Początki filozofii elektryczności i magnetyzmu w starożytnym stylu
Abstract
Filozofia elektryczności i magnetyzmu ma bardzo bogatą historię. Trudne do wytłumaczenia zjawiska elektryczne i magnetyczne nie poddawały się łatwo ujęciom racjonalny, tym naiwniej mówiono o nich na sposób fantastyczny, mityczny. W artykule omawiana jest pobieżnie historia opisu tych zjawisk, która doprowadziła do sformułowania pierwszych problemów filozoficznych. Dzisiejsza fizyka matematyczna dokonała unifikacji tych oddziaływań nie na podstawie zmysłowych intuicji „pierwotnych”, ale na podstawie matematycznego modelu. Zatem formy matematyczne i matematyczne struktury nie tylko stanowią właściwą bazę opisu naukowego, ale także wskazują na filozoficzną podstawę naszej rzeczywistości.References
Arystoteles, O duszy. [w:] Arystoteles. Dzieła wszystkie, [przekład,
wstęp i komentarz] P. Siwek, t. 3, Warszawa: Państwowe
Wydawnictwo Naukowe, 1992.
Baigrie, B., Electricity and Magnetism. A Historical Perspective,
(Greenwood Guides to Great Ideas in Science), Westport,
Connecticut — London: Greenwood Press, 2007, Google Books:
XEc5xkWxi4C.
Encyklopedia PWN (EPWN), url: http://encyklopedia.pwn.pl.
Feynman, R., R. Leighton & M. Sands, Feynmana wykłady z fizyki,
wyd., t. 2/1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Galen, C., On the Natural Faculties, Kessinger Publishing, 2004,
Google Books: 2Uk8FBeHqXgC.
Grosseteste, R., Wybór pism, [w:] Grosseteste, [red.] M. Boczar,
Warszawa: Ajaout-DTP, 1994, ss. 125–234.
Grotowski, M., M. Sadziewiczowa, W. Werner & S. Ziemecki,
[oprac.] Dzieje rozwoju fizyki w zarysach, t. 2: Elektryczność
i magnetyzm. Optyka. Budowa materji, 2 wyd., Warszawa:
Nakładem Redakcji „Mathesis Polskiej”, 1931.
Homer, Odyseja, [przeł.] J. Parandowski, Warszawa: Czytelnik, 1953.
Homer, The Oddysey with an English Translation by A.T. Murray,
[red.] A. Murray, London ETC. : W. Heinemann, 1919, url:
http://www.perseus.tufts.edu, Perseus.
Jameson, A. & E. Hurll, Sacred and Legendary Art ETC. , Cambridge,
Mass.: H.O. Houghton & Co., 1865, Google Books:
WQ0I1wFz0V8C.
Jaworski, B. & A. Dietłaf, Fizyka. Poradnik encyklopedyczny, 2 wyd.,
Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1971.
Kevin Knight New Advent, [red.] The Catholic Encyclopedia, url:
King, W., The Natural Philosophy of William Gilbert and His
Predecessors, [paginacja: ebook], url:
http://www.gutenberg.org/ebooks/31999.
Leśniak, K., Komentarz. [w:] Lucretius, O naturze wszechrzeczy,
[przeł.] E. Szymański, [Warszawa]: Państwowe Wydawnictwo
Naukowe, 1957, ss. 261–424.
Lucretius, O naturze wszechrzeczy, [przeł.] E. Szymański,
[Warszawa]: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1957.
Meyer, H., A History of Electricity and Magnetism, Norwalk,
Connecticut: Burndy Library, 1972.
Perseus Digital Library, url: http://www.perseus.tufts.edu.
Pliniusz Starszy, Historia naturalna. Wybór, [przeł.] I. Zawadzka &
T. Zawadzki, Wrocław — Kraków: Zakład Narodowy im.
Ossolińskich, 1961; Pliniusz Starszy, Caii Plinii Secundi
Naturalis historiæ ETC. , [red.] J. Hardouin, t. 1, lib. 1–6, Parisiis,
, Google Books: HKBAAAAAcAAJ; t. 2, lib. 1–11, Google
Books: K6BAAAAAcAAJ; t. 3, lib. 12–18, Google Books:
QaBAAAAAcAAJ; t. 4, lib. 20–32, Google Books:
XaBAAAAAcAAJ; t. 5, lib. 33–37, Google Books:
g6BAAAAAcAAJ; Pliniusz Starszy, C. Plini Secundi Naturalis
historiæ libri XXXVII; post Ludovici Iani, obitum recognovit et
scripturæ discrepantia adiecta edidit Carolus Mayhoff ETC. , [red.]
K. Mayhoff & J. Ludovici, Lipsiæ: Teubner, 1906; Pliny the Elder,
The natural history of Pliny. Translated, with copious notes and
illustrations, by the late John Bostock and H.T. Rileyey, J. Bostock
& H. Rileyey, London: H.G. Bohn, 1855, url:
http://www.perseus.tufts.edu, Perseus.
Siemieniewski, A., Ścieżką nauki do Boga. Nauki przyrodnicze
i duchowość w starożytności i w średniowieczu, Warszawa:
Fronda, 2009.
Sojecki, C., [kier. zespołu], Leksykon PWN (LPWN), Warszawa:
Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972.
Sroczyński, R., Rozwój eksperymentu, pojęć i teorii magnetycznych: od
czasów najdawniejszych do Williama Gilberta, Wrocław —
Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo
Polskiej Akademii Nauk, 1969.
Szczeniowski, S., Fizyka doświadczalna, t. 3: Elektryczność
i magnetyzm, 4 wyd., Państwowe Wydawnictwo Naukowe,
Teofrast, O kamieniach. [w:] Pliny the Elder, The natural history of
Pliny. Translated, with copious notes and illustrations, by the late
John Bostock and H.T. Rileyey, J. Bostock & H. Rileyey, London:
H.G. Bohn, 1855, url: http://www.perseus.tufts.edu, (łac.
Theophrastus, De lapidibus).
Thompson, S., William Gilbert and Terrestrial Magnetism. The
Geographical Journal 21/6 (Jun. 1903), ss. 611–618, JSTOR:
Werner, W., Elektryczność i magnetyzm, [w:] Dzieje rozwoju fizyki
w zarysach, t. 2: Elektryczność i magnetyzm. Optyka. Budowa
materji, [oprac.] M. Grotowski, M. Sadziewiczowa, W. Werner &
S. Ziemecki, 2 wyd., Warszawa: Nakładem Redakcji „Mathesis
Polskiej”, 1931, ss. 3–184.
Wróblewski, A., Historia fizyki od czasów najdawniejszych do
współczesności, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
The Yearbook only accepts materials for publication that are free of all conflicts of interest, and that in no way involve conflicts over authorship, copyright, etc. The Editors will take action against any cases of plagiarizing, ghostwriting1, guest/honorary authorship2, etc. Where co-authored work is concerned, the Author listed first is expected to take responsibility for the submission, and is required to make clear the contributions of all of the Co-Authors involved. In the event of the publication owing its existence to funding dedicated to this purpose, this fact should be made clear: e.g. in any note of thanks/acknowledgement, or in a footnote, etc. Explicit notification should be given of any form of reprinting, with the appropriate evidence of permission to publish being furnished as required. Any impropriety on the part of Authors/Reviewers risks exposing them to appropriate responses from the relevant institutions.
______
1 This term refers to instances of a person who has made an essential contribution being omitted from the list of authors, or from notes conveying gratitude and/or acknowledgement.
2 This occurs when a person who has made either an insignificant contribution or no contribution at all nevertheless appears on the list of authors.
