The Travels of Nuncio Antonio Santa Croce During his Mission in the Republic of Poland (1627–1630)

A Contribution to the Research on the Mobility of Papal Diplomats

Keywords: Travel, apostolic nunciature, Antonio Santa Croce, Rome, Warsaw, Prussia, Mazovia

Abstract

The aim of the article is to analyze the mobility of Antonio Santa Croce – titular archbishop of Seleucia and apostolic nuncio in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the years 1627–1630. The authors reconstructed the papal diplomat’s journey from Rome to Poland in 1627, his return trip to the Tiber in 1630, as well as his two trips to Poland – a monthlong trip to Prussia in 1627, undertaken in connection with the ongoing war for the mouth of the Vistula River, and Polish-Swedish negotiations conducted with the participation of Dutch mediators, and a two-month tour of Mazovia, which was in fact an escape from the plague that struck the Kingdom of Poland in the second half of 1629. The study is based on Santa Croce’s correspondence with the Secretariat of State of the Holy See, which was overseen by Cardinal-nephew, Franscesco Barberini. The correspondence is stored in the Archivio Apostolico Vaticano and in the Biblioteca Apostolica Vaticana. A significant part of it was published in the Acta Nuntiaturae Polonae series (vol. XXIII, vol. 1–2). An interesting complementary source was the Diario di Roma (1608–1644) by Giacinto Gigli, in which the diarist immortalized Santa Croce’s entry into the Eternal City in the summer of 1630. In addition, the authors have made use of the literature, devoted to the travels of papal representatives, including the works of Fr. Henryk Damian Wojtyski, Teresa Chynczewska-Hennel, and Tadeusz Fitych. The authors have analyzed manuscripts for the mobility of the nuncio of Santa Croce, thus completing his itinerary. The article pays attention to the descriptions of the places he visited and the personas of the people with whom the papal representative met during his travels. It also outlines some themes that will be pursued in future research, which concern the organizational sphere of the nunciature while the papal representative was away from the court. The article can be a valuable addition to the study of travel in modern times, as well as a contribution to the issue of the mobility of diplomats during their missions.

References

Archivio Apostolico Vaticano, Nunziatura di Polonia, vols. 42, 42A.

Biblioteca Apostolica Vaticana, Barberiniani Latini, vol. 6159.

Archivio Stato di Roma, Archivio Santa Croce, vol. 774.

Acta Nuntiaturae Polonae, t. XVIII, Franciscus Simonetta (1606–1612), vol. 1 (21 VI 1606–30 IX 1607), ed. Adalbertus Tygielski (Romae: Institutum Historicum Polonicum, 1990).

Acta Nuntiaturae Polonae, t. XXII, Ioannes Baptista Lancellotti (1622–1627), vol. 1: (22 XI 1622 – 31 XII 1623), ed. Thaddaeus Fitych (Cracoviae, Academia Scientiarum et Litterarum Polona, 2001).

Acta Nuntiaturae Polonae, t. XXIII, Antonius Santa Croce (1627–1630), vol. 1: (1 III 1627 – 29 VII 1628), ed. Henricus Litwin (Romae: Institutum Historicum Polonicum, 1996).

Acta Nuntiaturae Polonae, t. XXIII, Antonius Santa Croce (1627–1630), vol. 2: (1 VIII 1628 – 31 III 1629), ed. Henricus Litwin, Paulus Duda (Cracoviae, Academia Scientiarum et Litterarum Polona, 2021).

Acta Nuntiaturae Polonae, t. XXIV, Honoratius Visconti (1630–1636), vol. 1: (20 IV 1630 – 26 VII 1631), ed. Adalbertus Biliński (Romae: Institutum Historicum Polonicum, 1992).

Gigli Giacinto, Diario di Roma (1608–1644), ed. Manlio Barberito, t. 1 (Roma: Colombo, 1994).

Marescotti Galeazzo, Vademecum pro nuntiis apostolicis in Polonia a Geleazzo Marescotti, nuntio apostolico, c.a. 1670 exaratum, quod apud Ciampi inserbitur l’istruzione al nuovo nunzio di Polonia (Petropoli: Alexander Kakowski, 1912).

Nuntiaturberichte aus Deutschland nebst ergänzenden Aktenstücken, Abteilung IV, Nuntiatur des Pallotto 1628–1630, ed. Hans Kiewning, vol. I (Berlin: A. Bath, 1895).

