Wokół 625. rocznicy erygowania Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego
Stan i perspektywy badań
Abstrakt
Artykuł ukazuje stan i perspektywy badań nad dziejami Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego. W tym celu zostały omówione najważniejsze pozycje naukowe odnoszące się do historii Fakultetu, począwszy od jego powstania w 1397 r. po czasy współczesne. Autor podkreśla konieczność podjęcia nowych badań, m.in. na gruncie biografistyki i twórczości profesorów, jak również w odniesieniu do okresu 1525–1780. W drugiej części tekstu omówiono pokrótce treść ośmiu artykułów ukazujących nowe ustalenia do dziejów Fakultetu, opublikowanych w tym samym numerze czasopisma „Perspektywy Kultury”.
Bibliografia
Bibliografia:
Barcik, M. (2000). Próba przywrócenia Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim (1956-1957). Studia Historyczne, 43/4 (171), 665-678.
Barcik, M. (2001). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego (1939-1954). Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.
Barcik, M. (1995). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1939-1954, Analecta Cracoviensia, 27, 363-381.
Bartel W.M. (1969). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego na przełomie dwóch wieków (od 2 poł. XIX w. do końca I wojny światowej), Analecta Cracoviensia, 1, 404-428.
Barycz, H. (1935). Historja Uniwersytetu Jagiellońskiego w epoce humanizmu. Kraków: PAU.
Barycz, H. (1947). Metryka promowanych Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1639-1741, Nasza Przeszłość, 3, 185-212.
Barycz, H. (1956). Wstęp, W: H. Barycz (opr.), Jan Brożek, Wybór pism, t.1. Warszawa: PWN, 5–119.
Bieniarzówna, J. (1984). Schyłek świetności. W: J. Bieniarzówna, J. Małecki (red.), Dzieje Krakowa, t.2: Kraków w wiekach XVI-XVIII, Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Bieńkowski, T. (2000). Stanisława Sokołowskiego traktat o kształceniu młodzieży szlacheckiej. Rozprawy z Dziejów Oświaty, 39, 3–9.
Bereziński, J. (1983). Adam z Opatowa na tle teologii moralnej swego wieku. Warszawskie Studia Teologiczne, 1, 177–200.
Bracha, F. (1947). Nauka Stanisława Sokołowskiego o znamionach prawdziwego Koś¬cioła. Nasza Przeszłość, 2, 103–134.
Chamcówna, M., Mrozowska, K. (1965). Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1765-1850. T.2/1. Kraków: PWN.
Chamcówna, M. (1957). Uniwersytet Jagielloński w dobie Komisji Edukacji Narodowej : Szkoła Główna Koronna w okresie wizyty i rektoratu Hugona Kołłątaja 1777-1786. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Chamcówna, M. (1959). Uniwersytet Jagielloński w dobie Komisji Edukacji Narodowej : Szkoła Główna Koronna w latach 1786-1795. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Bąkowski, K. (1900). Dzieje Wszechnicy Krakowskiej: od r. 1364 do 1400 i od r. 1400 do 1900. Kraków: TMHiZK.
Cichowski, H. (1929). Ksiądz Stanisław Sokołowski a Kościół Wschodni: studjum z dziejów teologji w Polsce w. XVI. Lwów: nakł. autora.
Czermak, W. (1900). Uniwersytet Jagielloński w czterech ostatnich wiekach. Kraków: Czas.
Boniecki, A. (2000). Kalendarium życia Karola Wojtyły, Kraków: Znak.
(1977). [Bonifacy IX], Bulla erygująca wydział teologii w Krakowie, Analecta Cracoviensia, 9, 7-8.
Bucichowski, W. (1987). Polskie traktaty koncyliarystyczne z połowy XV w., Warszawa: ATK.
Chachaj, M. (1992/1993). Dzieje opinii Andrzeja Schoneusa o talencie poetyckim własnym i Szymona Szymonowica, Folia Bibliologica 40/41, 7-12.
Dobrzanowski, S. (1972). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1849-1890. Studia Theologica Varsaviensia, 10/2, 67-103.
Dianni, J. (1949). Jan Brożek, Joannes Broscius 1585-1652, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Dutkowa, R. (1965). Uniwersytet Jagielloński w czasach Księstwa Warszawskiego. Szkoła Główna Krakowska w latach 1811-1814. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Dyduch, J. (1994), Troska kardynała Karola Wojtyły o Wydział Teologiczny w Krakowie, Analecta Cracoviensia, 26, 295-313.
Fijałek, J. (1900), Mistrz Jakób z Paradyża i Uniwersytet Krakowski w okresie Soboru Bazylejskiego. T.1-2. Kraków: Akademia Umiejętności.
Fijałek, J. (1898). Studia do dziejów Uniwersytetu Krakowskiego i jego Wydziału Teologicznego w XV wieku. Kraków: Akademia Umiejętności.
Franke, J.N. (1884). Jan Brożek (J. Broscius) Akademik krakowski 1585–1652. Jego życie i dzieła ze szczególnem uwzględnieniem prac matematycznych, Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Glemma, T. (1957). Ks. Józef S. Pelczar jako profesor historii Kościoła na Uniwersytecie Jagiellońskim, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne, 4/1, 13-30.
