„(...) tak wielbiłem obraz starego Geulincxa, zmarłego w młodym wieku, przyznającego mi wolność (...)” — Samuel Beckett czytający Arnolda Geulincxa

  • Joanna Usakiewicz

Abstract

Arnold Geulincx (1624-1669), podobnie jak reprezentowany przez niego nurt siedemnastowiecznego okazjonalizmu, został odsunięty na margines filozofii i znany jest współcześnie właściwie tylko historykom filozofii. A jednak w swoich osobistych filozoficznych lekturach sięgnął po niego Samuel Beckett (1906-1989), wybitny pisarz i dramaturg. Świadectwem spotkania Becketta z myślą Geulincxa są notatki pozostawione z lektury Etyki Geulincxa oraz wzmianki o nim samym, a przede wszystkim nawiązania do poglądów i porównań eksplikacyjnych Geulincxa w prozie Becketta, jak na przykład, w powieściach: Murphy, Molloy czy noweli Koniec. Przypomnienie o tej inspiracji Becketta myślą Geulincxa wraz z analizą sposobu odczytania i wykorzystania przez niego słów i obrazów filozofa stanowi przedmiot rozważań w niniejszym tekście.

References

Arystoteles (1996). . In: (Ed.), Etyka nikomachejska, Wydawnictwo Naukowe PWN.

Beckett, S., 1965. Murphy. Les Éditions de Minuit, Paris.

Beckett, S. (1975). Film, Literatura na świecie : 133-147.

Beckett, S., 1988. Dzieła dramatyczne. Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Beckett, S., 2004. Molloy i~cztery nowele. Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, Kraków.

Beckett, S.Auster, P. (Ed.), 2006. The Grove centenary edition: Novels -- Dramatic works -- Poems, short fiction, criticism. Grove Press, New York.

Błoński, J. and Kędzierski, M., 1982. Samuel Beckett. Czytelnik, Warszawa.

Cohn, R. (1960). Note on Beckett, Dante, and Geulincx, Comparative Literature 12 : 93-94.

Dante, A., 2003. Boska Komedia. Wydawnictwo Antyk, Kęty.

Fletcher, J. (1965). Samuel Beckett and the Philosophers, Comparative Literature 17 : 43-56.

Geulincx, A.Land, J. P. N. (Ed.), 1891-1893. Arnoldi Geulincx Antverpiensis opera philosophica. apud Martinum Nijhoff, Hagae Comitum.

Geulincx, A.van Ruler, H.; Uhlmann, A. & Wilson, M. (Ed.), 2006. Ethics, with Samuel Beckett’s notes. Brill, Leiden, Boston.

Geulincx, A., 2007. Etyka. Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty.

Homer, 1986. Iliada. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.

Kędzierski, M., 1990. Samuel Beckett. Wiedza Powszechna, Warszawa.

Tucker, D., 2012. Samuel Beckett and Arnold Geulincx. Tracing ‘a Literary Fantasia’. Bloomsbury, London.

Usakiewicz, J., 2010. Z~miłości do rozumu. O~etyce Arnolda Geulincxa (1624-1669). Wydawnictwo Uniwersytetu w~Białymstoku, Białystok.

Usakiewicz, J. (2014). Poetyckie eksplikacje okazjonalizmu Arnolda Geulincxa, Archeus. Studia z~bioetyki i~antropologii filozoficznej 15 : 147-160.

Published
2018-02-22
How to Cite
Usakiewicz, J. (2018). „(.) tak wielbiłem obraz starego Geulincxa, zmarłego w młodym wieku, przyznającego mi wolność (.)” — Samuel Beckett czytający Arnolda Geulincxa. The Ignatianum Philosophical Yearbook, 23(2), 29–43. https://doi.org/10.5281/zenodo.1177237
Section
Peer-reviewed articles