L’attività padovana e la rete di contatti di Pietro Wysz da Radolina (ca. 1354-1414) vescovo di Cracovia
Abstract
The article presents the activity of Peter Wysz of Radolina, Bishop of Cracow, during his law studies in Padua and analyses his social networks, which have not yet been the subject of in-depth studies. The most important source for researching Peter Wysz’s social network in Padua is the edition of documents from the Paduan archives concerning the University of Padua Monumenti dell’Università di Padova, 1318–1405 by Andrea Gloria. The research method refers to the analysis of social networks adapted for historical research in line with Alessandra Celati’s postulates. Considering the fact that the sources are heterogeneous and only randomly preserved, the study focuses on the key figures from Peter Wysz’s network. These include the professors of Padua, especially his supervisors such as the Bishop of Feltre and Belluno (Antonio Naseri) or eminent jurist Angelo degli Ubaldi, but also the professors of medicin, brothers Marsilio and Giovanni Santasofia. Another category is contacts with members of the local elites, both secular and ecclesiastical, such as Ugolino Scrovegni or Giovanni Enselmini, future bishop of Padua. Peter Wysz’s social network also included other students, especially Polish, German, Czech and Hungarian, most of whom had previously studied in Prague. The main thesis of the paper is that the consistently built network of contacts played a pivotal role in Peter Wysz’s university career, culminating in the position of Rector of Ultramontanes for two times and doctorate in both laws. It also contributed to his political and ecclesiastical career, for the contacts made during his studies in Padua could be useful to him in his diplomatic work, especially in the Roman Curia.
References
Album, Seu Matricula Facultatis Juridicae Universitatis Pragensis ab anno Christi 1372 usque ad annum 1418 (Pragae: Jan Spurný, 1834).
Consilia eminentissimi i.v. interpretis D. Francisci Zabarellae (Venetiis: Apud Ioannem Baptistam à Porta, 1581).
Denifle Heinrich, „Die Statuten der Juristen-Universität Padua vom Jahre 1331”, Archiv für Literaturund Kirchengeschichte 6 (1892): 379–544.
Gloria Andrea, Monumenti dell’Università di Padova, 1318–1405, vol. 1–2 (Padova: Tipografia del Seminario, 1888).
Liber decanorum facultatis philosophicae ab anno 1367, usque ad annum 1585, vol. 1/1 (Pragae: Gerzabek, 1830).
Statuta Universitatis scholarium iuristarum studii generalis Paduani ab anno 1331 ad annum 1404 (Codex Bibliothecae Cathedralis Gnesnensis 180), introduction by Krzysztof Stopka, a cura di Mirosław Lenart (Opole: Uniwersytet Opolski, 2020).
Translatio sancti Floriani, a cura di Wojciech Kętrzyński, in Monumenta Poloniae Historica, vol. 4 (Lwów: Akademia Umiejętności w Krakowie, 1884), 757–758.
Collodo Silvana, Una società in trasformazione. Padova tra XI e XV secolo (Padova: Antenore, 1990).
Horeczy Anna, Recepcja włoskiej kultury intelektualnej w krakowskim środowisku uniwersyteckim w drugiej połowie XIV i w pierwszej połowie XV wieku (Warszawa: IH PAN, 2021).
Kijak Stanisław, Piotr Wysz: biskup krakowski (Kraków: Księgarnia Gebethnera i Wolffa, 1933).
Kohl Benjamin G., Padua Under the Carrara, 1318–1405 (Baltimore: Johns Hopkins University Press 1998).
Knoll Paul W., A pearl of powerful learning: the University of Cracow in the fifteenth century (Leiden–Boston: Brill, 2016).
Paarhammer Hans, Rechtsprechung und Verwaltung des Salzburger Offizialates (Wien: VWGÖ, 1977).
Pakulski Jan, Ród Godziębów w średniowiecznej Polsce. Studium genealogiczne (Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2005). Schmutz Jürg, Juristen für das Reich. Die deutschen Rechsstudenten an der Universität Bologna 1265-1425, part 2: Personenkatalog und Ortsregister (Basel: Schwabe and Co AG Verlag, 2000).
Seńko Władysław, Piotr Wysz z Radolina i jego dzieło „Speculum Aureum”: (ok. 1354–1414) (Warszawa: Instytut Tomistyczny Ojców Dominikanów, 1996).
Šmahel František, Die Prager Universität im Mittelalter. Charles University in the Middle Ages (Leiden: Brill, 2007).
Tomczak Robert, Kontakty edukacyjne Polaków z uniwersytetami praskimi w okresie średniowiecza. Studium prozopograficzne (Poznań: UAM, 2020).
Tuisl Elisabeth, Die Medizinische Fakultät der Universität Wien im Mittelalter. Von der Gründung der Universität Wien 1365 bis zum Tod Kaiser Maximilians I. 1519 (Göttingen: Vienna University Press, 2014.
