Criteria for the diagnosis and recognition of possession: a multidimensional perspective
Abstract
Many symptoms of possession described by exorcists correspond to the symptoms of psychiatric disorders. Before helping a person who feels that they are possessed by an evil spirit, one should answer this question: when is therapy necessary, and when is an exorcism required? The article points out that psychiatrists have different attitudes to theological explanations of possession and exorcism. According to the author, it is best to adopt a complementary attitude, such as leaves room for the thought that there exist two causes for the symptoms of possession - the natural and the supernatural one. This may then furnish a common approach for medicine, psychology and religion. The article presents the theological criteria for determining possession by an evil spirit, and the psychological criteria for diagnosing pathological possession, as given by the World Health Organisation (ICD-10) and the American Psychiatric Association (DSM 5). The author discusses similarities and differences between the theological criteria for diagnosing demonic possession and the criteria involved in a medical diagnosis. On the basis of both psychological and theological criteria, it is possible to recognize psychopathological states and demonic possession in multidimensional terms. This allows the author to distinguish four situations: (1) health, (2) psychopathological possession, (3) demonic possession of a mentally healthy person, and (4) coexistence of demonic possession with psychiatric disorders. Practical experience shows that the largest number of patients seeking help in health centres belongs to the fourth group, which is why there is a need for close cooperation between exorcists and psychologists or psychiatrists.
References
Aleksandrowicz JW (2002), "Psychopatologia zaburzeń nerwicowych i osobowości" Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
American Psychiatric Association (2013), "Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5)" American Psychiatric Publishing.
American Psychiatric Association (1994), "Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IV)" American Psychiatric Press.
American Psychiatric Association (1987), "Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-IIIR)" American Psychiatric Press.
Amorth G (1999), "Egzorcyści i psychiatrzy" Edycja Świętego Pawła.
Amorth G (1997), "Wyznania egzorcysty" Edycja Świętego Pawła.
Barabasz A, Hyrnik J, Janas-Kozik M and Jelonek I (2012), "Pomiędzy wiarą a nauką: zniewolenie duszy czy zaburzenia dysocjacyjne? Prezentacja przypadku" (46(2)), pp. 305-312.
Barbaro de B (2003), "Psychiatria a religia", In Psychiatria, t. 3: Terapia: Zagadnienia etyczne, prawne, organizacyjne i społeczne. , pp. 551-561. Wydawnictwo Urban and Partner.
Barbaro de B (2002), "Opętanie: kategoria teologiczna czy psychiatryczna? W poszukiwaniu adekwatnego języka" (39/40), pp. 67-78.
Barbaro de B (2002), "Udręka i opętanie" (9), pp. 10-15.
Barbaro de B (2001), "Księża i psychiatrzy: rywale czy współpracownicy? (Referat wygłoszony na XL Zjeździe Naukowym Psychiatrów Polskich, Kraków, czerwiec 2001), Streszczenie w:" (35(3)), pp. 13.
Barbaro de B, Dębiec J and Drożdżowicz L (1998), "Dialog między terapeutami a duszpasterzami - doświadczenia własne" ((wydanie specjalne)), pp. 7.
Bartnik C (2000), "Dogmatyka katolicka" Vol. 1 Redakcja Wydawnictw KUL.
Berger PL and Luckmann T (1966), "The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge" Anchor Books.
Bergin AE (1991), "Values and religious issues in psychotherapy and mental health" (46(4)), pp. 394-403.
Bilikiewicz A, Landowski J and Radziwiłłowicz P (2008), "Psychiatria: Repetytorium" Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Bilikiewicz T (1988), "Psychiatria kliniczna" Vol. 1 Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich.
Bless H (1980), "Zarys psychiatrii duszpasterskiej" Akademia Teologii Katolickiej.
Bourguignion E (1978), "Spirit Possession and Altered States of Consciousness: The Evolution of an Inquiry", In The Making of Psychological Anthropology. , pp. 479-515. University of California Press.
Budzyński S (2004), "Szatan w aspekcie biblijno-teologicznym", In Egzorcyzmy dawniej i dziś: W blasku Chrystusa i cieniu szatana. , pp. 11-22. Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna „Adam”.
