczyły wykorzystania nowych technologii cyfrowych. W zakończeniu odniesiono się do korzyści; jakie dla edukacji domowej niesie cyfrowe środowisko edukacyjne.

Dialog dziecka z cyfrowymi technologiami – z doświadczeń przedszkoli w Reggio Emilia.

Joanna Ludwiczak — 2020-05-12

W kontekście stanowisk odnośnie wykorzystania cyfrowych technologii w edukacji, artykuł prezentuje podejście technoentuzjastyczne. Ukazuje możliwości włączenia cyfrowych mediów do codzienności edukacyjnej w przedszkolu. W artykule opisane jest podejście placówek wczesnej edukacji w Reggio Emilia we Włoszech, w których wykorzystanie cyfrowych technologii ma przede wszystkim na celu wspieranie dziecięcego procesu uczenia się. Część teoretyczna zilustrowana jest wizualną dokumentacją doświadczenia z cyfrowymi mediami, inspirowanego podejściem Reggio Emilia.

Opinie nauczycieli wczesnoszkolnych o zastosowaniu technologii informacyjnej podczas uczenia się/nauczania muzyki poprzez audiację

Ewa Anna Zwolińska — 2020-05-12

Niniejszy artykuł koncentruje się na zmianie paradygmatu w edukacji muzycznej; który wynika z rozwoju audiacji (myślenia dźwiękami). W 2004 roku w Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy na kierunku pedagogika wczesnoszkolna rozpoczęto kształcenie studentów na podstawie założeń teorii uczenia się muzyki Edwina E. Gordona. Przez 15 lat realizacji programu nauczania w module innowacyjna edukacja muzyczna poddawano go ewaluacji w sześciu zakresach problemowych: 1) Wartość umysłowa umiejętności audiowania; 2) Wartość procesu uczenia się muzyki poprzez audiację; 3) Wartość trzystopniowego procesu uczenia się muzyki; 4) Możliwość optymalizacji procesu dydaktycznego; 5) Przydatność wyaudiowanych wzorów; 6) Zdolność do uczenia się muzyki. W wyniku piętnastoletniej praktyki realizowania planu strategicznego skoncentrowanego na audiacyjnym modelu edukacji muzycznej zaszły zmiany w świadomości studentów; zwiększyły się także wymagania w zakresie podnoszenia umiejętności technicznych i praktycznych. Z tego powodu uznano; że starannie zaplanowana; zaprojektowana i zintegrowana z dobrą praktyką pedagogiczną technologia informacyjno-komunikacyjna (ICT) może wspierać motywację do uczenia się muzyki i podnosić jej jakość.

Uczyć na miarę naszych czasów. Nowe technologie na lekcjach języka obcego w nauczaniu początkowym

Jakub Adamczewski — 2020-05-12

Celem przedstawionego artykułu jest zaprezentowanie rozwiązań opartych na nowych technologiach w celu skuteczniejszego nauczania języków obcych w nauczaniu początkowym. Na podstawie raportów z badań oraz literatury proponuję zestaw aplikacji oraz stron internetowych do pracy z uczniem w wieku wczesnoszkolnym. Uwzględniając możliwości rozwojowe dziecka oraz podstawę programową w kontekście edukacji językowej; prezentuję przykładowe działania z wymienionymi narzędziami. Artykuł ma spełnić funkcję informacyjną oraz edukacyjną w kontekście organizowania przez nauczyciela procesu lekcyjnego z uwzględnieniem współczesnych udogodnień technologicznych. Zmiany zachodzące w polskiej edukacji pozwalają na włączanie nowych metod do codziennego nauczania; walcząc o uwagę i zaangażowanie uczniów. Szkoły powinny być miejscem pionierskiego odkrywania nowych technologii; by jeszcze lepiej realizować podstawę programową i ożywiać treści programowe w kontakcie z uczniami. W ten sposób polscy uczniowie mają możliwość zdobycia kompetencji językowych; które są niezbędne we współczesnym; cyfrowym świecie. Bycie „cyfrowym imigrantem i tubylcem” stało się faktem; który jako nauczyciele możemy wykorzystać; by świadomiej korzystać z udogodnień cywilizacyjnych w szkole.