Weltsch Ruben Ernst, Archbishop John of Jenstein (1348–1400). Papalism, humanism and reform in pre-hussite Prague (The Hague–Paris: Mouton, 1968).
Fałkowski Wojciech, „Pokora i wyrachowanie. Król Władysław Jagiełło przeprasza biskupa Piotra Wysza”, in Scientia nihil est quam veritatis imago. Studia ofiarowane profesorowi Ryszardowi Szczygłowi w siedemdziesięciolecie urodzin, a cura di Anna Sochacka, Paweł Jusiak (Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2014), 859–869.
Frova Carla, „Angelo degli Ubaldi sr. (Perugia, 1327/8-ivi, 1407)”, in Dizionario biografico dei giuristi italiani (XII-XX secolo), vol. 2, a cura di Italo Birocchi et al. (Bologna: Mulino, 2013), 68–71.
Gaffuri Laura, Donato Gallo, „Signoria ed episcopato a Padova nel Trecento: spunti per una ricerca”, in Vescovi e diocesi in Italia dal XIV alla metà del XVI secolo. Atti del VII Convegno di Storia della Chiesa in Italia, a cura di Giuseppina De Sandre Gasparini, Antonio Rigon, Francesco G.B. Trolese, Gian Maria Varanini, vol. 2 (Roma: Herder, 1990), 923–956.
Gianni Luca, „Vita ed organizzazione interna della diocesi di Concordia in epoca medievale”, in Diocesi di Concordia, a cura di Antonio Scottà (Padova: Gregoriana Libreria Editrice, 2004), 205–321.
Graff Tomasz, „Rex iniustus? Z dziejów polityki kościelnej Władysława Jagiełły na przykładzie zmian na stolicach biskupich w Krakowie i Poznaniu w 1412 r.”, in Sprawiedliwość. Tradycja i współczesność, a cura di Paweł Nowakowski, Janusz Smołucha, Wiktor Szymborski (Kraków: Księgarnia Akademicka, 2006), 23–36.
Horeczy Anna, „Gaudeamus igitur in Bononia dum sumus. A network of Polish students in Italy in the late Middle Ages”, in Networking in Late Medieval Central Europe, Friends, Families, Foes, a cura di Beata Możejko (Routledge, 2023), in corso di stampa.
Knapek Elżbieta, „Piotr Wysz wobec kryzysu Kościoła”, in Ecclesia semper reformanda. Kryzysy i reformy średniowiecznego Kościoła, a cura di Tomasz Gałuszka, Tomasz Graff, Grzegorz Ryś (Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego „Societas Vistulana”, 2013), 301–310.
Ożóg Krzysztof, „Formacja intelektualna biskupów krakowskich w średniowieczu”, in Cracovia, Polonia, Europa. Studia z dziejów średniowiecza ofiarowane Jerzemu Wyrozumskiemu w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej, a cura di Krzysztof Baczkowski et al. (Kraków: „Secesja”, 1995), 159–177.
Pesenti Tiziana, „Peregrinatio academica e monarchae medicinae: studenti attorno ai Santasofia”, in Studenti, università, città nella storia padovana: atti del convegno, Padova, 6–8 febbraio 1998, a cura di Francesco Piovan, Luciana Sitran Rea (Trieste: Lint, 2001), 117–126.
Schwinges Rainer C., „Studentische Kleingruppen im späten Mittelalter”, in Rainer C. Schwinges, Studenten und Gelehrte: Studien zur Sozial und Kulturgeschichte deutscher Universitäten im Mittelalter (Leiden: Brill, 2008), 265–300. Simon Robin, „«The monument constructed for me». Evidence for the first tomb monument of Enrico Scrovegni in the Arena Chapel, Padua”, in Venice and the Veneto during the Renaissance. The Legacy of Benjamin Kohl, a cura di Michael Knapton, John Easton Law, Alison Andrews Smith (Firenze: Firenze University Press, 2014), 385–404.
Szybkowski Sobiesław, „W sprawie ojca biskupa Piotra Wysza i jego najbliższych agnatów”, in Silesia–Polonia–Europa. Studia historyczne dedykowane Profesorowi Idziemu Panicowi, a cura di Jerzy Sperka (Katowice–Bielsko Biała: Wydawnictwo Cum Laude, 2019), 205–221.
Trawkowski Stanisław, „Piotr Wysz z Radolina”, in Polski Słownik Biograficzny, vol. 26 (Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1981), 422–428.
Wyrozumski Jerzy, „La traslazione del corpo di San Floriano da Bologna in Cracovia (sec. XII)”, in Laudatio Bononiae: atti del Convegno storico italo-polacco svoltosi a Bologna dal 26 al 31 maggio 1988 in occasione del Nono Centenario dell’Alma Mater Studiorum, a cura di Richard Casimir Lewanski (Bologna– Varsavia: Università degli Studi di Bologna–Istituto Italiano di Cultura, 1990), 93–102.
