Rozumienie i istota twórczości językowej dzieci

  • Klaudia Barbara Żernik Uniwersytet Zielonogórski. Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii. Instytut Pedagogiki. Zakład Pedagogiki Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej. http://orcid.org/0000-0002-5421-064X
Słowa kluczowe: twórczość, twórczość językowa, inteligencja lingwistyczna, twórcze dziecko, aktywność językowa

Abstrakt

Celem artykułu jest przybliżenie rozumienia oraz istoty twórczości językowej dziecka. Język jest narzędziem umożliwiającym poznanie otaczającej człowieka rzeczywistości. To dzięki niemu nazywamy przedmioty, obiekty, zjawiska, a także określamy zaobserwowane i przeżywane czynności oraz stany. Język pozwala wyrażać doznawane emocje i nastawienie do innych. Dziecko w sposób naturalny manipuluje językiem, bawi się nim, co wskazuje na jego twórczość językową, która jest umiejętnością przekształcania usłyszanych wypowiedzi oraz wytwarzania własnych, nowych i oryginalnych pod względem treści, formy i sposobu ekspresji. Na początku artykułu przedstawiono definicje twórczości oraz płaszczyzny rozumienia twórczości dziecięcej, tj. podejście elitarne oraz egalitarne do twórczości. Następnie nakreślono znaczenie języka w życiu jednostki oraz umiejętnego manipulowania nim. W dalszej części skupiono się na inteligencji lingwistycznej według Howarda Gardnera oraz wyznacznikach aktywności językowej dziecka w zakresie twórczości semantycznej, syntaktycznej, leksykalnej i tekstowej. Na koniec zamieszczono przykłady twórczych wytworów dziecięcych. Tekst ukazuje różne podejścia do twórczości językowej dziecka oraz podkreśla istotę twórczej aktywności w życiu każdego człowieka.

Bibliografia

Borawska K., Umiejętności językowe dziecka kończącego edukację wczesnoszkolną, Trans Humana, Białystok 2004.

Cudowska A., Kształtowanie twórczych orientacji życiowych w procesie edukacji, Trans Humana, Białystok 2004.

Czelakowska D., Twórczość a kształcenie języka dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Wydawnictwo Impuls, Kraków 1996.

Filipiak E., Aktywność językowa dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Wydawnictwo Uczelniane WSP, Bydgoszcz 1996.

Filipiak E., Aktywność werbalna dzieci w pierwszym, drugim i trzecim roku edukacji, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy, „Studia Pedagogiczne”, 1997 33(13).

Filipiak E., Konteksty rozwoju aktywności językowej dzieci w wieku wczesnoszkolnym, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2002.

Gardner H., Inteligencje wielorakie. Teoria w praktyce, Media Rodzina, Poznań 2002.

Gloton R., Clero C., Twórcza aktywność dziecka, przeł. I. Wojnar, WSiP, Warszawa 1976.

Kielar M., Twórcze opanowywanie i używanie języka przez dziecko, [w:] Aktywność twórcza dzieci i młodzieży, red. S. Popek, WSiP, Warszawa 1988.

Magda-Adamowicz M., Children’s Creativity in a Systemic Perspective, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2013.

Magda-Adamowicz M., Obraz twórczych pedagogicznie nauczycieli, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012.

Magda-Adamowicz M. (red.), Twórczość dzieci we wczesnej edukacji, Wyższa Szkoła Menedżerska w Legnicy, Legnica 2005.

Magda-Adamowicz M., Twórczość pedagogiczna nauczycieli w kontekście systemowym. Źródła, koncepcja i identyfikacje, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2015.

Magda-Adamowicz M., Uwarunkowania efektywności kształcenia nauczycieli klas I–III w zakresie twórczości pedagogicznej, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2009.

Sulma B., Możliwości i sposoby rozwijania twórczej aktywności językowej dzieci w wieku przedszkolnym; http://www.profesor.pl/mat/pd7/pd7_b_sulma_20070525_2.pdf (dostęp: 27.02.2018).

Suświłło M., Inteligencje wielorakie w nowoczesnym kształceniu, Wydawnictwo UWM, Olsztyn 2004.

Stawinoga R., Twórczość językowa dziecka w teorii i praktyce edukacyjnej, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007.

Szmidt K.J., Pedagogika twórczości, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2013.

Tatarkiewicz W., Dzieje sześciu pojęć, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004.

Warsicka A., Rozwijanie twórczej aktywności językowej uczniów klas początkowych, [w:] Twórcza aktywność uczniów klas początkowych, red. M. Jakowicka, J. Kujawiński, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Zielona Góra 1989.

Zgółkowa H., Czym język za młodu nasiąknie…, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1986.

http://czaszdziecmi.pl/advices/rozrywkowo/show/328–zagadki-i-lamiglowki (dostęp: 15.02.2018).

http://www.tkj.uw.edu.pl/poradnia/art09.htm (dostęp: 15.02.2018).

Opublikowane
2018-07-25
Jak cytować
Żernik, K. B. (2018). Rozumienie i istota twórczości językowej dzieci. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 13(2(48), 107-121. https://doi.org/10.14632/eetp.2018.13.48.107