Rozwój ku samodzielności – ewolucja więzi pomiędzy dzieckiem a rodzicami. Prawidłowości i zagrożenia
Abstrakt
Usamodzielnianie się dziecka to długotrwały proces nabywania przez
dziecko różnego rodzaju umiejętności i kompetencji oraz rozwoju autonomii. Proces ten jest jednym z elementów rozwoju społecznego dziecka i opiera się na wzajemnym wpływie osoby dorosłej i dziecka. Kluczowym elementem usamodzielniania się jest ewolucja więzi pomiędzy rodzicami a dzieckiem w poszczególnych fazach rozwoju psychospołecznego dziecka. Artykuł zawiera analizę prawidłowości przebiegu tego procesu, ale
również zagrożeń, a nawet nieprawidłowości skutkujących zaburzeniami
u dzieci. Zespół lęku separacyjnego w okresie przedszkolnym, czy też lęki
separacyjne powiązane z odmową chodzenia do szkoły, to najczęstsze
skutki nieprawidłowego przebiegu procesu usamodzielniania się.
Bibliografia
Appelt K., Wiek poniemowlęcy. Jak rozpoznać potencjał dziecka?, w: Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, red. A. Brzezińska, GWP, Gdańsk 2005.
Bakiera L., Rozwojowe współoddziaływanie pokoleń w rodzinie. Rodzice w wieku średnim i dorastające dzieci, „Psychologia Rozwojowa” 2008, nr 1.
Carson R.C., J.N. Butcher, S. Mineka, Psychologia zaburzeń, t. 2, GWP, Gdańsk 2005.
Kendall Ph.C., Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. Mechanizmy zaburzeń i techniki terapeutyczne, przeł. J. Kowalczewska, GWP, Gdańsk 2004.
Kędziora S., Znaczenie wybranych czynników osobowościowych i sytuacyjnych w przebiegu ciąży, „Kliniczna perinatologia i ginekologia” suplement XIII, 1996.
Kielar-Turska M., M. Białecka-Pikul, Wczesne dzieciństwo, w: Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, PWN, Warszawa 2005.
Kornas-Biela D., Wokół początku życia ludzkiego, Wyd. PAX, Warszawa 2004.
Meyer R., Psychopatologia. Jeden przypadek – wiele teorii, przeł. P. Holas, M. Palczewska, GWP, Gdańsk 2003.
Obuchowska I., Adolescencja, w: Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Oleś P., Rozwój osobowości, w: Psychologia rozwoju człowieka. Rozwój funkcji psychicznych, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
Orwid M., Czynniki psychospołeczne w psychiatrii dzieci i młodzieży, w: Psychiatria dzieci i młodzieży, red. I. Namysłowska, PZWL, Warszawa 2005.
Oslislo A., Kamiński K., Rooming-in – nowa jakość w położnictwie i neonatologii. „Ginekologia Polska” 2000, nr 71 (4).
Piotrowicz T., System rooming-in i opieka pielęgniarska w ocenie pacjentek, „Antidotum” 1995, nr 4 (3).
Piszczatowska-Oleksiewicz M., Polscy gniazdownicy. O powodach, dla których dorosłe dzieci mieszkają z rodzicami, „Pogranicze. Studia Społeczne” 2014, t. 24.
Popek L., Zaburzenia emocjonalne rozpoczynające się w dzieciństwie, w: Psychiatria dzieci i młodzieży, red. I. Namysłowska, PZWL, Warszawa 2005.
Schier K., Bez tchu i bez słowa. Więź psychiczna i regulacja emocji u osób chorych na astmę oskrzelową, GWP, Gdańsk 2005.
Smykowski B., Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka?, w: Psychologiczne portrety człowieka. Praktyczna psychologia rozwojowa, red. A. Brzezińska, GWP, Gdańsk 2005.