Becker Rotraud, „Madruzzo Carlo Emanuele”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 67 (2006).

Boccolini Alessandro, „Visconti Onorato”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 99 (2020).

Cecchi Emilio, „Buondelmonte Ippolito”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 15 (1972).

Braun Guido, „Kaiserhof, Kaiser und Reich in der Relazione des Nuntius Carlo Carafa (1628)”, w: Kaiserhof –Papsthof (16.–18. Jahrhundert), ed. Richard Bösel, Grete Klingenstein, Alexander Koller (Wien: Österreichischen Akademie der Wissenschaften, 2006), 77–104.

Chynczewska-Hennel Teresa, Nuncjusz i król. Nuncjatura Maria Filonardiego w Rzeczypospolitej 1636–1643 (Warszawa: Neriton, Instytut Historii PAN, 2006).

Chynczewska-Hennel Teresa, „Pielgrzymki nuncjuszy do Częstochowy (XVI-XVII w.)”, w Peregrinationes. Pielgrzymki w kulturze dawnej Europy, red. Halina Manikowska, Hanna Zaremska (Warszawa: Instytut Historii PAN, 1995), 221–224.

Coniglio Giuseppe, „Agnelli Soardi Vincenzo”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 1 (1960).

D’Amico Antonio, „Pallotta Giovanni Battista”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 80 (2014).

Duda Paweł, Krzyż i karabela. Polityka zagraniczna Rzeczypospolitej Obojga Narodów w ocenie dyplomacji papieskiej w latach 1623–1635 (Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2019).

Duda Paweł, „Wojna o ujście Wisły w relacjach i ocenie dyplomacji papieskiej. Kampania zimowo-wiosenna 1627 roku”, w: Studia nad staropolską sztuką wojenną, t. V, red. Zbigniew Hundert, Karol Żojdź, Jan J. Sowa (Oświęcim: Napoleon V, 2017), 97–118.

Eder Karl, „Eggenberg Johann Ulrich Freiherr von”, w: Neue Deutsche Biographie, bd. 4 (1959), 331–332.

Fitych Tadeusz, Struktura i funkcjonowanie nuncjatury Giovanniego Battisty Lancellottiego (1622–1627) (Opole: Wydział Teologiczny Uniwersytetu Opolskiego, 2005).

Fudalej Krzysztof, „Bitwa pod Tczewem 17–18 sierpnia 1627 roku”, w: Różne oblicza wojny. Materiały Sekcji Historii Wojskowości Studenckiego Koła Naukowego Historyków Uniwersytetu Warszawskiego, red. Michał Buława, Krzysztof Fudalej, Mirosław Nagielski (Zabrze: Inforteditions, 2009), 96–110.

Hoszowski Stanisław, „Klęski elementarne w Polsce w latach 1587–1648”, w: Prace z dziejów Polski feudalnej ofiarowane Romanowi Grodeckiemu w 70 rocznicę urodzin, red. Zofia Budkowa et al. (Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1960), 453–466.

Karpiński Andrzej, W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypospolitej w XVI–XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, społeczno-ekonomiczne i polityczne (Warszawa: Neriton, Instytut Historii PAN, 2000).

Korytko Andrzej, „O porty pruskie. Działania militarne w latach 1626–1635”, w: Wojny w Prusach, red. Witold Gieszczyński, Norbert Kaspark, Jerzy Maroń (Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2004), 43–63.

Litwin Henryk, Chwała Północy. Rzeczpospolita w polityce Stolicy Apostolskiej 1598–1648 (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2018).

Lolo Radosław, Rzeczpospolita wobec wojny trzydziestoletniej. Opinie i stanowiska szlachty polskiej (1618–1635) (Pułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, 2004).

Lutz Georg, „Carafa (Caraffa) Carlo”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 19 (1976).

Maroń Jerzy, Wojna trzydziestoletnia na Śląsku. Aspekty militarne (Wrocław– Racibórz: Waw, 2008).

Mączak Antoni, Życie codzienne w podróżach po Europie w XVI i XVII wieku (Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978).

Paradowski Michał, Despite destruction, misery and privations… The Polish Army in Prussia during the war against Sweden 1626–1629 (Warwick: Helion & Company, 2020).

Pia Paoli Maria, „Giglioli Alfonso”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 54 (2000).

