Początki filozofii elektryczności i magnetyzmu w starożytnym stylu
Abstract
Filozofia elektryczności i magnetyzmu ma bardzo bogatą historię. Trudne do wytłumaczenia zjawiska elektryczne i magnetyczne nie poddawały się łatwo ujęciom racjonalny, tym naiwniej mówiono o nich na sposób fantastyczny, mityczny. W artykule omawiana jest pobieżnie historia opisu tych zjawisk, która doprowadziła do sformułowania pierwszych problemów filozoficznych. Dzisiejsza fizyka matematyczna dokonała unifikacji tych oddziaływań nie na podstawie zmysłowych intuicji „pierwotnych”, ale na podstawie matematycznego modelu. Zatem formy matematyczne i matematyczne struktury nie tylko stanowią właściwą bazę opisu naukowego, ale także wskazują na filozoficzną podstawę naszej rzeczywistości.Literaturhinweise
Arystoteles, O duszy. [w:] Arystoteles. Dzieła wszystkie, [przekład,
wstęp i komentarz] P. Siwek, t. 3, Warszawa: Państwowe
Wydawnictwo Naukowe, 1992.
Baigrie, B., Electricity and Magnetism. A Historical Perspective,
(Greenwood Guides to Great Ideas in Science), Westport,
Connecticut — London: Greenwood Press, 2007, Google Books:
XEc5xkWxi4C.
Encyklopedia PWN (EPWN), url: http://encyklopedia.pwn.pl.
Feynman, R., R. Leighton & M. Sands, Feynmana wykłady z fizyki,
wyd., t. 2/1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Galen, C., On the Natural Faculties, Kessinger Publishing, 2004,
Google Books: 2Uk8FBeHqXgC.
Grosseteste, R., Wybór pism, [w:] Grosseteste, [red.] M. Boczar,
Warszawa: Ajaout-DTP, 1994, ss. 125–234.
Grotowski, M., M. Sadziewiczowa, W. Werner & S. Ziemecki,
[oprac.] Dzieje rozwoju fizyki w zarysach, t. 2: Elektryczność
i magnetyzm. Optyka. Budowa materji, 2 wyd., Warszawa:
Nakładem Redakcji „Mathesis Polskiej”, 1931.
Homer, Odyseja, [przeł.] J. Parandowski, Warszawa: Czytelnik, 1953.
Homer, The Oddysey with an English Translation by A.T. Murray,
[red.] A. Murray, London ETC. : W. Heinemann, 1919, url:
http://www.perseus.tufts.edu, Perseus.
Jameson, A. & E. Hurll, Sacred and Legendary Art ETC. , Cambridge,
Mass.: H.O. Houghton & Co., 1865, Google Books:
WQ0I1wFz0V8C.
Jaworski, B. & A. Dietłaf, Fizyka. Poradnik encyklopedyczny, 2 wyd.,
Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
Kevin Knight New Advent, [red.] The Catholic Encyclopedia, url:
King, W., The Natural Philosophy of William Gilbert and His
Predecessors, [paginacja: ebook], url:
http://www.gutenberg.org/ebooks/31999.
Leśniak, K., Komentarz. [w:] Lucretius, O naturze wszechrzeczy,
[przeł.] E. Szymański, [Warszawa]: Państwowe Wydawnictwo
Naukowe, 1957, ss. 261–424.
Lucretius, O naturze wszechrzeczy, [przeł.] E. Szymański,
[Warszawa]: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
Meyer, H., A History of Electricity and Magnetism, Norwalk,
Connecticut: Burndy Library, 1972.
Perseus Digital Library, url: http://www.perseus.tufts.edu.
Pliniusz Starszy, Historia naturalna. Wybór, [przeł.] I. Zawadzka &
T. Zawadzki, Wrocław — Kraków: Zakład Narodowy im.
Ossolińskich, 1961; Pliniusz Starszy, Caii Plinii Secundi
Naturalis historiæ ETC. , [red.] J. Hardouin, t. 1, lib. 1–6, Parisiis,
, Google Books: HKBAAAAAcAAJ; t. 2, lib. 1–11, Google
Books: K6BAAAAAcAAJ; t. 3, lib. 12–18, Google Books:
QaBAAAAAcAAJ; t. 4, lib. 20–32, Google Books:
XaBAAAAAcAAJ; t. 5, lib. 33–37, Google Books:
g6BAAAAAcAAJ; Pliniusz Starszy, C. Plini Secundi Naturalis
historiæ libri XXXVII; post Ludovici Iani, obitum recognovit et
scripturæ discrepantia adiecta edidit Carolus Mayhoff ETC. , [red.]
K. Mayhoff & J. Ludovici, Lipsiæ: Teubner, 1906; Pliny the Elder,
The natural history of Pliny. Translated, with copious notes and
illustrations, by the late John Bostock and H.T. Rileyey, J. Bostock
& H. Rileyey, London: H.G. Bohn, 1855, url:
http://www.perseus.tufts.edu, Perseus.
Siemieniewski, A., Ścieżką nauki do Boga. Nauki przyrodnicze
i duchowość w starożytności i w średniowieczu, Warszawa:
Fronda, 2009.
Sojecki, C., [kier. zespołu], Leksykon PWN (LPWN), Warszawa:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972.
Sroczyński, R., Rozwój eksperymentu, pojęć i teorii magnetycznych: od
czasów najdawniejszych do Williama Gilberta, Wrocław —
Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo
Polskiej Akademii Nauk, 1969.
Szczeniowski, S., Fizyka doświadczalna, t. 3: Elektryczność
i magnetyzm, 4 wyd., Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Teofrast, O kamieniach. [w:] Pliny the Elder, The natural history of
Pliny. Translated, with copious notes and illustrations, by the late
John Bostock and H.T. Rileyey, J. Bostock & H. Rileyey, London:
H.G. Bohn, 1855, url: http://www.perseus.tufts.edu, (łac.
Theophrastus, De lapidibus).
Thompson, S., William Gilbert and Terrestrial Magnetism. The
Geographical Journal 21/6 (Jun. 1903), ss. 611–618, JSTOR:
Werner, W., Elektryczność i magnetyzm, [w:] Dzieje rozwoju fizyki
w zarysach, t. 2: Elektryczność i magnetyzm. Optyka. Budowa
materji, [oprac.] M. Grotowski, M. Sadziewiczowa, W. Werner &
S. Ziemecki, 2 wyd., Warszawa: Nakładem Redakcji „Mathesis
Polskiej”, 1931, ss. 3–184.
Wróblewski, A., Historia fizyki od czasów najdawniejszych do
współczesności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
Rocznik przyjmuje do druku wyłącznie materiały, które nie wchodzą w żaden konflikt interesów, żaden konflikt z prawem autorskim itp. Redakcja prowadzi działania przeciw: plagiatom, ghostwriting1, guest/honorary authorship2 itp. Autor pracy zbiorowej, który jest pierwszy na liście, bierze na siebie odpowiedzialność i ma obowiązek przedstawić wkład wszystkich współautorów. Jeśli publikacja powstała dzięki dedykowanym środkom finansowym, należy ujawnić to np. w Podziękowaniu, przypisie itp. Ew. przedruki wymagają jawnego zgłoszenia i okazania odpowiedniego pozwolenia wydawniczego. Autorzy / Recenzenci nierzetelni narażają się na reakcję właściwą stosownym instytucjom.
______
1 Ma to miejsce, gdy osoba mająca istotny wkład jest pominięta na liście Autorów czy w Podziękowaniu.
2 Zachodzi, gdy na liście autorskiej pojawia się osoba mająca znikomy/żaden udział w pracy.
