Dante Alighieri – poeta i filozof czasu kryzysu

Abstract

W artykule dokonano interpretacji dorobku filozoficznego i poetyckiego Dantego Alighierego w kontekście kryzysów jego drogi życiowej. Dante doświadczył w swoim życiu zdarzeń, które były znaczące dla jego rozumienia samego siebie i świata. Takim bardzo osobistym doświadczeniem była nieodwzajemniona miłość do Beatrycze Portinari, a zwłaszcza jej śmierć w młodym wieku. Ponadto bardzo trudnym okresem w życiu Dantego była działalność polityczna i piastowanie urzędów publicznych w rodzinnej Florencji, co uwikłało go w konflikt stronnictw gibelinów i gwelfów i skazało na tułaczkę do końca życia. Wspomniane wydarzenia można określić mianem „kryzysów” Dantego, były one bowiem zwrotnymi momentami w jego życiu, wymagającymi podjęcia pewnych ważnych decyzji. Słowo „kryzys”, zgodnie ze swym greckiego źródłosłowem, oznacza podejmowanie decyzji w celu zmiany dotychczasowego sposobu myślenia oraz stylu życia. W artykule została postawiona teza, iż twórczość florenckiego poety można interpretować i rozumieć jako wyraz kryzysu, jakiego doświadczył, ale przede wszystkim sposobu wychodzenia z kryzysu, co uwidacznia się w podjęciu przemyślanych egzystencjalnych decyzji. Włoski poeta był także znakomitym filozofem, na co wskazują jego traktaty filozoficzne i dzieła poetyckie, albowiem potrafił połączyć zasady średniowiecznej filozofii scholastycznej z uprawianą poezją. Filozofia odegrała także znaczącą pozytywną rolę w jego życiu i przyczyniła się do wypracowania pełnej nadziei i optymizmu wizji świata i człowieka, która stanowi zasadnicze i ponadczasowe przesłanie jego twórczości.