Pokojski Kuba, Bitwa pod Tczewem 17–18 sierpnia 1627 roku (Warszawa: Instytut Wydawniczy Erica, 2015).

Poncet Olivier, „Ubaldini Roberto”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 97 (2020).

Laura Ronchi de Michelis, „Lancellotti Giovanni Battista”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 63 (2004).

Squicciarini Donato, Nunzi apostolici a Vienna (Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana, 1998).

Tanturri Alberto, „Santacroce Antonio”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 90 (2017).

Teodori Raissa, „Lagonissa Fabio”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 63 (2004).

Toesca Ilaria, Zapperi Roberto, „Aggucchi Giovanni Battista”, w: Dizionario Biografico degli Italiani, vol. 1 (1960).

Wilson Peter H., Wojna trzydziestoletnia 1618–1648. Tragedia Europy (Oświęcim: Napoleon V, 2017).

Wiszowata-Walczak Katarzyna, „Pobyt Jana Kazimierza na Śląsku w 1655 roku w świetle korespondencji nuncjusza Piotra Vidoniego”, w: Od Kijowa do Rzymu. Z dziejów stosunków Rzeczypospolitej ze Stolicą Apostolską i Ukrainą, red. Mariusz R. Drozdowski, Wojciech Walczak, Katarzyna Wiszowata-Walczak (Białystok: Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, 2012), 533–542.

Wojtyska Henryk Damian CP, Nuncjusze papiescy w Polsce od XVI do końca XVIII wieku. Materiały pozostawione do publikacji przygotował do druku i wydał bp Jan Kopiec (Gliwice: Studio Impreso, 2020).

Wrede Marek, Itinerarium króla Zygmunta III 1587–1632 (Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper, 2019).

Bodniak Stanisław, „Polska w relacji włoskiej z roku 1604”, Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej 2 (1930): 26–49.

Chynczewska-Hennel Teresa, „Pobyt Maria Filonardiego w Wilnie (1636)”, Barok. Historia–Literatura–Sztuka 10 (1998): 51–64.

Fitych Tadeusz, „Personel i organizacja nuncjatury Giovanniego Battisty Lancellottiego 31-szego posła apostolskiego w Polsce (1622–1627)”, Seculanum Christianum 8/1 (2001): 41–80.

Fitych Tadeusz, „Półroczna podróż do Warszawy Giovanniego Battisty Lancellottiego, nuncjusza apostolskiego w Polsce w latach 1622–1623”, Studia Gnesnensia XIV (2000): 225–242.

Litwin Henryk, Duda Paweł, „Nuncjusz, królowa i inne damy. Obraz kobiet w korespondencji nuncjusza Antonia Santa Croce”, Kronika Zamkowa. Roczniki, seria nowa 6 (72) (2019): 113–131.

Odyniec Władysław, „Lądowo-morska obrona wybrzeża polskiego w rejonie Pucka w latach 1626–1629”, Studia i Materiały do Historii Wojskowości 1 (1954): 446–467.

Paluchowski Piotr, Kizik Edmund, Szarszewski Adam, „Epidemie w Gdańsku w XVII i XVIII w. Addenda et corrigenda”, Studia Historica Gedanensia 12 (2021), cz. 2: 109–130.

Sułowska Zofia, „Działalność nuncjusza Viscontiego w Polsce”, Roczniki Humanistyczne KUL 9/4 (1960): 31–99.

Teodorczyk Jerzy, „Wyprawa szwedzka z Meklemburgii do Prus Królewskich wiosną 1627”, Studia i Materiały do Historii Wojskowości 6 (1960): 100–190. Wojtyska Henryk Damian CP, „Da Roma a Cracovia. I viaggi degli inviati pontifici in Polonia nei sec. XVI–XVIII”, w: Viaggio in Italia e viaggio in Polonia, red. Danuta Quirini-Popławska, „ZNUJ” 1128 (1994), Prace Historyczne 110 (1994): 85–107.

Published
2022-06-29
How to Cite
Litwin, H., & Duda, P. (2022). The Travels of Nuncio Antonio Santa Croce During his Mission in the Republic of Poland (1627–1630): A Contribution to the Research on the Mobility of Papal Diplomats. The Ignatianum Philosophical Yearbook, 28(1), 49-76. https://doi.org/10.35765/rfi.2022.2801.5
Section
Articles