The Depths of Meaning
Media Images of Cardinal Stefan Wyszyński
Abstract
The aim of the article is the issue of the media image of Cardinal Stefan Wyszyński (1901–1981), created for the needs of popular culture in three feature films: Prymas. Trzy lata z tysiąca directed by Teresa Kotlarczyk, Wyszyński – zemsta czy przebaczenie by Tadeusz Syka and Prorok by Michał Kondrat. Films, due to the fact that they show a person called the priesthood, a priest of the catholic Church who devotes himself to religious activities, meet the criteria of religious cinema. The research issue was to determine whether film productions about Cardinal Wyszyński are film hagiographies of the beatified Primate of the Millennium, confessional religious cinema, or whether they merely refer to his biography.
References
Adamski Franciszek, Modele małżeństwa i rodziny a kultura masowa (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1970).
Arcimowicz Krzysztof, Obraz mężczyzny w polskich mediach. Prawda. Fałsz. Stereotyp (Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2002).
Dobek-Ostrowska Bogusława, Komunikowanie polityczne i publiczne (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007).
Freedberg David, Potęga wizerunków. Studia z historii i teorii oddziaływania, tłum. Ewa Klekot (Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2005).
Gackowski Tomasz, Łączyński Marcin, Metody badania wizerunku w mediach: czym jest wizerunek, jak i po co należy go badać (Warszawa: CeDeWu.pl, 2009).
Hendrykowski Marek, Słownik terminów filmowych (Poznań: Ars Nova, 1994). Jankun-Dopartowa Mariola, Czy kino może nawrócić? Wokół „Pasji” Mela Gibsona (Kraków: Homini, 2004).
Kempna-Pieniążek Magdalena, Formuły duchowości w kinie najnowszym (Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2013).
Kolasińska‐Pasterczyk Iwona, Piekła Luisa Buñuela: wokół problematyki sacrum i profanum (Kraków: Wydawnictwo Rabid, 2007).
Kornacki Krzysztof, Kino polskie wobec katolicyzmu: (1945–1970) (Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria, 2005).
Lis Marek, Garbicz Adam (red.), Światowa encyklopedia filmu religijnego (Kraków: Biały Kruk, 2007).
Marczak Mariola, Poetyka filmu religijnego (Kraków: Wydawnictwo Arcana, 2000).
Modrzejewska Ewa, Ray-Ciemięga Marian (red.), Kino i religia, materiały Ogólnopolskiego Seminarium Filmowego 26–29 maja 1987 w Olsztynie (Warszawa: Dom Wojska Polskiego w Warszawie, 1987).
Pisarek Walery, Wstęp do nauki o komunikowaniu (Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2008).
Regiewicz Adam, Kino a kultura w świetle antropologii współczesnej. Próba interpretacji kerygmatycznej (Lublin: Norbertinum, 2011).
Renzetti Claire M., Curran Daniel J., Kobiety, mężczyźni i społeczeństwo, tłum. Agnieszka Gromkowska-Melosik (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005).
Sokołowski Marek, Kościół, kino, sacrum. W poszukiwaniu definicji filmów o tematyce religijnej (Olsztyn: Oficyna Wydawnicza „Kastalia”, 2002).
Sokołowski Marek, W lustrze mediów. Wizerunki wybranych subkultur, grup społecznych i zawodowych (Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2012).
Thomson Oliver, Historia propagandy, tłum. Stanisław Głąbiński (Warszawa: PIW, 2001).
Zawisza Anita, Wizerunek osób duchownych i Kościoła katolickiego w polskim filmie fabularnym od 1961 do 2018 roku. Na podstawie wybranych przykładów, rozprawa doktorska (Warszawa: Wydział Dziennikarstwa Informacji i Bibliologii, Uniwersytet Warszawski, 2022).
Zaworska-Nikoniuk Dorota, Wzory kobiecości i męskości w polskiej prasie dla kobiet XXI wieku (Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2008).
Dąbrowska Dorota, „Obrazy polskiego kleru we współczesnym filmie fabularnym – «W imię…» Szumowskiej i «Kler» Smarzowskiego”, Kultura – Media – Teologia 42 (2020): 37–51.
Kłoskowska Antonina, „Modele społeczne i kultura masowa”, Przegląd Socjologiczny 2 (1959): 46–71.
Kornacki Krzysztof, „Czarni na czarnym. Czas ekranowych pamfletów”, Więź 685 (2021): 177–191.
Maciejewski Łukasz, „Człowiek niezłomny. Rozmowa z Teresą Kotlarczyk, reżyserką filmu «Prymas» – rozmawiał Ł. Maciejewski”, Kino 9 (2000): 6.
