Koncepcje oceniania osiągnięć uczniów w świetle analizy wybranych programów edukacji wczesnoszkolnej

  • Elżbieta Marek Wyższa Szkoła Administracji w Bielsku-Białej
Słowa kluczowe: ocenianie opisowe, ocenianie kształtujące, metody oceniania, programy kształcenia zintegrowanego, edukacja wczesnoszkolna

Abstrakt

Celem prezentowanych badań było poznanie kryteriów oceniania i metod, jakie proponują autorzy programów kształcenia zintegrowanego. Analizie poddano trzynaście wybranych programów prezentowanych na stronie Ośrodka Rozwoju Edukacji, które powstały w ramach projektów konkursowych – konkurs 1/POKL/03.03.04/2013 na opracowanie i pilotażowe wdrożenie innowacyjnych programów nauczania wraz z obudową dydaktyczną. W badaniach podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania: Jakie są podstawy prawne oceniania opisowego? Jakie funkcje, rodzaje, formy i kryteria oceniania występują w programach kształcenia zintegrowanego? W których programach proponuje się ocenianie kształtujące? Co jest przedmiotem oceny ucznia? Jakie metody, techniki i narzędzia gromadzenia informacji o uczniach proponują autorzy programów nauczania? W analizowanych programach podano wiele różnych propozycji dotyczących oceniania. Obok oceny opisowej, będącej wynikiem obserwacji nauczycieli i propozycji komentarzy ustnych czy pisemnych, autorzy proponują wykorzystanie skal punktowych lub procentowych, a także przymiotnikowych. W kilku z nich sugeruje się przeprowadzenie wstępnej diagnozy rozwoju dzieci, a także diagnozy potrzeb i możliwości uczniów. Niektóre programy zawierają jasno określone kryteria oceniania, stanowiące podstawę do konstruowania oceny opisowej, niestety niewiele jest propozycji oceny zachowania. W kilku programach podane zostały przykładowe metody, techniki i narzędzia do diagnozowania i oceniania rozwoju i kompetencji uczniów oraz ich dominującej inteligencji. W większości programów proponowane jest ocenianie kształtujące, które zgodnie z preferowanym we współczesnej edukacji konstruktywizmem, angażuje ucznia w proces uczenia się dzięki otrzymywaniu przez niego pełnej i rzetelnej informacji, w jaki sposób ma się najefektywniej uczyć.

Bibliografia

Bigus-Franczuk N., Sokal K., Nowoczesny świat, nowoczesna szkoła,http://www.nowoczesnaszkola.com.pl/themes/ipn/assets/innowacyjny_program_nauczania.pdf (dostęp: 15.09.2015).

Bogacka J., Dobosz A., Ilnicka E., Krasowska-Żmurko M., Krauze M.,Krawiec E., Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie, http://matematycznawyspa.pl/uploads/files/dla_nauczyciela/program_nauczania_recenzje/program_nauczania_Ada%20i%20Jas%20na%20matematycznej%20wyspie_z%20poprawkami_25_03_2015.pdf (dostęp: 15.09.2015).

Brzezińska A., Misiorna E., Istota i sens oceniania dziecka w młodszym wieku szkolnym, [w:] Ocena opisowa w edukacji wczesnoszkolnej. Wydawnictwo WOM, Poznań 1998.

Czerkas J., Woś A., Ciekawi świata, http://innowacja.sfera.lublin.pl/materialy/program_nauczania.pdf (dostęp: 15.09.2015).

Domagała-Zyśk E., Knopik M., Knopik T., Kucharska B., Doświadczam – rozumiem – wiem, http://drw.lechaa.pl/wp-content/uploads/2015/08/Do%C5%9Bwiadczam_rozumiem_wiem-program_nauczania_red3.pdf (dostęp: 15.09.2015).

Duszyńska G., Szymańska I., Szkoła przyszłości, http://szkola-przyszlosci. strefa-klienta.net/ (dostęp: 15.09.2015).