Bull DL (2001), "A Phenomenological Model of Therapeutic Exorcism for Dissociative Identity Disorder" (29(2)), pp. 131-139.
Bultmann R (1948), "Neues Testament und Mythologie", In Kerygma und Mythos, Bd. 1: Ein theologisches Gespräch. , pp. 15-53. Reich and Heidrich.
Bylica P (2009), "Zaburzenia dysocjacyjne czy opętanie przez Szatana? Historyczno-metodologiczna analiza stosunku psychiatrii do problemu opętań", In Pogranicza nauki: Protonauka - paranauka - pseudonauka. , pp. 209-225. Wydawnictwo KUL.
Ciarrocchi JW and Wicks RJ (2008), "Psychoterapia duchownych i osób zakonnych" Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Cierpiałkowska L (2007), "Psychopatologia" Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Cuneo MW (2001), "American Exorcism: Expelling Demons in the Land of Plenty" Doubleday.
Curlin FA, Odell SV, Lawrence RE, Chin MH, Lantos JD, Meador KG and Koenig HG (2007), "The Relationship Between Psychiatry and Religion Among U.S. Physicians" (58(9)), pp. 1193-1198.
Dębiec J (2000), "Opętanie: Próba psychopatologicznego ujęcia problemu" Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
During EH, Elahi FM, Taieb O, Moro MR and Baubet T (2011), "A Critical Review of Dissociative Trance and Possession Disorders: Etiological, Diagnostic, Therapeutic, and Nosological Issues" (56(4)), pp. 235-242.
Ellason JW, Ross CA and Bull DL (1998), "Exorcism revisited: Positive outcomes with dissociative identity disorder" (26(2)), pp. 188-196.
Ellinger H (1997), "Hinduizm" Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Fizzotti E (1997), "Satanizm z punktu widzenia psychologii" (18, 6/193), pp. 59-61.
Flis J (1990), "Jezus a demony na tle antydemonicznych praktyk starożytnego Wschodu" Redakcja Wydawnictw KUL.
Flis J (1986), "Antydemoniczne praktyki starożytnego Egiptu" (33(1)), pp. 117-129.
Flis J and Łukaszyk R (1985, kol. 643-645), "Cud, I. W religiach pozachrześcijańskich", In Encyklopedia Katolicka. Vol. 3 Towarzystwo Naukowe KUL.
Fontelle MA (2004), "Egzorcyzm w nauczaniu i posłudze Kościoła katolickiego" Apostolicum, Księgarnia św. Jacka.
Frankl VE (2012), "Bóg ukryty: W poszukiwaniu ostatecznego sensu" Wydawnictwo Czarna Owca.
Frankl VE (2010), "Wola sensu: Założenia i zastosowanie logoterapii" Wydawnictwo Czarna Owca.
Frankl VE (1978), "Psychoterapia dla każdego" Instytut Wydawniczy PAX.
Frankl VE (1970), "Redukcjonizm" (9(149)), pp. 3-14.
Froc I (1995), "Egzorcyści: Podstawy chrześcijańskiej walki duchowej" Wydawnictwo OO. Franciszkanów, Wydawnictwo M.
Goodman FD (2005), "Egzorcyzmy Anneliese Michel: Opętanie w Klingenberg w świetle nauki" Wydawnictwo Arka Noego, Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne POLWEN.
Granet M (1997), "Religie Chin" Społeczny Instytut Wydawniczy Znak.
Guarinelli S (2009), "Rozdwojenie osobowości", In Kościół wobec opętań i demonów. , pp. 103-124. Bratni Zew.
Haag H (1974), "Teufelsglaube" Katzmann.
Haag H (1969), "Abschied vom Teufel: Vom christlichen Umgang mit dem Bösen" Benzinger.
Jagiełło A (2001), "Kryteria opętania", In Poradnictwo psychologiczno-religijne: Teoria i praktyka. , pp. 39-48. Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.
Jagiełło A (2004), "Opętanie i opętani: duszpasterski punkt widzenia" (7(3)), pp. 179-186.
Jan Paweł II (1999), "Aniołowie upadli, czyli szatani (katecheza 13 sierpnia 1986 r.)", In Katechezy Ojca Świętego, Jana Pawła II: Bóg Ojciec. , pp. 204-208. Wydawnictwo M, Apostolicum.
