Rodzic jako wychowawca w starożytnej tradycji grecko-rzymskiej
Abstract
Już w starożytności rodzina postrzegana była jako istotne, a nawet najistotniejsze środowisko dla wychowywania małego dziecka. Rodzice, zwłaszcza ojciec, ale i matka, byli odpowiedzialni za to wychowanie oraz niekiedy też za edukację. O roli rodziców w wychowywaniu i edukacji pisali między innymi Platon, Arystoteles, Dion Chryzostom, Juwenalis, Plutarch z Cheronei, Kwintylian, Seneka. Myśliciele ci wymagali właściwej postawy wychowawczej od rodziców, żeby wychowanie realizowane przez nich okazało się owocne.References
Bartnicka K., Szybiak I., Zarys historii wychowania, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2001.
Bieżuńska-Małowist I., Kobiety antyku. Talenty, ambicje, namiętności, PWN, Warszawa 1993.
Błaszczyk I., Seneka o wychowaniu w rodzinie rzymskiej, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej, Bydgoszcz 2003.
Carpocino J., Życie codzienne w Rzymie w okresie rozkwitu cesarstwa, tł. M. Pąkcińska, PIW, Warszawa 1960.
Historia wychowania, red. Ł. Kurdybacha, PWN, Warszawa 1965.
Jedynak B., Jedynak S., Krusiński L., Filozofia i wychowanie, Wydawnictwo
UMCS, Lublin 2010.
Jundziłł J., Wzorce i modele wychowania w rodzinie rzymskiej okresu III w. p.n.e.- III w. n.e., Wydawnictwo Uczelniane, Bydgoszcz 2003.
Krasuski J., Historia wychowania, WSiP, Warszawa 1985.
Kocur M., Arystotelesowskie poglądy konstytutywną częścią filozofii i pedagogiki, w: Paideia starożytnej Grecji i Rzymu, red. A. Murzyn, t. I, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011.
Kocurek D., Cyceroński model wychowania, w: Paideia starożytnej Grecji i Rzymu, red. A. Murzyn, t. I, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011, s. 28.
Korzeniowska W., Myśl pedagogiczna Plutarcha z Cheronei, w: Paideia starożytnej Grecji i Rzymu, red. A. Murzyn, t. I, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011.
Kosznicki M., Idee edukacyjne późnoantycznej sofistyki IV wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2014.
Krajewski M., Dzieje wychowania i doktryn pedagogicznych. Zarys wykładu, Wydawnictwo Naukowe „Novum”, Płock 2005
Krasnodębski M., Zarys dziejów ateńskiej historii wychowania. Paideia od Sokratesa do Zenona, Difin, Warszawa 2011.
Libanios, Wybór mów, tł. i oprac. L. Małunowiczówna, Ossolineum, Wrocław 1953.
Litak S., Historia wychowania. Do Wielkiej Rewolucji Francuskiej, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010.
Marek Aureliusz, Rozmyślania, tł. M. Reiter, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2008.
Marek Fabiusz Kwintylian, Kształcenie mówcy. Księgi I, II, X, tł. i oprac. M. Brożek, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2002.
Matraszek E.T., Kształcenie i wychowywanie w myśli filozoficznej Platona, w: Paideia starożytnej Grecji i Rzymu, red. A. Murzyn, t. I, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2011.
Możdżeń S.I., Zarys historii wychowania. Część I do roku 1795, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 1999.
Platon, Państwo, tł. W. Witwicki, Wydawnictwo Antyk, Kęty 2003.
Platon, Prawa, tł. i oprac. M. Maykowska, Wydawnictwo Alfa, Warszawa 1997.
Plutarch z Cheronei, Żywoty sławnych mężów. Z żywotów równoległych, tł. i oprac. M. Brożek, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk 1977.
Pseudo-Plutarch, Traktat o wychowaniu młodzieży, w: Historia wychowania. Wybór źródeł. Starożytność, oprac. S. Możdżeń, cz. I, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 1996.
Świtka M., Filozofia wychowania Plutarcha z Cheronei. Proces kształcenia i wychowania w okresie dojrzałości, w: Idee pedagogiki filozoficznej, red. S. Sztobryn,B. Śliwerski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2003.
Teano o wychowaniu dzieci, w: Historia wychowania. Wybór źródeł. Starożytność, oprac. S. Możdżeń, cz. I, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 1996.
Winniczuk L., Ludzie, zwyczaje i obyczaje starożytnej Grecji i Rzymu, cz. I, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1988.
Wołoszyn S., Dzieje wychowania i myśli pedagogicznej w zarysie, PWN, Warszawa 1964.
Źródła do dziejów wychowania i myśli pedagogicznej. Od wychowania pierwotnego do końca XVIII stulecia, oprac. S. Wołoszyn, PWN, Warszawa 1965
