Piękno w strukturze na podstawie wyników prac wykopaliskowych przy wrocławskim bastionie Kleszczowym (poł. XVI w.)
Abstrakt
Artykuł ma na celu przeanalizowanie zmian zachodzących w percepcji obiektów militarnych wraz z ich rozwojem w ujęciu historycznym, a także poszukiwanie odpowiedzi na pytanie o możliwości analizy takich obiektów w kontekście piękna architektury. Pretekstem do zadania takich pytań były przeprowadzone przez autora prace wykopaliskowe na terenie jednej z pierwszych w Europie fortyfikacji nowożytnych, czyli wrocławskiego bastionu Kleszczowego. Aby na nie odpowiedzieć, przeanalizowano – pod kątem piękna i symboliki – średniowieczne budowle obronne, uwzględniając zmianę ich roli w czasie. Następnie podobnej analizie poddano bastion Kleszczowy jako przykład fortyfikacji nowożytnej. Efektem tych działań było wykazanie, że rozpatrywanie nowożytnych obiektów militarnych w kontekście piękna architektury jest możliwe, jednak zdecydowanie trudniejsze i wymagające zastosowania innych koncepcji piękna.
Bibliografia
Dietzsch Steffen, „Antropologiczna granica piękna. Dwanaście tez”, w: Przyszłość kultury: od diagnozy do prognozy, red. Alicja Kisielewska, Andrzej Kisielewski, Monika Kostaszuk-Romanowska (Białystok: Prymat, 2017), 87–98. Dziemidok Bohdan, Główne kontrowersje estetyki współczesnej (Warszawa: PWN, 2006).
Kleszcz Justyna, Biopolis. Wizja miasta nieantropocentrycznego (Zielona Góra: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, 2020).
Małachowicz Edmund, „Bastejowe fortyfikacje Wrocławia”, w: Bastejowe fortyfikacje w Polsce, red. Marian Kloza (Wrocław: Wydawnictwo Politechniki Wrocławskiej, 1975).
Omieciński Tomasz, Teorie piękna we współczesnych nurtach architektonicznych, praca doktorska pod kierunkiem dr hab. Artura Zaguły, prof. PŁ (Łódź: Politechnika Łódzka, 2021).
Salingaros Nikos A., A Theory of Architecture (Solingen: Umbau-Verlag, 2006). Sokół Teresa, „Brama Mikołajska − funkcja i symbolika” w: Przedmieście Mikołajskie we Wrocławiu, red. Halina Okólska (Wrocław: Gajt, 2011), 45–51.
Tatarkiewicz Władysław, Dzieje sześciu pojęć (Warszawa: PWN, 2005).
Dantho Arthur Coleman, „The Artworld”, Journal of Philosophy XV (1964): 571–584.
Eckert Wojciech, „System obronny Ośna Lubuskiego. Piękno do odkrycia”, Czasopismo Techniczne. Architektura 1-a (2009): 235–238.
Goliński Mateusz, „Fortyfikacje miejskie Wrocławia XIII–XIV w.”, Studia i Materiały do Historii Wojskowości 29 (1986): 23–41.
Kazimierska-Jerzyk Wioletta, „O pięknie, które zdarza się bardzo rzadko”, Principia XLI–XLII (2005): 261–277.
Kijewska Władka, „Zniesławiony ornament”, Rzut 7 (2015): 30–38.
Kleszcz Justyna, Kmiecik Piotr, „Sposób prowadzenia badań archeologiczno-architektonicznych a możliwości wykorzystania ich wyników w procesie projektowym na przykładzie byłego Szpitala im. Babińskiego we Wrocławiu”, Budownictwo i Architektura 17 (2018): 169–175. DOI: 10.24358/ Bud-Arch_18_171_20.
Kmiecik Piotr, Szwed Robert, „The second left-bank castle in Wrocław in the light of the latest archaeological and architectural research”, Archaeologia Historica Polona 29 (2022): 43–67. DOI: https://doi.org/10.12775/AHP.2021.004.
Michalski Mateusz, Babral Karolina, Wiatrzyk Karolina, „Studium rekonstrukcji bastejowych fortyfikacji Wrocławia”, Architectus 3 (2014): 11–21. DOI: 10.5277/arc140302.
Napiórkowski Marcin, „Nie to ładne, co ładne…”, Rzut 7 (2015): 4–7. Przyłęcki Mirosław, „Ewolucja i modernizacja fortyfikacji na Śląsku od XIII do XVII w.”, Ochrona Zabytków 46, (1993) 4: 295–304.
Przyłęcki Mirosław, „Trwałe ruiny historycznych obiektów w krajobrazie miast”, Architektura krajobrazu 3 (2007): 25–34.
Rosenfeld-Kowalska Izabela, „Moda w świetle instytucjonalnej koncepcji sztuki”, Powidoki 1 (2019): 70–74.
Weiner Berthold, „Contrafactur der Stadt Breslau.1562” (Breslau: Grass, Barth & Comp. W. Friedrich, 1929), https://www.bibliotekacyfrowa.pl/dlibra/pub- lication/36165/edition/39530 (accessed on 2nd June 2023).
Copyright (c) 2023 Akademia Ignatianum w Krakowie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Rocznik przyjmuje do druku wyłącznie materiały, które nie wchodzą w żaden konflikt interesów, żaden konflikt z prawem autorskim itp. Redakcja prowadzi działania przeciw: plagiatom, ghostwriting1, guest/honorary authorship2 itp. Autor pracy zbiorowej, który jest pierwszy na liście, bierze na siebie odpowiedzialność i ma obowiązek przedstawić wkład wszystkich współautorów. Jeśli publikacja powstała dzięki dedykowanym środkom finansowym, należy ujawnić to np. w Podziękowaniu, przypisie itp. Ew. przedruki wymagają jawnego zgłoszenia i okazania odpowiedniego pozwolenia wydawniczego. Autorzy / Recenzenci nierzetelni narażają się na reakcję właściwą stosownym instytucjom.
______
1 Ma to miejsce, gdy osoba mająca istotny wkład jest pominięta na liście Autorów czy w Podziękowaniu.
2 Zachodzi, gdy na liście autorskiej pojawia się osoba mająca znikomy/żaden udział w pracy.