Jan Paweł II (1998), "Encyklika „Fides et ratio” Ojca Świętego Jana Pawła II do biskupów Kościoła Katolickiego o relacjach między wiarą a rozumem" Wydawnictwo TUM Wrocławskiej Księgarni Archidiecezjalnej.
Janus D (2004), "Psychopatologia a religia. Strukturalne zbieżności pomiędzy zaburzeniami psychicznymi a religią" Eneteia.
Kapferer B (2009), "Proces rytualny i problem refleksywności w egzorcyzmach syngaleskich", In Rytuał, dramat, święto, spektakl: Wstęp do teorii widowiska kulturowego. , pp. 273-313. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Kiely DM and McKenna C (2010), "Czarny Sakrament: Prawdziwe historie opętań i egzorcyzmów" Fronda.
Kim CC (2010), "Jinn Possession and Uganga (Healing) among the Swahili: A Phenomenological Exploration of Swahili Experiences of Jinn" (3(2)), pp. 67-88.
Koenig HG (2010), "Religia, duchowość i zdrowie psychiczne - przegląd badań" (6(17)), pp. 68-80.
Koenig HG (2009), "Research on Religion, Spirituality, and Mental Health: a Review" (54), pp. 283-291.
Konferencja Biskupów Toskanii (2009), "Nota Duszpasterska na temat magii i demonologii", In Okultyzm, magia, demonologia. , pp. 130-131. Wydawnictwo M.
Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów (2002), "Egzorcyzmy i inne modlitwy błagalne: Rytuał rzymski odnowiony zgodnie z postanowieniem świętego Soboru Powszechnego Watykańskiego II wydany z upoważnienia papieża Jana Pawła II" Księgarnia św. Jacka.
Kongregacja Nauki Wiary (2011), "Wiara chrześcijańska i demonologia" Wydawnictwo AA.
Kościelniak K (1999), "Złe duchy w Biblii i Koranie: wpływ demonologii biblijnej na koraniczne koncepcje szatana w kontekście oddziaływań religii starożytnych" Wydawnictwo UNUM.
Kostecka M, Wojnar M, Marzański M and Bernstein E (1995), "O potrzebie pomocy duchowej chorym psychicznie" (29(5)), pp. 655-664.
Królikowski J (2012), "Podstawy teologii i praktyki egzorcyzmów: Wyklinam Cię i wypędzam" Wydawnictwo Karmelitów Bosych.
Kudelska M (2006), "Hinduizm" Wydawnictwo WAM.
Kustra C (2004), "Opętanie jako kategoria psycho-pedagogiczna i teologiczna w odniesieniu do młodzieży" (1(13)), pp. 165-179.
Lepiarczyk C (2001), "Szatan - mit czy rzeczywistość?", In Psychiatria ekologiczna na rozdrożu. , pp. 105-112. Polskie Towarzystwo Psychiatryczne.
Maggioni B (1992), "Chrystus i Szatan w Ewangelii Markowej", In ,,Kolekcja Communio'' 7: Zło w świecie. , pp. 34-49. Wydawnictwo Pallottinum.
Makselon J (2000), "Posłowie", In Opętanie: Próba psychopatologicznego ujęcia problemu. , pp. 123-126. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Mauss M (2001), "Socjologia i antropologia" Wydawnictwo KR.
Molenda A (2005), "Rola obrazu Boga w nerwicy eklezjogennej" Zakład Wydawniczy Nomos.
Müller J (1998), "Verwünscht, Verhext, Verrückt oder Was?" Betulius Verlag.
Nanni G (2007), "Palec Boży i władza szatana: Egzorcyzm" Wydawnictwo Księży Marianów MIC.
Napiwodzki P (2010, kol. 644), "Opętanie, II. W duchowości katolickiej", In Encyklopedia Katolicka. Vol. 14 Towarzystwo Naukowe KUL.
Niemann U (2008), "Szalony czy obłąkany? Ludzkie, duszpasterskie i terapeutyczne możliwości postępowania z „opętanymi”", In Egzorcyzmy czy terapia. , pp. 156-184. Wydawnictwo WAM.
Nischan B (1987), "The Exorcism Controversy and Baptism in the Late Reformation" (18), pp. 31-51.
