Does Today’s School/Education Respond to Society’s Needs and Expectations of Reality and the Future?

Alina  Dworak; Agata Rzymełka-Frąckiewicz; Teresa  Wilk

doi:10.35765/mjse.2023.1224.12

Alina Dworak University of Silesia in Katowice https://orcid.org/0000-0002-5909-8896
Agata Rzymełka-Frąckiewicz University of Silesia in Katowice https://orcid.org/0000-0002-7173-2407
Teresa Wilk University of Silesia in Katowice https://orcid.org/0000-0002-7356-6502

DOI: https://doi.org/10.35765/mjse.2023.1224.12

Keywords: schooling, education, school, social development, contemporary educational, cultural and health needs

Abstract

Objectives of the research: The aim of our study was to show that education, although rooted in the past and drawing heavily from the present, especially in modern times, is focused on the upcoming future, on preparing for life in a future marked by rapid changes in the development of civilisation and the hopes, threats and challenges associated with it.

Research methods: A critical analysis of scientific/research texts was carried out.

A short description of the context of the issue: The everyday reality of our lives increasingly proves that there is a great need for the harmonious and comprehensive development of the personality of children and young people. Living in a world of constant re-evaluation and clearly articulated tendencies close to ethical relativism, in a world of ecological threats, chaos in the field of beauty criteria and rapidly increasing diseases of civilisation at the end of the twentieth century (no less so two decades later), people must have a clear and distinct perspective on what they should be aiming at, on which values they should base their lives and how they should live as free, rational and responsible beings (Śnieżyński, 1999, p. 27).

Research findings: The modern school becomes a place of creating needs related to the future as well as a place for locating the intentional expectations of young people and their parents in relation to functioning in reality and in the future. School has become an institution that is required to prepare young people well for life/social functioning in an unknown future.

Conclusions and/or recommendations: At this point, one should ask whether the institution of a modern school is able to equip a young person with everything necessary to experience success, generally speaking, so that they will not be excluded or marginalised in the global world (Rzymełka-Frąckiewicz, 2020, pp. 93–108; Rzymełka-Frąckiewicz & Wilk, 2014, pp. 83–94).

References

Bauman, Z. (2000). Liquid modernity. Polity Press.

Bauman, Z. (2017). Retrotopia. Polity Press.

Bell, D. (1976). The coming of post-industrial society: A venture in social forecasting. Basic Books.

Berger, P., & Luckmann, T. (1991). The social construction of reality: A treatise in the sociology of knowledge. Penguin Books Ltd.

Bielska, E., Radziewicz-Winnicki, A., & Roter, A. (2005). Social and Educational problems in Poland: Essays and chosen conceptions at the background of the EU accession. Śląska Wyższa Szkoła Zarządzania im. gen. J. Ziętka w Katowicach.

Bonsunowska-Kuśka, E., & Radziewicz-Winnicki, A. (1993). Rola systemu oświaty w modelu kulturowej reprodukcji Pierre’a Bourdieu. In A. Radziewicz-Winnicki (Ed.), Współcześni socjologowie o wychowaniu. Zarys wybranych koncepcji [Contemporary sociologists on education: Outline of selected concepts] (pp. 28–36). Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.

Bratland, E. (2019). Neoliberal reforms, knowledge and the sociology of education: What concept of knowledge is behind neoliberal education reforms, and what are the organizational principles underlying this type of knowledge? Wydawnictwo OR TWP w Szczecinie.

Dolata, R. (2013). Możemy obudzić się w kraju o strukturze kastowej [We may wake up in a country with a caste structure]. In Edukacja. Przewodnik Krytyki Politycznej [Education: A guide to political criticism]. Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Duraj-Nowakowa, K. (2012). Uniwersalność wartości kultury kształtowania profesjonalnej gotowości pedagogów / nauczycieli [The universality of the value of culture in shaping the professional readiness of educators/teachers]. In I. Nowakowa-Kempna (Ed.), Uniwersalne wartości kultury w edukacji i terapii [Universal values of culture in education and therapy] (pp. 225–242). Wyd. WAM.

Dworak, A. (2020). Instytucja szkoły wobec wzrastających oczekiwań prozdrowotnych pokolenia XXI wieku [The institution of school in the face of the growing health expectations of the 21st-century generation]. In A. Rzymełka-Frąckiewicz & T. Wilk (Eds.), Problematyczność rozwoju człowieka w obszarze edukacji i kultury współczesnej. Socjopedagogiczne szkice polemiczne [The problematic nature of human development in the area of education and contemporary culture: Socio-pedagogical polemic sketches] (pp. 109–118). Wyd. Edukacyjne AKAPIT.

Gerlach, R. (Ed.). (2010). Pedagogika pracy w perspektywie dyskursu o przyszłości [Work pedagogy in the discourse about the future]. Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

Kwiatkowski, S. M. (Ed.). (2012). Zawód i praca w świecie urynkowienia i konkurencji globalnej [Profession and work in the world of marketization and global competition]. Studia Pedagogiczne, LXV.

