Dynamika rozwojowa jako podstawowy behawior istot żywych w koncepcji życia Piotra Lenartowicza SJ
Abstract
Patrząc na osobnika z perspektywy jego rozwoju. można powiedzieć, że w swej najgłębszej istocie jest on nie tyle i nie przede wszystkim całościową funkcjonalną strukturą, która przejawia życie, ile jest raczej żywą dynamiką, której jednym z zasadniczych przejawów jest zintegrowane budowanie, odbudowywanie (nieustanna przemiana metaboliczna), naprawianie (regeneracja) i modyfikowanie różnorakich skorelowanych struktur ciała, czyli maszyn molekularnych, organelli i organów, które warunkują zachodzenie różnorodnych procesów biochemicznych i fizjologicznych oraz umożliwiają selektywne interakcje ze środowiskiem abiotycznym i biotycznym. Dynamika rozwojowa — w przekonaniu Lenartowicza — jest podstawowym behawiorem każdej istoty żywej i powinna być fundamentem kształtowania właściwej koncepcji życia.References
Ben-Jacob, E., Y. Shapira & A. I. Tauber, Seeking the foundations of cognition in bacteria. Physica A 359 (2006), s. 495–524.
Bertalanffy, L. von, Modern theories of development. An introduction to theoretical biolog, [przeł.] J. H. Woodger, London: Oxford University Press, Humphrey Milford, 1933.
Bertalanffy, L. von, Problems of life. An evaluation of modern biological and scientific thought, New York: Harper i Brothers, 1960.
Bisgrove, S. R. & D. L. Kropf, Asymmetric cell divisions: zygotes of fucoid algae as a model system, [w:] Cell division control in plants, [red.] D. P. S. Verma & Z. Hong, Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag, 2007, s. 323–341.
Bouget, F.-Y., F. Berger & C. Brownlee, Position dependent control of cell fate in the Fucus embryo: role of intercellular communication. Development 125/11 (1998), s. 1999–2008.
Brautigam, C. A., B. S. Smith, Z. Ma, M. Palnitkar, D. R. Tomchick, M. Machius & J. Deisenhofer, Structure of the photolyase-like domain of cryptochrome 1 from Arabidopsis thaliana. Proceedings of the National Academy of Sciences U.S.A. 101/33 (2004), s. 12142–12147.
Brownlee, C., Light and development: cellular and molecular aspects of photomorphogenesis in brown algae, [w:] Light and life in the sea, [red.] P. J. Herring, A. K. Campbell, M. Whitfiel & L. Maddock, Cambridge: Cambridge University Press, 1990, s. 115–128.
Dombrowski, M., Emergentyzm w filozofii biologii — stanowisko Joachima Metallmanna. Przegląd Filozoficzno-Literacki 2–3(31) (2011), s. 175–190.
Dombrowski, M., Złożoność — emergencja — poznanie ekologiczne. AVANT. Pismo Awangardy Filozoficzno-Naukowej 3/2 (2012), s. 320–333.
Drack, M., Ludwig von Bertalanffy’s organismic view on the theory of evolution. Journal of Experimental Zoology, Part B: Molecular and Developmental Evolution 324/2 (2015), s. 77–90.
Driesch, H., Analytische Theorie der Organischen Entwicklung, Leipzig: Wilhelm Engelmann, 1894.
Driesch, H., The science and philosophy of the organism. The Gifford Lectures delivered before the University of Aberdeen in the year 1907, London: Adam i Charles Black, 1908.
Gilbert, S. & S. Sarkar, Embracing complexity: Organicism for the 21st century. Developmental Dynamics 219 (2000), s. 1–9.
Goodner, B. & R. S. Quatrano, Fucus embryogenesis: a model to study the establishment of polarity. Plant Cell 5/10 (1993), s. 1471–1481.
Green, N. P. O., G. W. Stout & D. J. Taylor, Biological science, Cambridge: Cambridge University Press, 1996.
Hickman, C. P., L. S. Roberts & F. M. Hickman, Integrated principles of zoology, St. Louis, Toronto, Santa Clara: Times Mirror, Mosby College Publishing, 1984.
Jura, C., Życie, [w:] Encyklopedia Biologiczna, [red.] C. Jura & H. Krzanowska, t. 12, Kraków: OPRES, 2000, s. 244.
Kesić, S., Systems biology, emergence and antireductionism. Saudi Journal of Biological Sciences 23/5 (2016), s. 584–591.
Kianianmomeni, A. & A. Hallmann, Algal photoreceptors: in vivo functions and potential applications. Planta 239/1 (2014), s. 1–26.
Kirschner, M., J. Gerhart & T. Mitchison, Molecular „vitalism”. Cell 100/1 (2000), s. 79–88.
Kolb, V. M., On the applicability of the Aristotelian principles to the definition of life. International Journal of Astrobiology 6/1 (2007), s. 51–57.
Kong, S.-G. & K. Okajima, Diverse photoreceptors and light responses in plants. Journal of Plant Research 129/2 (2016), s. 111–114.
Koshland, D. E., The seven pilars of life. Science 295 (2002), s. 2215–2216.
Koszteyn, J., Organizm żywy w ujęciu Piotra Lenartowicza SJ. Rocznik Filozoficzny Ignatianum 24/1 (2018), s. 71–96.
Koszteyn, J. & P. Lenartowicz, Biological adaptation: dependence or independence from environment?, Forum Philosophicum 2 (1997), s. 71–102.