Glemma, T. (1948). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1397-1947, Polonia Sacra, 1, 203-223.
Glemma, T. (1949). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1795-1847, Kraków: Wydaw. Mariackie.
Graff, T. (2018). Marcin Campius Wadowita (ok. 1567-1641). Duchowny i profesor Uniwersytetu Krakowskiego ok. 1567-1641. Kraków: Societas Vistulana&UPJPII.
Graff, T. (2022a). Powstanie Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego i jego profesorowie w okresie przedrozbiorowym, Alma Mater. Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego, 230, 40-45.
Graff, T. (2022b). Praga czy Kraków? Rozterki Jadwigi Andegaweńskiej związane z kształceniem litewskich teologów, Studia z Dziejów Średniowiecza, 25, 96-127.
Graff, T. (2019). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Krakowskiego w pierwszych latach XVII wieku i wkład w jego rewitalizację Bartłomieja z Przemyśla OP, Rocznik Przemyski. Historia, 22/1, 35-55.
Greniuk, F. (1976). Teologia moralna Adama z Opatowa, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne, 23/3, 5-15.
J. Morawa, S. Postawa (red.). (1998). Jubileusz sześćsetlecia Wydziału Teologicznego w Krakowie. 20 X 1996 - 20 X 1997. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.
Kanior, M. (1998). Wydział Teologiczny w dziejach Uniwersytetu Krakowskiego (1780-1880). Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.
Kubiś, A. (2005). Papieski Wydział Teologiczny w Krakowie w latach 1954-1981, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Kubiś, A. (2008). Z dziejów usuwania teologii/Wydziałów Teologicznych z uniwersytetów. Studia Nauk Teologicznych, 3, 49-61.
Kubiś, A., Wołczański, J. (red.). (2005). Święty Józef Sebastian Pelczar (1842-1924) : rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i biskup przemyski. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Lechicki, Cz. (1974). Księża rektorzy Uniwersytetu Jagiellońskiego w drugiej połowie XIX i w pierwszej XX wieku, Novum, 10, 83-98.
Lepszy, K. (red.). Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1364-1764. T.1. Kraków: PWN.
Lewicki, K. (1971). Habilitacja ks. Józefa Bilczewskiego w Uniwersytecie Jagiellońskim w r. 1890, Nasza Przeszłość, 36, 261–270.
Lewicki, K. (1958). Wykaz promowanych na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1796-1939, Nasza Przeszłość, 7, 309-318.
Łuczak, W. (2015). Unieważnić „stalinowski rozbiór” Uniwersytetu Jagiellońskiego – walka o powrót oderwanych Wydziałów w latach 1956-1957, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace historyczne, 142/1, 149-165.
Markowski, M. (1996). Dzieje Wydziału Teologii Uniwersytetu Krakowskiego w latach 1397-1525. Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.
Markowski, M. (1989-1990). Jagiellońska fundacja Wydziału Teologicznego w Krakowie, Analecta Cracoviensia, 21-22, 421-446.
Morawski, K. (1900). Historya Uniwersytetu Jagiellońskiego. Średnie wieki i Odrodzenie. T.2. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.
Morawski, K. (1892). Jakuba Górskiego życie i pisma. Kraków: Akademia Umiejętności.
Niezgoda, C. (1991). Józef Sebastian Pelczar jako profesor na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, Analecta Cracoviensia, 23, 9-38.
Ożóg, K. (2012). ‘Ne contrarii haberemur doctrinae et scripturis nostris’. Droga Uniwersytetu Krakowskiego do złożenia obediencji papieżowi Mikołajowi V. W: W. Bukowski, T. Jurek (red.), Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych. T. 2. Kraków: Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana, 1185-1204.
Ożóg, K. (2004). Uczeni w monarchii Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły (1384-1434). Kraków: Polska Akademia Umiejętności.
Perkowska, U. (1975). Kształtowanie się zespołu naukowego w Uniwersytecie Jagiellońskim (1860-1920). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Piech, S. (1994). Biskupi krakowscy a obsada katedr Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (1880-1939), Folia Historica Cracoviensia, 2, 103-117.
Piech, S. (1992). Bł. Józef Sebastian Pelczar w służbie teologii, Tarnowskie Studia Teologiczne, 11, 213-228.
Piech, S. (1993) Docenci Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellonskiego, Analecta Cracoviensia, 25, 343-364.
Piech, S. (1989-1990). Doktorzy promowani na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1880-1939, Analecta Cracoviensia, 21-22, 447-478.
Piech, S. (1990). Doktorzy teologii promowani w Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1880-1939 w służbie narodu i Kościoła, Rocznik Krakowski, 56, 211-223.
Piech, S. (1994). Druga wiosna Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (1880-1939), Analecta Cracoviensia, 26, 384-402.
Piech, S. (1998-1999). Teologia w Akademii Krakowskiej w XVII–XVIII wieku. Analecta Cracoviensia, 30/31, 527–541.
