On the Second Alleged Marriage of Mikołaj Zebrzydowski

Keywords: Mikołaj Zebrzydowski, Dorota Herburt, marriage, genealogy, critical source interpretation

Abstract

Genealogy as a branch of knowledge that studies family ties, both those arising from ancestry and intermarrying, is the one of the auxiliary disciplines of history, which allows looking at a person portrayed in a biography from the perspective of their relations with individual family members, in addition to the place that the person occupied in the family. It is no different in the case of the Cracow Voivode Mikołaj Zebrzydowski (1553–1620), who has been arousing increasing interest among researchers for some time now. Some have focused on his political activities, including primarily the rebellion he ignited, others have studied the voivode’s religiosity and his associated charitable activities, while others have focused on genealogical issues, including showing Zebrzydowski in the circle of his family, both immediate and distant. The last of the above-mentioned trends is the focus of this article, which responds to inaccuracies appearing in the literature regarding the number of marriages of Mikołaj Zebrzydowski. In recently published works there has been information about two marriages of the Voivode of Cracow, the first of which he was said to have entered into with a woman unknown by name, and the second one with Dorota nee Herburt, who died in 1610. These inaccuracies are a consequence of an incorrectly interpreted entry in The Crown Register (Metrica Regni Poloniae), which is discussed in more detail in this article. This is because the phrase ad secundas nuptias, contained in the entry, refers to a hypothetical marriage that could occur in the future, which would unite Mikołaj Zebrzydowski’s prospective widow, Dorota Herburt, with another man. Thus, the entry in the The Crown Register does not refer to the Zebrzydowski’s marital relationships, and thus says nothing about his alleged second marriage.

References

Archiwum Główne Akt Dawnych (AGAD): Metryka Koronna (MK): 135.

Archiwum Narodowe w Krakowie (ANK): Castrensia Cracoviensia (CC) Inscriptiones: 140.

Sumariusz Metryki Koronnej. Seria Nowa, red. Wojciech Krawczuk, t. IV: Księga wpisów podkanclerzego Wojciecha Baranowskiego z okresu marzec 1588– grudzień 1590 (MK 135 z Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie), oprac. Wojciech Krawczuk, Michał Kulecki (Warszawa: DiG, 2010).

Dworzak Agata, „Galeria portretowa Zebrzydowskich w klasztorze oo. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej”, w: Mikołaj Zebrzydowski (1553– 1620), palatinus et capitaneus Cracoviensis, fundator et defensor Ecclesiae. W czterechsetną rocznicę śmierci, red. Aleksander Krzysztof Sitnik OFM (Kraków: Wydawnictwo Homini, 2021), 223–254.

Dzięgielewski Jan, Maciszewski Jarema, „Bernard Maciejowski h. Ciołek (1548– 1608), prymas Polski, kardynał”, w: Polski Słownik Biograficzny 19 (Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1974), 48–52.

Gąsiorowska Patrycja, „Od Jana do Michała. Zarys dziejów rodu Zebrzydowskich”, w: Mikołaj Zebrzydowski (1553-1620), palatinus et capitaneus Cracoviensis, fundator et defensor Ecclesiae. W czterechsetną rocznicę śmierci, red. Aleksander Krzysztof Sitnik OFM (Kraków: Wydawnictwo Homini, 2021), 11–46.

Graff Tomasz, Wołyniec Bartłomiej, Wróbel Elżbieta Elena, Mikołaj Zebrzydowski 1553–1620. Szkic biograficzny (Kraków: Księgarnia Akademicka, 2020). Kowalska Halina, „Leśniowolski Marcin h. Kolumna vel Roch (zm. 1593, kasztelan podlaski)”, w: Polski Słownik Biograficzny 17 (Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1972), 181–184.

Michalewicz Jerzy, „Kasper Maciejowski herbu Ciołek (zm. 1611), koniuszy koronny, kasztelan lubelski”, w: Polski Słownik Biograficzny 19 (Wrocław– Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1974), 59–60.

Mikołaj Zebrzydowski (1553-1620), palatinus et capitaneus Cracoviensis, fundator et defensor Ecclesiae. W czterechsetną rocznicę śmierci, red. Aleksander Krzysztof Sitnik OFM (Kraków: Wydawnictwo Homini, 2021).

Moskal Tomasz, „Zebrzydowscy na kartach polskiego wydania dzieła Roberta Bellarmina De Ascensione mentis in Deum per scalas rerum creatarum z 1616 r.”, w: Mikołaj Zebrzydowski (1553–1620), palatinus et capitaneus Cracoviensis, fundator et defensor Ecclesiae. W czterechsetną rocznicę śmierci, red. Aleksander Krzysztof Sitnik OFM (Kraków: Wydawnictwo Homini, 2021), 47–64.

Obłąk Jan, Kardynał Bernard Maciejowski jako biskup krakowski (Olsztyn: Gutgraf, 2008).

Urzędnicy centralni i nadworni Polski XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. Krzysztof Chłapowski et al. (Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 1992).

Urzędnicy podlascy XIV–XVIII wieku. Spisy, oprac. Ewa Dubas-Urwanowicz et al. (Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 1994).

Urzędnicy województwa bełskiego i ziemi chełmskiej XIV–XVII wieku. Spisy, oprac. Henryk Gmiterek, Ryszard Szczygieł (Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 1992).

Urzędnicy województwa krakowskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. Stanisław Cynarski, Alicja Falinowska-Gradowska (Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 1990). Urzędnicy województwa lubelskiego XVI–XVIII wieku. Spisy, oprac. Witold Kłaczewski, Wacław Urban (Kórnik: Biblioteka Kórnicka, 1991).

Wisner Henryk, Zygmunt III Waza (Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2006).

Published
2023-03-30
How to Cite
Wołyniec, B. M. (2023). On the Second Alleged Marriage of Mikołaj Zebrzydowski. The Ignatianum Philosophical Yearbook, 29(1), 45-56. https://doi.org/10.35765/rfi.2023.2901.5
Section
Articles