Foreign Minors in Poland: Legal and Educational Aspects

Keywords: foreign minors, school, Poland

Abstract

The author takes up the problem of foreign minors living in Poland, which was first noticed in this country at the beginning of the 1990s. In the Polish literature on the subject, the problem of migration and minors is most often discussed in the context of labour migration of Poles and problems related to the absence of parents in Poland. The problem of foreign minors living in Poland fits into a wider European context. The objective of this article is to understand the legal and demographic aspects of foreign minors as well as the dilemmas and challenges faced by Polish schools in the area of education. To pursue this cognitive objective, the author conducted an analysis of the relevant literature. In order to investigate the topic, two research questions were formulated: a) What is the Polish migration policy towards foreign minors from the legal perspective? b) What is the situation of foreign minors in Polish schools, including legal norms and problems connected with their education and upbringing?

In conclusion, it should be stated that Poland lacks a broad strategy and holistic policy from the government and non-governmental institutions on the integration of foreigners. Nevertheless, Polish law and institutional practices are aimed at safeguarding the interests of foreign minors and respecting children’s rights, their subjectivity, and national and cultural identity. The upbringing of minor foreigners living in Poland poses new challenges for schools and teachers, who should acquire new competences in intercultural education and educational practices aimed at students from other cultures. It should also be noted that there are no specialised centres capable of providing adequate care and assistance to such children, who are often victims of violence, crime and exploitation. Educational authorities and schools tend to incline towards the paradigm of inclusion and acknowledging the ‘Other’ when it comes to children from other cultures, rather than discrimination and opposition to the process of multiculturalism.

References

Albański, Ł. (2020). Społeczno-pedagogiczne i kulturowe konteksty migracji dzieci. Między globalnym wykluczeniem a walką o godność [Socio-pedagogical and cultural contexts of child migration: Between global exclusion and the struggle for dignity]. Impuls.

Bhabha, J. (2014). Child migration and human rights in a global age. Princeton University Press.

Błeszyńska, K. M. (2010). Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych – perspektywa szkoły. Raport z badań. [Children of foreigners in Polish educational institutions from the school’s perspective: A research report]. Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Błeszyński, J., & Rodkiewicz-Ryżek, A. (2012). Ochrona praw dziecka w świetle standardów polskich i międzynarodowych [Protection of children’s rights in the light of Polish and international standards]. Paedagogia Christiana, 2(30), 95–109.

Bobaj, A., & Wyszyńska, M. (2009). Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej wobec edukacji dzieci imigrantów. In J. Nikitorowicz, J. Muszyńska, & M. Sobecki (Eds.), Wspólnoty z perspektywy edukacji międzykulturowej [Communities from the perspective of intercultural education] (pp. 326–328). Wydawnictwo Trans Humana.

Butarewicz-Głowacka, A. (2015). Nie(równość) szans edukacyjnych uczniów cudzoziemskich w polskiej szkole – komunikat z badań [(In-)Equality of educational opportunities for foreign students at Polish school: A research communication]. Parezja, 2(4), 101–117.

Dobrowolska, B. (2010). Kulturowy kontekst funkcjonowania podmiotów życia szkolnego. Dziecko i kultura szkoły w warunkach różnorodności kulturowej [Cultural context of the functioning of school life subjects: Child and school culture in cultural diversity]. Rozprawy Społeczne, 4(2), 59–72.

Dobrowolska, B. (2019). Inkluzja w edukacji a kulturowa różnorodność szkoły. SPE – wielokulturowość – konteksty instytucjonalne [Inclusion in education and the cultural diversity of school: SPE – multiculturalism – institutional contexts]. In E. Jówko (Ed.), Instytucjonalne uwarunkowania inkluzji społecznej. Synergia działań [Institutional determinants of social inclusion: Synergy of actions] (pp. 121–132). Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach.

Duszczyk, M. (2012). Polska polityka migracyjna a rynek pracy [Polish migration policy and the labour market]. Oficyna Wydawnicza Aspra.

Goffman, E. (2007). Piętno. Rozważania o zranionej tożsamości [Stigma: Reflections on wounded identity] (A. Dzierżyński & J. Tokarska-Bakir, Trans.). Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. (Original work published in 1963)

Golczyńska-Grondas, A. (2014). Wychowało nas państwo. Rzecz o tożsamości dorosłych wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych [We were brought up by the state: The identity of adults raised in educational care institutions]. Zakład Wydawniczy Nomos.

