Diagnoza i perspektywy przemian w cywilizacji zachodniej
Analiza porównawcza w świetle wybranych wątków myśli Chantal Delsol i ekofilozofii Henryka Skolimowskiego
Abstrakt
Celem artykułu jest próba uchwycenia różnic oraz podobieństw odnoszących się do cywilizacji zachodniej, które zawarte są w myśli francuskiej filozof politycznej Chantal Delsol oraz w eko-filozofii Henryka Skolimowskiego. Polski filozof na bazie radykalnej krytyki cywilizacji Zachodu zbudował własną koncepcję filozoficzną będącą swoistym remedium na współczesny kryzys. Chantal Delsol natomiast bardzo wnikliwie wypunktowała słabości i niedomagania cywilizacji Zachodu. W pierwszej części tekstu zaprezentowano koncepcje obojga badaczy. W drugiej i trzeciej części autor omawia podobieństwa i różnice pomiędzy sposobem postrzegania cywilizacji Zachodu przez analizowanych myślicieli, a także postulaty ewentualnych rozwiązań aktualnego kryzysu, który – w świetle tekstów obojga uczonych – ma przede wszystkim charakter duchowy i wywodzi się z braku ujęć o charakterze integralnym i empatycznym. W artykule podjęta została próba scharakteryzowania niektórych diagnoz i prognoz obojga wymienionych autorów, które dotyczą zarówno aktualnej sytuacji cywilizacji Zachodu, jak i jej przyszłości. W artykule zastosowano metodę porównawczą oraz metodę analizy krytycznej.
Bibliografia
Delsol Chantal., Kamienie węgielne. Na czym nam zależy? Przeł. M. Kowalska, Kraków 2018.
Delsol Chantal., Czym jest człowiek. Kurs antropologii dla niewtajemniczonych, tłum. M. Kowalska Kraków 2011.
Delsol Chantal., Nienawiść do świata. Totalitaryzmy i ponowoczesność, tłum. M. Chojnacki, Warszawa 2017.
Delsol Chantal., Kamienie węgielne. Na czym nam zależy? Przeł. M. Kowalska, Kraków 2018.
Delsol Chantal, Czas wyrzeczenia, tłum. G. Majcher, PIW, Warszawa 2020.
Goff Philip, (2022), Błąd Galileusza. Fundamenty nowej nauki o świadomości, tłum. J. Jarocki, PWN, Warszawa 2022.
Roszkowski Wojciech, Roztrzaskane lustro. Upadek cywilizacji zachodniej, Kraków 2019.
Singh Vir, Al lis mind. The Skolimowskian philosophy of the participatory mind, Partridge, India 2014.
Skolimowski Henryk, The Participatory mind. A new theory of knowledge and of universe, Arkana. Penquin Group, 1994.
Skolimowski Henryk, Zmierzch światopoglądu naukowego¸ Londyn, Odnova Limited, 1974.
Skolimowski Henryk, Wizje nowego millenium, Kraków 1999.
Skolimowski Henryk, Technika a przeznaczenie człowieka, Warszawa 1995.
Skolimowski Henryk, Filozofia żyjąca. Eko-filozofia jako drzewo życia, tłum. J. Wojciechowski, Warszawa 1993.
Bochenek Krzysztof, (2015), Ekologia w kontekście filozofii chrześcijańskiej, Wschodni Rocznik Humanistyczny, T. XI 2015, 139 – 154. Internet: http://wrh.edu.pl/wp-content/uploads/2018/06/Krzysztof-Bochenek_wrh_11_2015.pdf (dostęp: 30.12.2022).
Delsol Chantal, Koniec chrześcijańskiego świata. W: https://teologiapolityczna.pl/koniec-chrzescijanskiego-swiata-chrzescijanstwa-wyklad-prof-chantal-delsol (dostęp: 06.01.2022).
Iwanicka Anna, (2007) Paradygmat holistyczny w ekofilozofii Henryka Skolimowskiego, w: Problemy ekologii, vol. 11, nr 4, lipiec – sierpień. Internet: httpwww_bg_utp_edu_plartpekol_2007iwanicka.pdf (dostęp: 07.01.2023).
Murzyn Marcin, Henryka Skolimowskiego Nowa metafizyka, doktorat, Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków, brak daty. Internet: https://rep.up.krakow.pl/xmlui/bitstream/handle/11716/10781/MMurzyn-praca_doktorska.pdf?sequence=1&isAllowed=y (dostęp: 09.01.2023).
Noble David F., Religia techniki. Boskość człowieka i duch wynalazczości, tłum. K. Kornas, Kraków 2016.
Ruchała Sławomira, (2006), Współczesne filozoficzne spory o ugruntowanie praw człowieka. Praca doktorska. Uniwersytet Śląski, Katowice. Internet: https://rebus.us.edu.pl/bitstream/20.500.12128/4982/1/Ruchala_Wspolczesne_filozoficzne_spory.pdf (dostęp: 30.12.2022).
Skolimowski Henryk, Refleksje na temat nowej epistemologii, w: Estetyka i Krytyka (2010)17/18, 213 - 226; Internet: https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-97c6e5fd-8c18-4c84-a017-c5f8e265a755 (dostęp 03.01.2022).
Wadowski Jan, (2016), W poszukiwaniu adekwatnej antropologii. Trudności i postulaty, w; Ethos 29(2016) nr 4(116) 201-218. Internet: file:///C:/Users/janwa/Downloads/W_poszukiwaniu_adekwatnej_antropolo.pdf (dostęp: 07.01.2023).
Rocznik przyjmuje do druku wyłącznie materiały, które nie wchodzą w żaden konflikt interesów, żaden konflikt z prawem autorskim itp. Redakcja prowadzi działania przeciw: plagiatom, ghostwriting1, guest/honorary authorship2 itp. Autor pracy zbiorowej, który jest pierwszy na liście, bierze na siebie odpowiedzialność i ma obowiązek przedstawić wkład wszystkich współautorów. Jeśli publikacja powstała dzięki dedykowanym środkom finansowym, należy ujawnić to np. w Podziękowaniu, przypisie itp. Ew. przedruki wymagają jawnego zgłoszenia i okazania odpowiedniego pozwolenia wydawniczego. Autorzy / Recenzenci nierzetelni narażają się na reakcję właściwą stosownym instytucjom.
______
1 Ma to miejsce, gdy osoba mająca istotny wkład jest pominięta na liście Autorów czy w Podziękowaniu.
2 Zachodzi, gdy na liście autorskiej pojawia się osoba mająca znikomy/żaden udział w pracy.