Nowak AJ (2002), "Opętanie", In Leksykon duchowości katolickiej. , pp. 612-613. Wydawnictwo M.
Nowak AJ (1999), "Satanizm", In Satanizm, rock, narkomania, seks. , pp. 16-80. Redakcja Wydawnictw KUL.
Nowak AJ (1991-1992), "Kirche und Neurose" (38-39(5)), pp. 105-120.
Nowak AJ (2000), "Identyfikacja postaw" Redakcja Wydawnictw KUL.
Nowak AJ (1995), "Satanizm" Wydawnictwo św. Antoniego.
Nowak AJ (1972), "Nerwica a religia w aspekcie psychologii głębi" (4), pp. 205-227.
Oesterreich TK (1974), "Possession and Exorcism: Among Primitive Races, in Antiquity, the Middle Ages, and Modern Times" Causeway Books.
Ogarek-Czoj H (1988), "Mitologia Korei" Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
Ostaszewska A (2010), "Model współpracy egzorcysty z psychologiem i psychiatrą", In Miłosierdzie w duszpasterstwie i praktyce poradnianej. , pp. 121-130. Wydział Teologiczny Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
Page SHT (1989), "Exorcism Revisited: A Response to Beck and Lewis and to Wilson" (17(2)), pp. 140-143.
Papademetriou GC (1974), "Exorcism and the Greek Orthodox Church", In Exorcism Through the Ages. , pp. 66-72. Christopher Newport College.
Paweł VI (2009), "Tajemnica i dramat zła w świecie (Katecheza 15 listopada 1972 r.)", In Jan Paweł II naucza. O aniołach i szatanie. , pp. 259-267. Wydawnictwo M.
Perzyński J (2004), "Demonopatia a psychiatrzy" (5), pp. 511-519.
Pfeifer S (1994), "Belief in Demon and Exorcism in Psychiatric Patients in Switzerland" (67), pp. 247-258.
Piątkowski M (2014, s. 4-35,), "Kim jest nasz nieprzyjaciel i jak on działa? (wykład podczas konferencji Międzynarodowego Stowarzyszenia ds. Uwalniania, Jasna Góra 11.7.2005), [w:] Zarys katolickiej demonologii"
Piątkowski M (2014, s. 35-51,), "Współpraca egzorcysty z psychiatrami (wykład w Gnieźnie 13.10.2005), [w:] Zarys katolickiej demonologii"
Piątkowski M and Rojek B (2015), "Szatan - mit czy groźny wróg? (Z ks. Marianem Piątkowskim z Poznania, koordynatorem posługi Księży Egzorcystów w Polsce, rozmawia Bożena Rojek), [w:] Nowe Życie: Dolnośląskie Pismo Katolickie 5 (2007)"
Pietruczuk R (2009), "Posługa kapłana egzorcysty" (6), pp. 95-109.
Posacki A (2001), "Demonologia", In Encyklopedia „Białych Plam”. Vol. 5, pp. 17-20. Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne POLWEN.
Posacki A (2009), "Encyklopedia zagrożeń duchowych: Mistyka, ezoteryzm, okultyzm" Vol. 2 Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne POLWEN.
Posacki A (1998), "Okultyzm jako niewierność fundamentalna" Wydawnictwo M.
Posacki A (1997), "Niebezpieczeństwa okultyzmu" Wydawnictwo M.
Ratzinger J (1986), "Raport o stanie wiary" Wydawnictwo Michalineum.
Rodewyk A (1995), "Demoniczne opętanie dzisiaj: Fakty i interpretacje" Wydawnictwo R.A.F. Scriba.
Ryszka C (2010), "Spotkania z egzorcystami" Wydawnictwo Salwator.
Salvucci R (2012), "Podręcznik egzorcysty: Jasne słowa na temat ciemnej rzeczywistości" Wydawnictwo M.
Samarin WJ (1972), "Tongues of Men and Angels: The Religious Language of Pentecostalism" Macmillan.
Scanlan M and Cirner RJ (1999), "Uwalnianie ze złych mocy: podstawy chrześcijańskiej walki duchowej" Wydawnictwo M.
