Kardynał August Hlond dla Polaków za granicą
Abstract
Od momentu przejęcia urzędu Prymasa Polski kardynał Hlond szczególnie wrażliwy był na opiekę duszpasterską nad polskimi rzeszami wychodźczymi – osobami pozbawionymi opieki państwowej i duszpasterskiej. Na zjazdach przypominał biskupom o obowiązkach duszpasterskich w kraju wobec emigrantów. Stwierdzał, że proboszczowie w Polsce nie utrzymują prawie żadnego związku ze swymi parafianami, którzy na dłuższy czas wywędrowali za granicę, szukając na obczyźnie pracy i zarobku. Nakazywał biskupom i proboszczom, aby prowadzili spisy wychodźców, polecali ich modlitwie i utrzymywali z nimi kontakt przez listy nawołujące ich do praktyk religijnych i życia cnotliwego oraz dostarczanie im książek i czasopism religijnych. Powołał do istnienia między innymi nowe zgromadzenie: Towarzystwo Chrystusowe dla Polonii Zagranicznej.
References
ArGn (Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie), APP (Akta Prymasa Polski), III/2 Sprawy wychodźstwa. Generalia 1917, 1932–1938.
Archiwum Towarzystwa Chrystusowego Poznań (ATChr), Korespondencja z A. Hlondem.
Bakalarz J., Kardynał August Hlond jako duchowy opiekun polskiej emigracji, „Studia Gnesnesia”, T. VII, Gniezno 1982–1983.
Etos władzy sprawowanej w państwie według kardynała Augusta Hlonda, [w:] Kardynał August Hlond Prymas Polski na nowo odczytany, red. W. Królikowski, G. Paprotna, Kraków 2017.
Hlond A., Przemówienie wigilijne przez radio watykańskie 24 XII 1939, [w:] Daj mi dusze. Wybór pism i przemówień 1987–1945, oprac. S. Kosiński, Łódź 1979.
Hlond A., Akt poświęcenia się młodzieży męskiej Śląska Matce Bożej, [w:] Dzieła. Nauczanie 1897–1948, t. 1, red. J. Konieczny, Toruń 2014.
Hlond A., Dzieła. Nauczanie 1897–1948, t. 1, red. J. Konieczny, Toruń 2014.
Hlond A., O życie katolickie na Śląsku, Katowice, 1 marca 1924, [w:] Listy pasterskie, Poznań 1936.
Hlond A., Orędzie w sprawie koronacji Matki Boskiej Piekarskiej, Katowice, 15 VIII 1925, [w:] Dzieła. Nauczanie 1897–1948, t. 1, red. J. Konieczny, Toruń 2014.
Hlond A., Pierwszy list pasterski, [w:] Listy pasterskie, Poznań 1936.
Hlond A., Polska w wizji wigilijnej. Myśli bożonarodzeniowe, wybór i oprac. J. Krzystek, Warszawa 1990.
Hlond A., Polskie Zaduszki. Przemówienie radiowe, Watykan, 4 XI 1939, [w:] Daj mi dusze. Wybór pism i przemówień 1987–1945, oprac. S. Kosiński, Łódź 1979.
Kołodziej B., Prymas polski, kardynał August Hlond – duchowy opiekun narodu polskiego, [w:] W 140 rocznicę utworzenia Dekanatu Mysłowickiego (1868–2008). Problematyka społeczno-oświatowa – przeszłość i teraźniejszość, red. A. Lipski, Mysłowice 2008.
Kosiński S., August Hlond 1926–1948, [w:] Na stolicy prymasowskiej w Gnieźnie i Poznaniu. Szkice o prymasach Polski w okresie niewoli narodowej i w II Rzeczypospolitej, red. F. Lenort, Poznań 1982.
Kubina T., Wśród polskiego wychodźstwa w Ameryce Południowej, Potulice 1938.
Posadzy I., Sylwetka duchowa kard. A. Hlonda, „Nasza Przeszłość” XLII (1974).
Towarzystwo Chrystusowe dla Wychodźców, Powstanie i pierwsze lata rozwoju 1932–1939, Lublin 1978, mps.