Uczeń ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi z perspektywy czterech dekad

Patrycja Aurelia Młynek — 2020-05-12

Celem przeprowadzonych rozważań była próba ukazania przemian w postrzeganiu uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych oraz organizacji ich procesu kształcenia. Badania empiryczne obejmowały problematykę obecnie występujących trudności w codziennej pracy z uczniem o specjalnych potrzebach edukacyjnych w opinii nauczycieli. Wykorzystaną metodą badawczą był sondaż diagnostyczny z techniką ankiety. Dokonując analizy otrzymanych wyników pod kątem istotności występującej zależności; wykorzystano test chi kwadrat. W badaniu wzięło udział 83 nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej szkół publicznych. Uzyskane wyniki badań ukazały obecnie występujące problemy realizacji kształcenia odpowiadającego wymaganiom uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Jak wynika z uzyskanych odpowiedzi; głównym problemem uniemożliwiającym właściwą realizację indywidualnych zaleceń jest zbyt duża liczba uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych w jednym oddziale. Dokonana analiza sytuacji tychże uczniów z perspektywy czterech dekad; a więc od momentu definiowania pojęcia specjalnych potrzeb edukacyjnych; jak również ukazanie współczesnych problemów rzeczywistości szkolnej stanowią punkt wyjścia do rozpoczęcia nowej dyskusji nad wprowadzaniem zmian; które ponownie udoskonalą edukację ucznia o specjalnych potrzebach edukacyjnych.

Angielski po daltońsku; czyli plan daltoński na lekcjach języka angielskiego

Marta Natalia Kwella — 2020-03-24

Mimo że pedagogika planu daltońskiego stworzona została przez Helen Parkhurst sto lat temu; to nadal jest użyteczna i chętnie wykorzystywana w pracy z dziećmi zarówno w wieku przedszkolnym; jak i wczesnoszkolnym. W niniejszym artykule zaprezentowano sposoby wykorzystania elementów planu daltońskiego na lekcjach języka angielskiego. W jego pierwszej części przedstawiony jest zarys historyczny powstania planu daltońskiego; krótkie przybliżenie postaci twórczyni oraz główne założenia koncepcji. Następnie opisano rozwój idei na świecie i w Polsce oraz przybliżono współczesną realizację filarów planu daltońskiego. W drugiej części artykułu podano praktyczne rozwiązania; możliwe do wykorzystania na lekcjach języka angielskiego; zgodne z założeniami koncepcji Helen Parkhurst. Założeniem autorki jest zainspirowanie nauczycieli języków obcych do poszukiwania nowych metod i zachęcenie ich do poszerzenia swojego warsztatu o narzędzia rozwijające u dzieci samodzielność; odpowiedzialność; współpracę oraz refleksję. Praca zgodnie z założeniami tej koncepcji pozwala na indywidualizację pracy ucznia oraz rozwój zarówno językowy; jak i społeczny; co zmierza do realizacji nadrzędnego celu; jakim jest wspieranie wszechstronnego rozwoju dziecka.

Konferencja „Tworzyć wspólnotę. Propozycja Service Learning”. Uniwersytet LUMSA – Rzym 2020. Sprawozdanie

Barbara Surma — 2020-05-12

W dniach 30-31 stycznia i 1 lutego 2020 roku w Libera Università Maria Ss. Assunta LUMSA w Rzymie odbyło się sympozjum; które było odpowiedzią na podjętą przez Kongregację ds. Edukacji Katolickiej inicjatywę pod hasłem „Odbudowa globalnego paktu wychowawczego”; wskazanym przez papieża Franciszka. Celem sympozjum było przygotowanie do światowego wydarzenia; które miało się odbyć 14 maja 2020 roku w Watykanie (z racji ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego odbędzie się w innym; późniejszym terminie).