Scola A (2011), "Kulty sataniczne w ocenie Kościoła", In Satanizm: Historia, kontrowersje, pytania. , pp. 292-306. Wydawnictwo Petrus.
Sołtysiak A (2008), "Religie Mezopotamii", In Religie starożytnego Bliskiego Wschodu. , pp. 111-176. Wydawnictwo WAM.
Steffon JJ (1993), "Satanizm jako ucieczka w absurd" Wydawnictwo WAM.
Stengel E (1959), "Classification of mental disorders" (21), pp. 601-663.
Suenens LJ (1998), "Odnowa w Duchu Świętym i moce ciemności", In Przyjdź Duchu Święty: Podstawowe dokumenty dotyczące Odnowy w Duchu Świętym w Kościele Katolickim: Dokumenty z Malines. , pp. 299-443. Wydawnictwo M.
Światowa Organizacja Zdrowia (1998), "Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10: Badawcze kryteria diagnostyczne" Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne ,,Vesalius”, Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Szałanda T (2011), "Zarys demonologii międzytestamentowej, rabinackiej i qumrańskiej" (9(1)), pp. 223-239.
Tillich P (1956), "Systematische Theologie, Bd. 1" Evangelisches Verlagsverk.
Unterman A (2000), "Encyklopedia tradycji i legend żydowskich" Książka i Wiedza.
Wędrychowicz K (2014), "Opętanie, trans - od psychiatry do egzorcysty lub terapeuty: epizod psychotyczny, histeria, mania, osobowość mnoga, padaczka"
Wojtas A and Nowicka-Sauer K (2009), "Uwagi na temat klasyfikacji zaburzeń psychicznych i zaburzeń snu w Międzynarodowej Klasyfikacji Statystycznej Chorób i Problemów Zdrowotnych" (9(1-2)), pp. 37-43.
World Health Organization (1992), "International statistical classification of diseases and related health problems (10th revision and updated version for 2007)" WHO.
Wulff DM (1999), "Psychologia religii klasyczna i współczesna" Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Zalewski S (2013), "Walka z osobowym złem: Studium o posłudze egzorcyzmowania w Kościele Katolickim" Płocki Instytut Wydawniczy.
Zarzycka B (2010, kol. 644-645), "Opętanie, III. W psychologii", In Encyklopedia Katolicka. Vol. 14 Towarzystwo Naukowe KUL.
Zięba J (2012), "Egzorcyści: Historia - Teologia - Prawo - Duszpasterstwo" Wydawnictwo WAM.
Zwoliński A (2007), "Chiny: Historia. Teraźniejszość" Wydawnictwo WAM.
(1979), "Integration of Psychology and Theology: An Introduction" Zondervan.
(1989), "Breviarium fidei: Wybór doktrynalnych wypowiedzi Kościoła" Księgarnia św. Wojciecha.
(2006), "Psychologia i psychoterapia chrześcijańska w teorii i praktyce" Płocki Instytut Wydawniczy.
(2010), "Psychiatria: Podstawy psychiatrii" Vol. 1 Elsevier-Urban and Partner.
(1994), "Katechizm Kościoła Katolickiego" Wydawnictwo Pallottinum.
(1984), "Kodeks Prawa Kanonicznego" Wydawnictwo Pallottinum.
The Yearbook only accepts materials for publication that are free of all conflicts of interest, and that in no way involve conflicts over authorship, copyright, etc. The Editors will take action against any cases of plagiarizing, ghostwriting1, guest/honorary authorship2, etc. Where co-authored work is concerned, the Author listed first is expected to take responsibility for the submission, and is required to make clear the contributions of all of the Co-Authors involved. In the event of the publication owing its existence to funding dedicated to this purpose, this fact should be made clear: e.g. in any note of thanks/acknowledgement, or in a footnote, etc. Explicit notification should be given of any form of reprinting, with the appropriate evidence of permission to publish being furnished as required. Any impropriety on the part of Authors/Reviewers risks exposing them to appropriate responses from the relevant institutions.
______
1 This term refers to instances of a person who has made an essential contribution being omitted from the list of authors, or from notes conveying gratitude and/or acknowledgement.
2 This occurs when a person who has made either an insignificant contribution or no contribution at all nevertheless appears on the list of authors.
