Zróżnicowanie wewnętrzne miasta

Perspektywa administracyjna i rynkowa

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie i analiza różnic między ustanawianymi przez miasta na prawach powiatu jednostkami pomocniczymi (osiedla, dzielnice) a podziałami przestrzeni miast stosowanymi przez uczestników rynku nieruchomości. Te różnice są bowiem dobrym wskaźnikiem odmiennych perspektyw: administracyjnej, stosowanej przez jednostki samorządu terytorialnego, i perspektywy życia codziennego mieszkańców, do której blisko jest podziałom stosowanym przez rynek nieruchomości. Dobre zrozumienie tych różnic, a w konsekwencji lepsze rozumienie funkcjonalnych podziałów miasta, daje władzom lokalnym szansę na lepsze prowadzenie zadań z zakresu polityki przestrzennej, mieszkaniowej czy transportowej, a także tworzenie lepszych warunków partycypacji społecznej. Badane zagadnienie wpisuje się w podejmowaną od czasów szkoły chicagowskiej tematykę morfologii miasta, a także w badania nad znaczeniem przestrzeni w tworzeniu i wykonywaniu polityk publicznych. Badanie oparto na zestawieniu podziałów administracyjnych 19 miast na prawach powiatu województwa śląskiego z używanymi na lokalnych rynkach nieruchomości nazwami poszczególnych części miasta innymi od określeń administracyjnych. Analiza tych różnic prowadzi do wskazania ich głównych przyczyn: traktowania przez mieszkańców podziału administracyjnego jako sztucznego, wyróżniania przez perspektywę rynkową najbardziej prestiżowych pod względem mieszkaniowym części miasta, ale także miejsc o obniżonej jakości zasobów mieszkaniowych, jak również podkreślania przez nią złożoności dużych jednostek osiedlowych, budowanych w różnym okresie, z mieszkaniami różnej jakości. Te rezultaty potwierdzają możliwość stosowania informacji pochodzących z rynku nieruchomości do analizy podziałów przestrzeni miasta na użytek polityk publicznych.