Gov.pl. (2021). Liczba uczniów cudzoziemców według gmin – dane SIO według stanu na 30 września 2018 r. [Number of foreign students by municipality – SIO data as at 30 September 2018]. Retrieved March 20, 2021, from https://dane.gov.pl/dataset/1426,liczba-uczniow-cudzoziemcow-wedlug-gmin/resource/16463/table

Grzymała-Moszczyńska, H. (1998). Mieszkańcy polskich ośrodków dla uchodźców [Residents of Polish refugee centres]. In H. Grzymała-Moszczyńska & E. Nowicka (Eds.), Goście i gospodarze. Problem adaptacji kulturowej w obozach dla uchodźców oraz otaczających je społecznościach lokalnych [Guests and hosts: The problem of cultural adaptation in refugee camps and surrounding local communities] (pp. 155–183). Zakład Wydawniczy Nomos.

Grzymała-Moszczyńska, H. (2000). Uchodźcy. Podręcznik dla osób pracujących z uchodźcami [Refugees: A handbook for those working with refugees]. Nomos.

Januszewska, E. (2017). Uczniowie cudzoziemscy w polskiej szkole – między integracją a marginalizacją [Foreign students in Polish school: Between integration and marginalisation]. Studia Edukacyjne, 43, pp. 129-152.

Jeziorański, M. (2015). Relacja wychowawcza w ujęciu wybranych koncepcji antropologicznych [The educational relationship in terms of selected anthropological concepts]. Paedagogia Christiana, 2(36), 43–64.

Karpowicz, E. (2009). Dzieci cudzoziemskie bez opieki w Polsce [Unaccompanied foreign children in Poland]. Studia BAS, 1(17), 221–241.

Kodeks cywilny [Civil Code]. (1964). Retrieved June 20, 2020, from https://www.lexlege.pl/kodeks-cywilny

Kolankiewicz, M. (2015). Dzieci cudzoziemskie bez opieki w Polsce – podstawowe problemy i formy pomocy [Unaccompanied minors in Poland: Basic problems and forms of assistance]. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 2, 72–87.

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. (1997). [Constitution of the Republic of Poland] (Dz. U. Nr 78, item 483 as amended). Retrieved March 21, 2021, from https://www.sejm.gov.pl/prawo/konst/polski/kon1.htm

Konwencja dotycząca Statusu Uchodźców sporządzona w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. [Convention relating to the status of refugees of 28 July 1951]. (1951). Retrieved March 5, 2021, from http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19911190515/O/D19910515.pdf

Krajowy Punkt Kontaktowy Europejskiej Sieci Migracyjnej [National Contact Point of the European Migration Network]. (2009). Polityki dotyczące przyjmowania, powrotu oraz integracji w Polsce małoletnich cudzoziemców bez opieki oraz ich liczba [Policies on the reception, return and integration in Poland of unaccompanied minors and their numbers]. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji Departament Polityki Migracyjnej.

Krakowiak, K., & Kołodziejczyk, R. (2017). Standardy, wytyczne i wskazówki do przygotowania oraz adaptacji narzędzi diagnostycznych i procesu diagnostycznego dla dzieci i młodzieży odmiennych językowo i kulturowo [Standards, guidelines and guidance for the preparation and adaptation of diagnostic tools and the diagnostic process for linguistically and culturally diverse children and young people]. In K. Krakowiak (Ed.), Diagnoza specjalnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych dzieci i młodzieży [Diagnosis of special developmental and educational needs of children and young people] (pp. 206-218). Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Kukołowicz, M. (2021). Dzieci cudzoziemskie w polskich placówkach opiekuńczo-wychowawczych i rodzinach zastępczych. Omówienie danych za okres styczeń 2005 r. – maj 2006 r. [Foreign children in Polish care institutions and foster families: Discussion of data for the period January 2005–May 2006]. Retrieved February 7, 2021, from https://docplayer.pl/19401307-Dzieci-cudzoziemskie-w-polskich-placowkach-opiekunczo-wychowawczych-i-rodzinach-zastepczych-opracowanie-maria-kukolowicz.html

Kurczewska, J. (1999). Naród [Nation]. In Z. Bokszański (Ed.), Encyklopedia socjologii vol. 2. [Encyclopaedia of sociology] (pp. 287–296). Oficyna Naukowa.

