Wpływ królowej Jadwigi Andegaweńskiej na kształt personalny polskiego episkopatu

Abstrakt

Autor, posługując się metodą indukcyjną, przeanalizował wszystkie 22 obsady na stolice biskupie. Wbrew opinii dotychczasowej literatury przedmiotu Jadwiga nie miała wpływu na wszystkie awanse biskupie, które dotychczas jej przypisywano. W przypadku awansu niektórych biskupów (np. krakowski Piotr Wysz, wileński Andrzej Jastrzębiec) można jednak stwierdzić, że jej nacisk był widoczny. W innych przypadkach był on prawdopodobnie tylko mniej lub bardziej subtelny. We wszystkich jednak badanych kazusach, gdy tylko rola Jadwigi została źródłowo wyraźnie poświadczona, to równocześnie można zauważyć, że współpracowała ona stale z mężem, prowadząc z nim solidarną politykę kościelną. Oboje wykorzystywali m.in. słabość papiestwa w dobie wielkiej schizmy zachodniej, co umożliwiło im forsowanie własnych kandydatów do katedr biskupich. Analiza wykazała, że w odniesieniu do większości najbardziej prestiżowych katedr biskupich w Królestwie Polskim to jednak król Jagiełło miał dominujący wpływ na nominację kandydatów do objęcia biskupstwa, dbając o tworzenie własnego zaplecza politycznego. Natomiast niektóre przypadki awansów biskupich, zwłaszcza dotyczące biskupstw ziemi ruskiej czy w lennach (Mołdawia, Mazowsze), nie zostały odpowiednio oświetlone przez nieliczne źródła, stąd wpływ Jadwigi i Jagiełły na obsadę biskupstw na tym terenie można określić tylko hipotetycznie.