Dziadkiewicz A., Florczak A., Gąsior D. i inni., Myślę – działam –idę w świat, http://projekt.noweskalmierzyce.pl/wp-content/uploads/2015/program-nauczania-wczesnoszkolnego-z-j%C4%98zykiem-angielskim. pdf (dostęp: 15.09.2015).

Kopik A., Oceniać dla dobra ucznia, [w:] Diagnoza i terapia psychopedagogiczna w edukacji dziecka, (red.) E. Marek, J. Łuczak, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, Piotrków Trybunalski 2010.

Goliszek B., Małecka-Perszko B., My bliżej świata. Świat bliżej nas, http://my-blizej-swiata.com.pl/swiat-blizej-nas/files/Program-Innowacyjny-My-bli-ej--wiata----wiat-bli-ej-nas.pdf (dostęp: 15.09.2015).

Innowacje gwarancją skutecznej edukacji, http://igse.portal-edu.pl/doc/Program_Nauczania_IGSE.pdf (dostęp: 15.09.2015).

Kędra M., Zatorska M., Razem z dzieckiem. ORE, Warszawa 2014;http://www.ore.edu.pl/materialy-do-pobrania (dostęp: 15.09.2015).

Kiedrowicz D., Szołkowska M., Szydziak B. i inni, Trampolina do sukcesu, s. 174, http://landers.pl/assets/Program-nauczania-trampolinado-sukcesu-z-dn-24_06_2015.pdf (dostęp: 15.09.2015).

Knopik M., Twórcze umysły. Edukacja ku kreatywności, http://sawg.pl/upload/upload/maly%20czlowiek%20materialy%20www/Program%20nauczania%20dla%20klasy%20I-III.pdf (dostęp: 15.09.2015).

Krukowska A., Stelmach S. i inni, Mały wynalazca, http://mais.wspkorczak. eu/wp-content/uploads/2015/07/Maly_Wynalazca-popr.pdf

(dostęp: 15.09.2015).

My bliżej świata. Świat bliżej nas, http://my-blizej-swiata.com.pl/swiat-blizej-nas/narz-dzia-badania-osi-gni--.php (dostęp: 15.09.2015).

Organizacja procesów edukacyjnych. Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy, (red.) G. Mazurkiewicz, Wydawnictwo UJ, Kraków 2006.

Przybylska J., Stępień Z., Obywatel świata, http://mais.wspkorczak. eu/programy-nauczania/ (dostęp: 15.09.2015).

Rau K., Chodoń I., Ocenianie opisowe, a rozwój dziecka, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań 1999.

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 czerwca 2012 roku w sprawie dopuszczenia do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczenia do użytku szkolnego podręczników. Dz.U. 2012 poz. 752, http://isap.sejm.gov.pl/Details-Servlet?id=WDU20090890730 (dostęp: 15.09.2015).

Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 10 czerwca 2015 roku w sprawie szczegółowych warunków i sposobu oceniania, klasyfikacji i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych. Dz.U. 2015 poz. 843, http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20150000843 (dostęp: 15.09.2015).

Sterna D., Ocenianie kształtujące w praktyce, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2008.

Sterna D., Strzemieczny J., Strategie oceniania kształtującego, http://www.ceo.org.pl/pl/ok/news/strategie-oceniania-ksztaltujacego (dostęp: 15.09.2015).

Ustawa z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, http://orka.sejm.gov.pl/proc7.nsf/ustawy/

_u.htm (dostęp: 15.09.2015).

Wróblewska M., Potręć M., Małachowska K. i inni, Staś i Zosia w szkole, s. 72, http://stasizosia.info/wpcontent/uploads/2015/01/Innowacyjny_program_po_erracie_poprawki.pdf (dostęp: 15.09.2015).

http://www.ceo.org.pl/pl/ok (dostęp: 15.09.2015).

http://www.ore.edu.pl/edukacja-najmlodszych/4291-programy-nauczania-edukacjawczesnoszkolna (dostęp: 15.09.2015).

Opublikowane
2016-06-09
Jak cytować
Marek, E. (2016). Koncepcje oceniania osiągnięć uczniów w świetle analizy wybranych programów edukacji wczesnoszkolnej. Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce, 10(38/4), 33-56. https://doi.org/10.14632/eetp_38.2