Celati Alessandra, „A Digital Exploration of 16th-Century Heretical Networks in the Italian Medical Context. Methodological Challenges and Research Perspectives”, Journal of Interdisciplinary History of Ideas 14 (2018): 1–36.
Graff Tomasz, „Queen Jadwiga of Anjou’s Influence on the Composition of the Polish Episcopate”, Rocznik Filozoficzny Ignatianum 27/2 (2021): 19–56. Kaleta Przemysław, „W obronie czci biskupa Piotra Wysza? Zamach Mroczka z Łopuchowa na biskupa Wojciecha Jastrzębca”, Historia Slavorum Occidentis 3 (2018): 27–45.
Kałuża Zenon, „Czy Wysz był „filozofem o znaczeniu europejskim”, Kwartalnik Filozoficzny 22/3 (1994): 133–163.
Kohl Benjamin G., „The Paduan elite under Francesco Novello da Carrara (1390– 1405). A selected prosopography”, Quellen und Forschungen aus italienischen Archiven und Bibliotheken 77 (1977): 206–258.
Kryszak Franciszek, „Kapituła kolegiacka św. Jerzego na Zamku Gnieźnieńskim”, Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce 24 (1966): 127–133.
Markowski Mieczysław, „Peter Wyschs Traktate über die Reform der Kirche des beginnenden 15. Jahrhunderts”, Studia Mediewistyczne 31 (1994): 71–90. Ożóg Krzysztof, „Maffiolus Lampugnani nominat na biskupstwo krakowskie, biskup płocki: meandry kariery kurialisty rzymskiego w okresie schizmy zachodniej”, Roczniki Humanistyczne 48 (2000): 345–367.
Ożóg Krzysztof, „Spór o biskupstwo krakowskie w roku 1392 na tle stosunków Polski z papiestwem u schyłku XIV wieku”, Kwartalnik Historyczny 104 (1997): 3–20.
Ożóg Krzysztof, „Współpraca prawników włoskich z Pawłem Włodkowicem w procesie polsko-krzyżackim w Rzymie w latach 1420–1421”, Nasza Przeszłość 76 (1991): 73–105.
Włoch Anna Maria, „Kancelaria i dokumenty biskupa krakowskiego Piotra Wysza (1392–1412)”, Studia Źródłoznawcze 46 (2009): 29–82.
Zasada Zdzisław Jan, „Geneza i dzieje kultu świętego Floriana w Polsce”, Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego 8 (2016): 245–298.
Bianchi Francesco, „Sala, Paganino”, in Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 89 (Roma: Treccani, 2017), https://www.treccani.it/enciclopedia/paganino- sala_%28Dizionario-Biografico%29/ (ultimo accesso: 27.04.2022).
Cirilli Fiammetta, „Lambertazzi, Giovanni”, in Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 63 (2004), https://www.treccani.it/enciclopedia/giovanni-ludovico- lambertazzi_%28Dizionario-Biografico%29/ (ultimo accesso: 27.11.2022).
Gianni Luca, „Capellini Filippo” in Dizionario biografico degli Friuliani, https:// www.dizionariobiograficodeifriulani.it/capellini-filippo/ (ultimo accesso: 28.11.2022).
Kaleta Przemysław, Laskowie w średniowieczu. Studium prozopograficzne, Częstochowa 2019, elaborata sotto la supervisione di dr. hab. Marek Cetwiński, Instytut Historii, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, http://www.ujd.edu.pl/uploads/article/rozprawadok- torskaptlaskowiewsred-bbe34f141 (ultimo accesso: 25.11.2022).
Napoli Maria Teresa, „Cavitelli, Egidiolo”, in Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 23 (Roma: Treccani, 1979), https://www.treccani.it/enciclopedia/egi- diolo-cavitelli_%28Dizionario-Biografico%29/ (ultimo accesso: 27.11.2022).
Copyright (c) 2025 University Ignatianum in Cracow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
The Yearbook only accepts materials for publication that are free of all conflicts of interest, and that in no way involve conflicts over authorship, copyright, etc. The Editors will take action against any cases of plagiarizing, ghostwriting1, guest/honorary authorship2, etc. Where co-authored work is concerned, the Author listed first is expected to take responsibility for the submission, and is required to make clear the contributions of all of the Co-Authors involved. In the event of the publication owing its existence to funding dedicated to this purpose, this fact should be made clear: e.g. in any note of thanks/acknowledgement, or in a footnote, etc. Explicit notification should be given of any form of reprinting, with the appropriate evidence of permission to publish being furnished as required. Any impropriety on the part of Authors/Reviewers risks exposing them to appropriate responses from the relevant institutions.
______
1 This term refers to instances of a person who has made an essential contribution being omitted from the list of authors, or from notes conveying gratitude and/or acknowledgement.
2 This occurs when a person who has made either an insignificant contribution or no contribution at all nevertheless appears on the list of authors.