Koszteyn, J. & P. Lenartowicz, Struktura ontyczna bytu żywego w arystotelizmie, [w:] Ewolucjonizm czy kreacjonizm, [red.] P. Jaroszyński, P. Tarasiewicz, I. Chłodna & M. Smoleń-Wawrzusiszyn, Lublin: Fundacja „Lubelska Szkoła Filozofii Chrześcijańskiej”, 2008, s. 303–358.
Kropf, D., B. S. R. & H. W. E., Establishing a growth axis in fucoid algae. Trends in Plant Science 4/12 (1999), s. 490–494.
Lenartowicz, P., Czy istnieją „dusze” roślin i zwierząt, a jeśli tak, to skąd się one biorą?, [w:] Philosophiae et Musicae. Księga Pamiątkowa z okazji Jubileuszu 75-lecia urodzin Prof. Stanisława Ziemiańskiego SJ, [red.] R. Darowski, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, 2006, s. 467–488.
Lenartowicz, P., Elementy filozofii zjawiska biologicznego, Kraków: Wydawnictwo WAM, 1986.
Lenartowicz, P., O starożytności „człowieczeństwa”. Kwartalnik Filozoficzny 33/4 (2005), s. 35–59.
Lenartowicz, P., Trzy koncepcje dynamiki biologicznej: arystotelesowska, neo-darwinowska, inteligentnego projektu, [w:] Philosophia vitam alere. Prace dedykowane księdzu Profesorowi Romanowi Darowskiemu SJ z okazji 70-lecia urodzin, [red.] S. Ziemiański, Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM, 2005, s. 367–388.
Lenartowicz, P. & J. Koszteyn, Wyjściowe przesłanki teorii życia biologicznego, [w:] W poszukiwaniu istoty życia. Pamięci ks. prof. Szczepana Ślagi, [red.] G. Bugajak & A. Latawiec, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2005, s. 25–40.
Mocek, R., Two faces of biologism: Some reflections on a difficult period in the history of biology in Germany, [w:] World views and scientific discipline formation, [red.] W. R. Woodward & R. S. Cohen, (Boston Studies in the Philosophy of Science) vol. 134, Dordrecht: Springer, 1991, s. 279–291.
Popa, R., Between necessity and probability: searching for the definition and origin of life, Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag, 2004.
Russell, E. S., The interpretation of development and heredity, Oxford: Clarendon, 1930.
Sarma, R. H. & inni, Editorial and Comments. Journal of Biomolecular Structure & Dynamics 29/4 (2012), s. 599–650.
Schöne, H., Orientation in space: Animals. General introduction, [w:] Marine ecology, [red.] O. Kinne, t. 2, London: John Wiley & Sons, 1975, s. 499–553.
Sedlak, W., Bioelektronika 1967–1977, Warszawa: Pax, 1979.
Seitz, K., Orientation in space: Plants, [w:] Marine ecology, [red.] O. Kinne, t. 2, London: John Wiley & Sons, 1975, s. 451–497.
Shapiro, J. A., Bacteria are small but not stupid: cognition, natural genetic engineering and sociobacteriology. Studies in History and Philosophy of Biological and Biomedical Science 38/4 (2007), s. 807–819.
Ślaga, S. W., Dwie interpretacje genezy informacji biologicznej. Studia Philosophiae Christianae 31/1 (1995), s. 59–81.
Ślaga, S. W., U podstaw biosystemogenezy. Studia Philosophiae Christianae 23/1 (1987), s. 21–51.
Tarakhovskaya, E., V. Lemesheva, T. Bilova & C. Birkemeyer, Early embryogenesis of brown alga Fucus vesiculosus L is characterized by significant changes in carbon and energy metabolism.
Molecules 22(9)/1509 (2017), s. 1–16, doi: 10.3390/molecules22091509.
Trifonov, E. N., Vocabulary of definitions of life suggests a definition. Journal of Biomolecular Structure & Dynamics 29/2 (2011), s. 259–266.
Weiner, J., Życie i ewolucja biosfery, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
Wojtusiak, J. R., Orientacja przestrzenna zwierząt, [w:] Encyklopedia Biologiczna, [red.] C. Jura & H. Krzakonowska, t. 7, Kraków: OPRES, 1999.
Zhuravlev, Y. N. & V. A. Avetisov, The definition of life in the context of its origin. Biogeosciences 3 (2006), s. 281–291.
The Yearbook only accepts materials for publication that are free of all conflicts of interest, and that in no way involve conflicts over authorship, copyright, etc. The Editors will take action against any cases of plagiarizing, ghostwriting1, guest/honorary authorship2, etc. Where co-authored work is concerned, the Author listed first is expected to take responsibility for the submission, and is required to make clear the contributions of all of the Co-Authors involved. In the event of the publication owing its existence to funding dedicated to this purpose, this fact should be made clear: e.g. in any note of thanks/acknowledgement, or in a footnote, etc. Explicit notification should be given of any form of reprinting, with the appropriate evidence of permission to publish being furnished as required. Any impropriety on the part of Authors/Reviewers risks exposing them to appropriate responses from the relevant institutions.
______
1 This term refers to instances of a person who has made an essential contribution being omitted from the list of authors, or from notes conveying gratitude and/or acknowledgement.
2 This occurs when a person who has made either an insignificant contribution or no contribution at all nevertheless appears on the list of authors.