Marczak Mariola, „Konwencje melodramatyczne w filmie hagiograficznym na przykładzie «Pieśni o Bernadetcie» Henry’ego Kinga”, Media – Kultura – Komunikacja Społeczna 3-4 (2007–2008): 238–245.
Marczak Mariola, „Polski film hagiograficzny jako forma komunikowania wiary. Komunikacyjna funkcja struktur genologicznych współczesnego polskiego filmu hagiograficznego”, Studia Filmoznawcze 40 (2019): 99–114.
Marczak Mariola, „Postać filmowa jako nośnik religijnego znaczenia. Ekranowe obrazy osób konsekrowanych w polskim kinie i telewizji od 2000 roku w funkcji socjokulturowego przekazu na temat współczesnej religijności”, Media – Kultura – Komunikacja Społeczna 2 (12) (2016): 49–69.
Wróblewski Janusz, „Wyszyński jak z HIT-u”, Polityka 46 (2022): 69.
Żaryn Jan, „Prymas Wyszyński w aktach SB”, Studia Prymasowskie 6 (2012): 181–190.
Fiołek-Lubczyńska Bogumiła, „O wartościach egzystencjalnych w filmie artystycznym (na podstawie wybranych utworów Kieślowskiego, Holland i Kotlarczyk)”, Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica 8 (2006), 464–472.
Kolasińska Iwona, „Film biblijny. Wczesne widowiska pasyjne: od cyklu «tableau» do opowieści epickiej”, w: Krzysztof Loska (red.), Wokół kina gatunków (Kraków: Wydawnictwo Rabid, 2001), 197–236.
Sokołowski Marek, „Seriale telewizyjne jako instrument medialny w budowaniu wizerunku polskich policjantów”, w: Jarema Drozdowicz, Maciej Bernasiewicz (red.). Kultura popularna w społeczeństwie współczesnym (Kraków: Oficyna Wydawnicza „IMPULS”, 2010), 129–138.
Filmweb.pl, Wyszyński – zemsta czy przebaczenie, https://www.filmweb.pl/ film/Wyszy%C5%84ski+zemsta+czy+przebaczenie-2021-877701 (dostęp: 30.12.2022).
Gronek Magdalena, Rocznica beatyfikacji kard. Stefana Wyszyńskiego, człowieka wielkiej wiary i męża stanu, https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/rocznica-beatyfikacji-kard-stefana-wyszynskiego-czlowieka-wielkiej-wiary-i-0 (dostęp: 27.12.2022).
Jarzembowski Marcin, Bydgoszczanin reżyserem wojennego filmu „Wyszyński – zemsta czy przebaczenie”, http://diecezja.bydgoszcz.pl/2021/08/01/n-22/ (dostęp: 30.12.2022).
Kruszyńska Anna, Tadeusz Syka: nasz film opowiada nie tylko o księdzu Wyszyńskim, lecz o człowieku w ogóle, https://dzieje.pl/dziedzictwo-kulturowe/ tadeusz-syka-nasz-film-opowiada-nie-tylko-o-ksiedzu-wyszynskim-lecz-o (dostęp: 30.12.2022).
Łupak Sebastian, „Wyszyński – zemsta czy przebaczenie”. Porażka na całej linii. Widzieliśmy film o Prymasie Tysiąclecia, https://film.wp.pl/wyszynski-zemsta-czy-przebaczenie-postac-prymasa-zasluguje-na-lepszy-film-6684201516141536a (dostęp: 29.12.2022).
Mazur Daria, Prymat doświadczenia religijnego nad instytucjonalnością: obraz duchowieństwa w filmach „Faustyna” Jerzego Łukaszewicza i „Prymas. Trzy lata z tysiąca” Teresy Kotlarczyk, https://repozytorium.ukw.edu.pl/handle/ item/5978 (dostęp: 29.12.2022).
Copyright (c) 2023 Ignatianum University in Cracow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
The Yearbook only accepts materials for publication that are free of all conflicts of interest, and that in no way involve conflicts over authorship, copyright, etc. The Editors will take action against any cases of plagiarizing, ghostwriting1, guest/honorary authorship2, etc. Where co-authored work is concerned, the Author listed first is expected to take responsibility for the submission, and is required to make clear the contributions of all of the Co-Authors involved. In the event of the publication owing its existence to funding dedicated to this purpose, this fact should be made clear: e.g. in any note of thanks/acknowledgement, or in a footnote, etc. Explicit notification should be given of any form of reprinting, with the appropriate evidence of permission to publish being furnished as required. Any impropriety on the part of Authors/Reviewers risks exposing them to appropriate responses from the relevant institutions.
______
1 This term refers to instances of a person who has made an essential contribution being omitted from the list of authors, or from notes conveying gratitude and/or acknowledgement.
2 This occurs when a person who has made either an insignificant contribution or no contribution at all nevertheless appears on the list of authors.