Mazurek-Lipka, O. (2012). Constructions of social advancement in the United States: Between university diploma and media success.

Melosik, Z. (1998). Wychowanie obywatelskie: nowoczesność, ponowoczesność (próba konfrontacji) [Civic education: Modernity and postmodernity (an attempt at comparing)]. In Z. Melosik & K. Przyszczypkowski (Eds.), Wychowanie obywatelskie. Studium teoretyczne, porównawcze i empiryczne [Civic education: A theoretical, comparative and empirical study] (pp. 32–54). Wyd. EDYTOR.

Moore, R. (2007). Education and society: Issues and explanation in the sociology of education. Polity Press.

Morrow, R. A., & Torres, C. A. (1995). Education and the reproduction of class, gender and race: Responding to the postmodern challenge. In C. A. Torres & T. R. Mitchell (Eds.), Sociology of education: Emerging perspectives. State University of New York.

Pilch, T. (2001). Pedagogika społeczna wobec procesów marginalizacji [Social pedagogy towards marginalization processes]. Pedagogika Społeczna, no. 1.

Pilch, T. (2016). Uczniowie na drogach Warmii i Mazur. Narodziny nierówności [Students on the roads of Warmia and Mazury: The birth of inequality]. Wydawnictwo Uczelniane WSzIiE TWP w Olsztynie.

Puślecki, W. (1999). Wspieranie elementarnych zdolności twórczych uczniów [Supporting students’ elementary creative abilities]. Oficyna Wyd. IMPULS.

Radziewicz-Winnicki, A. (1999). Modernizacja niedostrzeganych obszarów rodzimej edukacji [Modernization of overlooked areas of domestic education]. Oficyna Wyd. IMPULS.

Radziewicz-Winnicki, A. (2004). Społeczeństwo w trakcie zmiany. Rozważania z zakresu pedagogiki społecznej i socjologii transformacji [A society in transition: Considerations in the field of social pedagogy and sociology of transformation]. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.

Rzymełka-Frąckiewicz, A. (2020). Współczesna edukacja/szkoła odpowiedzią na społeczne potrzeby i oczekiwania wobec rzeczywistości i przyszłości [Contemporary education/school is a response to the social needs and expectations for reality and the future]. In A. Rzymełka-Frąckiewicz & T. Wilk (Eds.), Problematyczność rozwoju człowieka w obszarze edukacji i kultury współczesnej. Socjopedagogiczne szkice polemiczne [The problematic nature of human development in the area of education and contemporary culture: Socio-pedagogical polemic sketches] (pp. 93–108). Wyd. Edukacyjne AKAPIT.

Rzymełka-Frąckiewicz, A., & Wilk, T. (2014). Logic of some selected concepts in contemporary education: Between education and perception of committed art/theatre. Wyd. Edukacyjne AKAPIT.

Sawisz, A. (1978). System oświaty jako system przemocy symbolicznej w koncepcji Pierre’a Bourdieu [The education system as a system of symbolic violence in the concept of Pierre Bourdieu]. Studia socjologiczne, no. 2.

Sawisz, A. (1989). Szkoła a system społeczny. Wokół problematyki „nowej socjologii oświaty”. [School and the social system: On the issue of the “new sociology of education”]. Wyd. Szkolne i Pedagogiczne.

Śnieżyński, M. (1999). Czy szkoła może wychowywać [Can school educate?]. In E. Górnikowska-Zwolak, A. Radziewicz-Winnicki, & A. Czerkawskiego (Eds.), Pedagogika społeczna w Polsce – między stagnacją a zaangażowaniem [Social pedagogy in Poland: Between stagnation and commitment] (pp. 27–42). Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.

Szymański, M. J. (2013). Socjologia edukacji. Zarys problematyki [Sociology of education: Outline of the issues]. Oficyna Wyd. IMPULS.

Toffler, A. (1974a). Trzecia fala [The third wave]. Państwowy Instytut Wydawniczy. (Original work published 1980)

Toffler, A. (1974b). Szok przyszłości [Future shcok]. Państwowy Instytut Wydawniczy. (Original work published 1970)

Wilk, T. (2022). Kultura w szkolnej i środowiskowej edukacji młodzieży poprzez sztukę. Edukacyjne doświadczenia z przeszłości, realia teraźniejszości, perspektywa przyszłości [Culture in the school and community education of young people through art: Educational experiences from the past, realities of the present, and prospects for the future]. Wyd. Uniwersytetu Śląskiego.

Witkowski, L. (1991). Uwagi o funkcjach edukacji [Notes on the functions of education]. Kultura i Społeczeństwo, no. 3.

Wołk, Z. (2009). Kultura pracy, etyka i kariera zawodowa [Work culture, ethics, and professional career]. Wyd. Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego.

Żakowski, J. (2009). Wciąż tkwimy w fabryce. Czy kapitalizm się skończy? Rozmowa z Alvinem Tofflerem, amerykańskim socjologiem i futurologiem [We’re still stuck in the factory. Will capitalism end? An interview with Alvin Toffler, American sociologist and futurologist]. Tygodnik Wprost, no. 4.