The Obraz polskiego studenta początku XVIII w. w libretcie i recepcji teatralnej Studenta żebraka Karla Millöckera

Słowa kluczowe: polski student, operetka austriacka, libretto, teatr

Abstrakt

W artykule został przedstawiony wizerunek polskiego studenta stworzony w austriackiej operetce Karla Millöckera pt. Student żebrak, wystawionej po raz pierwszy w 1882 r. w Wiedniu i będącej wciąż jednym z najpopularniejszych utworów gatunku operetkowego w teatrze europejskim. Twórcy libretta operetki Camillo Walzel (pracujący pod pseudonimem F. Zell) i Richard Genée umieścili akcję operetki w Polsce w 1704 r. w okresie rywalizacji o tron polski Augusta II Sasa i Stanisława Leszczyńskiego, a polskiego studenta uczynili głównym bohaterem utworu. Operetka jest typowym przykładem dzieła zbudowanego wokół intrygi miłosnej, ale oryginalnego ze względu na akcję osadzoną w historii Polski. W artykule została przedstawiona recepcja teatralna utworu, w tym kontrowersyjne reakcje polskich krytyków XIX w. na obraz polskiego studenta w austriackiej operetce. Obecność na scenach teatralnych operetki Student żebrak powoduje, że w kulturowym europejskim odbiorze wzmacniają się stereotypowe cechy Polaka, w tym wypadku studenta, rzeczywiście biednego, jednak równocześnie honorowego, inteligentnego, wyróżniającego się poczuciem humoru i podejściem do zmiennych kolei losu, a także zaangażowanego w działalność na rzecz państwa i narodu.

Biogram autora

Anna Wypych-Gawrońska, Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie

Prof. dr hab., reprezentuje dyscyplinę literaturoznawstwo, zajmuje się historią dramatu i teatru, w tym przede wszystkim teatru muzycznego. Z wykształcenia także muzyk instrumentalista. Autorka monografii poświęconych lwowskiemu i warszawskiemu teatrowi operowemu i operetkowemu w XIX w., adaptacjom dramatyczno-muzycznym utworów literackich w Polsce do 1918 r. oraz muzyce w polskim teatrze dramatycznym do 1918 r. Autorka artykułów w czasopismach i publikacjach zbiorowych oraz redaktorka lub współredaktorka publikacji wieloautorskich dotyczących problematyki opery, teatru i dramatu, w tym poświęconych kulturze oraz literaturze Częstochowy i regionu. Związana z uczelnią w Częstochowie, w kadencjach 2016–2020 oraz 2020–2024 rektor Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie.

Opublikowane
2024-12-28
Jak cytować
[1]
Wypych-Gawrońska, A. 2024. The Obraz polskiego studenta początku XVIII w. w libretcie i recepcji teatralnej Studenta żebraka Karla Millöckera. Perspektywy Kultury. 47, 4 (grudz. 2024), 31-42. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2024.4704.04.