@article{Nowak_2022, title={Przedmowa Leona Kiszki do supraskiego druku Sobraniye prypadkov (1722) w tradycji nauk dla kapłanów}, volume={38}, url={https://czasopisma.ignatianum.edu.pl/pk/article/view/2394}, DOI={10.35765/pk.2022.3803.14}, abstractNote={<p><em>Sobraniye prypadkov </em>– dialog gatunkowo zbliżony do katechizmu, opublikowany w supraskiej typografii w 1722 r., powstał pod redakcyjną opieką Leona Kiszki – metropolity kijowskiego, intelektualisty, nauczyciela, tłumacza, redaktora i autora wielu dzieł, hierarchy – reformatora związanego z synodem zamojskim (1720), tak ważnym dla Kościoła zjednoczonego z Rzymem. Trudno określić, w jakim stopniu Kiszka był zaangażowany w przygotowanie <em>Sobraniya </em>adresowanego do konsekrowanych odbiorców, ale nie ulega wątpliwości, że był autorem siedmiostronicowej przedmowy do tego wydania.</p> <p>Ten otwierający ramę wydawniczą księgi paratekst został potraktowany przez biskupa jako skuteczny kanał przekazu nauk dla duchowieństwa. Z funkcjonalnego punktu widzenia przedmowa jest nie tylko wprowadzeniem do pracy, ale okazuje się formacyjnym pouczeniem dla duchowieństwa. Twórczo nawiązuje do dawnych i nowszych nauk dla kapłanów. Metropolita wybrał z nich znane wątki, argumenty i motywy, ale pogłębił swój wywód, który nie przybrał postaci prostych zaleceń, towarzyszyły mu bowiem nieco bardziej wyrafinowane pod względem treści i wyrazu komentarze. Podobieństwo do nauk zauważalne jest także w retoryce wypowiedzi, a nawet na poziomie kompozycji. Musiało to nastąpić w pewnym stopniu w sposób naturalny, siłą tradycji, ale być może Kiszka celowo kształtował przedmowę. Dodając ją do <em>Sobraniya</em>, chciał wykorzystać kolejną okazję do formowania księży, jednocześnie uczynić przesłanie czytelnym dla duchowieństwa, które było przyzwyczajone do pewnej przyjętej konwencji w nauczaniu.</p> <p>Publikacja omawianego źródła wraz z przedmową – nauką wpisywała się w szerszą działalność edukacyjną Leona Kiszki, który dążył do wzmocnienia Kościoła unickiego poprzez podniesienie poziomu przygotowania duchowieństwa parafialnego do posługi.</p&gt;}, number={3}, journal={Perspektywy Kultury}, author={Nowak, Alicja Zofia}, year={2022}, month={wrz.}, pages={215-226} }