Upadek z wyżyn politycznego nieba Proces Wacława Wchynskiego z Wchynic na czeskim sejmie w latach 1614–1615

Abstrakt

Wacław Wchynský z Wchynic (1572–1626), którego dotyczy niniejszy artykuł, był znaczącym przedstawicielem czeskiej szlachty w pierwszej ćwierci XVII w. Jego losy przyciągały uwagę historyków, zwłaszcza że jego nazwisko zostało wyraźnie wymienione podczas drugiej defenestracji praskiej w maju 1618 r. W tym wydarzeniu osobiście uczestniczył także jego młodszy brat, Oldřich Wchynský, który podczas aktu przemocy podkreślił, że Vilém Slavata z Chlumu (jeden z namiestników wyrzuconych przez okno zamku praskiego) musi zginąć z powodu szkód, jakie wyrządził starszemu bratu, Wacławowi. Proces polityczny z 1615 r., w wyniku którego Wacław Wchynský został skazany na utratę życia (cesarz złagodził ten wyrok do „tylko” dożywotniego więzienia), został już szczegółowo opisany w uchwale Sejmu Krajowego oraz we wspomnieniach współczesnych. W swoim artykule autor zwraca jednak uwagę na inny kontekst, który dotychczasowa literatura całkowicie pomija. Chodzi o długoterminowe zadłużenie Komory Cesarskiej, które doprowadziło do jej bankructwa w 1615 r. Wacław Wchynský stanowił zagrożenie dla wierzycieli cesarskich, ponieważ dochodził swoich roszczeń do majątków kameralnych, które zostały mu przekazane przez Macieja Habsburga. W tamtym czasie w Czechach wykształcił się ponadwyznaniowy, tajny konsensus, że Wchynský musi zostać usunięty z życia politycznego, ponieważ jego wpływ na cesarza Macieja był zbyt duży. Vilém Slavata z Chlumu, jako prezes czeskiej Izby Dworskiej, której jurysdykcji podlegały majątki kameralne, miał bezpośredni interes w takim rozwiązaniu.