Latoszewska, M. (2012). Faza separacji-indywidualizacji w rozwoju zdrowej tożsamości [The separation/individualisation phase in the development of a healthy identity]. Remedium, 10, 6–7.

Lewicki, R., Białek, M., & Gackowska, A. (Eds.). (2006). Kompetencja międzykulturowa w kształceniu nauczycieli języków obcych na potrzeby edukacji wczesnoszkolnej – teoria i praktyka [Intercultural competence in language teacher education for early childhood education: Theory and practice]. Oficyna Wydawnicza Atut.

Lewowicki, T. (2001). Szkic do teorii zachowań tożsamościowych [A sketch for a theory of identity behaviour]. In T. Lewowicki & E. Ogrodzka-Mazur (Eds.), W poszukiwaniu teorii przydatnych w badaniach międzykulturowych [In search of theories useful in cross-cultural research] (pp. 159–165). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Łukasiewicz, R. (2019). Dobro dziecka a interesy innych podmiotów w polskiej regulacji prawnej przysposobienia [The welfare of the child versus the interests of other subjects in the Polish law on adoption]. Wolters Kluwer.

Markowska-Manista, U., & Januszewska, E. (2016). Children and youth with multicultural background in the Polish system of education. In U. Markowska-Manista (Ed.), The interdisciplinary contexts of reintegration and readaptation in the era of migration: An intercultural perspective (pp. 165–187). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.

Menjívar, C., & Perreira, K. M. (2017). Undocumented and unaccompanied: Children of migration in the European Union and the United States. Journal of Ethnic and Migration Studies, 45(2), 197–217.

Młynarczuk-Sokołowska, A., & Szostak-Król, K. (2016). Uczniowie cudzoziemscy w polskiej szkole – problemy, wyzwania i egzemplifikacje działań metodycznych [Foreign students in Polish schools: Problems, challenges and examples of methodical activities]. In E. Śmiechowska-Petrovskij (Ed.), Dzieci z trudnościami adaptacyjnymi w młodszym wieku. Aspekty rozwojowe i edukacyjne w kontekście specyfiki różnic kulturowych [Children with adaptation difficulties at an early age: Developmental and educational aspects in the context of specific cultural differences] (pp. 149–171). Wydawnictwo Naukowe UKSW.

Nęcka, M. (2014). Ekspresja pamięci - w poszukiwaniu tożsamości kulturowej [Expression of memory: In search of cultural identity]. Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna, 2(4), 85–95.

Nikitorowicz, J. (1997). Tożsamość a akomodacja [Identity versus accommodation]. Studia Etnologiczne i Antropologiczne, 1, 168–175.

Nikitorowicz, J. (2002). Edukacja międzykulturowa wobec dylematów kształtowania tożsamości w społeczeństwach wielokulturowych [Intercultural education towards dilemmas of identity formation in multicultural societies]. In E. Malewska & B. Śliwerski (Eds.), Pedagogika i edukacja wobec nowych wspólnot i różnic w jednoczącej się Europie [Pedagogy and education in the face of new communities and differences in a unifying Europe] (pp. 261–282). Impuls.

Nikitorowicz, J. (2005). Kreowanie tożsamości dziecka. Wyzwania edukacji międzykulturowej [Creating the child’s identity: Challenges of intercultural education]. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Ogrodzka-Mazur, E. (2018). Intercultural education in Poland: Current problems and research orientation. Kultura i Edukacja, 120(2), 65–82.

Peri, C. (2016). Le timide risposte europee all’accoglienza dei rifugiati [Europe’s timid responses to the reception of refugees]. Aggiornamenti Sociali, 10, 640–650.

Prawo oświatowe – Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. [Education Law – Act of 14 December 2016]. (2016). Retrieved June 20, 2020, from https://www.prawo.vulcan.edu.pl/ przegdok. asp?qdatprz=akt&qplikid=4186

Rabczuk, W. (2002). Polityka edukacyjna Unii Europejskiej wobec imigrantów oraz mniejszości narodowych i etnicznych [European Union education policy towards immigrants and national and ethnic minorities]. Instytut Badań Edukacyjnych.

Rajkiewicz, A. (2004). Nad danymi NSP 2002 o migracjach zagranicznych ludności [Over the 2002 NSP data on foreign migration of population]. Polityka Społeczna, 3, 8–9.

Rezolucja z dnia 2 kwietnia 2009 r. w sprawie kształcenia dzieci imigrantów (2008/2328 (INI) [Resolution of the EU Parliament of 2 April 2009 on the education of the children of immigrants (2009). Retrieved March 6, 2020, from https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzienniki-UE/ksztalcenie-dzieci-imigrantow-2008-2328-ini-67952625

Rozporządzenie z dnia 9 września 2016 r. w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, które uczęszczały do szkół poza granicami kraju (Dz.U. z 13 września 2016 r. poz. 1453) [Ordinance of the Minister of Education of 9 September 2016 on the education of persons who are not Polish citizens and persons who are Polish citizens who have attended schools outside the country]. (2016). Retrieved February 18, 2020, from http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20160001453/O/D20161453.pdf

Rozporządzenie z dnia 22 grudnia 2011 r., w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej, Dz. U. Nr 292, poz. 1720 [Regulation of the Minister of Labour and Social Policy of 22 December 2011 on institutional foster care, Journal of Laws No. 292, item 1720]. (2011). Retrieved March 24, 2020, from http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/ WDU20112921720/O/D20111720.pdf

Ryng, A., & Zegadło, R. (2007). Europejska konwencja o wykonywaniu praw dzieci a prawo polskie [European Convention on the exercise of children’s rights and Polish law]. Rodzina i Prawo, 1(4), 40–49.

Sosnowska, J. (2012). Ustalanie tożsamości cudzoziemców w celu udzielenia ochrony międzynarodowej. Analiza wyzwań i potrzeb. Wkład krajowy Polski. Raport przygotowany przez Krajowy Punkt Kontaktowy Europejskiej Sieci Migracyjnej w Polsce [Identifying foreigners for the purpose of granting international protection. Analysis of challenges and needs. Poland’s national contribution. Report prepared by the National Contact Point to the European Migration Network in Poland]. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych.

Stefańska, R. (2008). Między multikulturalizmem a asymilacją? Polityki imigracyjne w Europie [Between multiculturalism and assimilation? Immigration policies in Europe]. In A. Grzymała-Kozłowska & S. Łodziński (Eds.), Problemy integracji imigrantów. Koncepcje, badania, polityki [Problems of immigrant integration: Concepts, research, policies] (pp. 123–156). Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Sussman, N. M. (2000). The dynamic nature of cultural identity throughout cultural transitions: Why home is not so sweet. Personality and Social Psychology Review, 4(4), 355–368.

Śliwerski, B. (2007). Pedagogika dziecka. Studium pajdocentryzmu [Pedagogy of the child: A study of paedocentrism]. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Trusz, S. (2018). Psychospołeczne i edukacyjne mechanizmy stereotypizacji, uprzedzeń i dyskryminacji dzieci sezonowych migrantów [Psychosocial and educational mechanisms of stereotyping, prejudice and discrimination of seasonal migrant children]. Wydawnictwo Naukowe “Scholar”.

Università Telematica Internazionale Uninettuno. (2020). The protection of unaccompanied foreign minors and the guardianship system: International, regional and national legal framework. Retrieved June 25, 2020, from https://ec.europa.eu/programmes/creative-europe/project-result-content/ef237e8f-5475-4438-b588-dd7e5a613c66/The-protection-of-unaccompanied-foreign-minors-and-the-guardianship-system.pdf

Ustawa z 12 grudnia 2013 o cudzoziemcach [Act of 12 December 2013 on foreigners]. (2013). Retrieved May 25, 2020, from http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/ WDU20130001650/T/D20131650L.pdf

Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej [Act of 9 June 2011 on family support and the foster care system]. (2011). Retrieved March 25, 2020, from http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111490887/T/D20110887L.pdf

Włodarczyk, J., & Wójcik, S. (2014). Dzieci cudzoziemskie bez opieki w kontekście systemu ochrony dzieci w Polsce [Unaccompanied foreign children in the context of the child protection system in Poland]. Dziecko krzywdzone. Teoria, badania, praktyka, 13(2), 159–195.

Published
2023-06-30
How to Cite
Stańkowski, B. (2023). Foreign Minors in Poland: Legal and Educational Aspects. Multidisciplinary Journal of School Education, 12(1 (23), 39-57. https://doi.org/10.35765/mjse.2023.1223.02