Piech, S. (2013). From the Faculty of Theology of the Kraków Academy to the John Paul II Pontifical University in Kraków 1397-2009, Person and the Challenges, 3, 281-306.
Piech, S. (1995). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1880-1939. Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.
Piech, S. (red.). (1997). Wydział Teologiczny w Krakowie 1397-1997. Księga Jubileuszowa. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Piech, S. (red.). (2000). Złota Księga Papieskiej Akademii Teologicznej. Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.
Pietrzyk, Z. (2000). Poczet rektorów Uniwersytetu Jagiellońskiego 1400-2000, Kraków: Wydaw. Jagiellonia SA 2000.
Prokop, K. R. (2008). Ksiądz Tadeusz Glemma (1895-1958). Profesor i dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.
Rechowicz M. (1964). System studiów na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w XV w., Zeszyty Naukowe KUL, 7/2, 5-17.
Rechowicz M. (red.). (1974-1977). Dzieje teologii katolickiej w Polsce. T. 1-3. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Rössel, W. (1957). Der letzte Rektor von Format im alten Krakau, Andreas Schoneus. W. Deutsch-polnische Nachbarschaft, Viktor Kauder, Kurt Lück (eds.), Würzburg: Holzner, 156–173.
Ryczek, W. (2011). Rhetorica christiana. Teoria wymowy kościelnej Stanisława Sokołowskiego, Kraków: Unum.
Sondel, J. (2012). Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: Universitas.
Stopka, K., Banach, A.K., Dybiec, J. (2000). Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków: Wydawnictwo UJ.
Stopka K. (2005). Głos w dyskusji nad fundacją uniwersytetu w Krakowie, Rocznik Krakowski, 71, 31-39.
Stopka, K. (2003). Jagiellońska fundacja Uniwersytetu Krakowskiego, Rocznik Krakowski, 69, 35-46.
Szelińska, W. (1997). Izajasz Boner, augustianin (ok. 1400-1471). Profesor Uniwersytetu Krakowskiego, Analecta Cracoviensia, 29, 597-623.
Szujski, J. (red.). (1878). Statuta i matrykuły Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego z XVI wieku. W: Archiwum komisji dla historii literatury i oświaty w Polsce. T.1, Kraków: Akademia Umiejętności, 71-94.
Świerczyńska, M. (2001). Teolodzy krakowscy w pierwszej połowie XV wieku. Kraków: Praca magisterska w Instytucie Historii UJ.
Urban. J. (2010). Powołanie ks. prof. Jana Fijałka na katedrę historii kościelnej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W: J. Bednarczyk (red.), Historia vita memoriae. Prace dedykowane ks. prof. Stanisławowi Piechowi, Kraków: Unum, 225-230
Urban, J. (2022). Przemiany krakowskiego Wydziału Teologicznego w minionym stuleciu, Alma Mater, 231/232, 36-41.
Urban, J. (2020). Święty Jan Paweł II jako biskup krakowski. Wybrane zagadnienia. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Usowicz, A. (1946). Poglądy moralno-polityczne ks. Stanisława Sokołowskiego. Nasza Przeszłość, 1, 97–126.
Vetulani, A. (1974). Ks. Jan Fijałek: historyk Kościoła polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 167-181.
Vetulani, A. (1970), Ks. Jan Fijałek: historyk Kościoła polskiego, Analecta Cracoviensia, 2, 427-446.
Polski słownik biograficzny (1935-2022), t.1-35, Kraków-Warszawa-Wrocław: PAN, PAU.
Wicher, W. (1926). X. Szymon Stanisław Makowski, teolog moralista polski w XVII w. Kielce: s.n.
Wicher, W. (1948). Teologia moralna na Wydziale Teologicznym Akademii Krakowskiej do końca XVIII w., Polonia Sacra, 1/II, 121-144.
Wisz, P. (2007/2008). Habilitacje na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach1945-1954, Resovia Sacra, 14/15, 255-279.
Włodek, Z. (2011). Z dziejów filozofii i teologii na Uniwersytecie Krakowskim w XV wieku. Sylwetki, teksty, studia, Kraków: Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana.
Wojciechowski, K. (1900). Uniwersytet Jagielloński i jego dzieje. W pięćsetną rocznicę jego założenia, Lwów: Macierz Polska.
Wünsch, Th. (1998). Konziliarismus und Polen: Personen, Politik und Programme aus Polen zur Verfassungsfrage der Kirche in der Zeit der mittelalterlichen Reformkonzilien. Padeborn: Ferdinand Schöningh.
Wyczawski, H.E. (red.). (1981-1983). Słownik Polskich Teologów Katolickich. T.1-4. Warszawa: ATK.
Wyrozumska, B. (2002a). Odnowienie Akademii Krakowskiej. W: H. Kowalska, H. Byrska, A. Bednarz (red.), Święta Jadwiga Królowa. Dziedzictwo i zadania na trzecie tysiąclecie, Kraków: Parafia św. Jadwigi Królowej, 154-164.
Wyrozumska, B. (2002b). Święta Jadwiga Królowa a Uniwersytet Krakowski. W: H. Kowalska, H. Byrska, A. Bednarz (red.), Święta Jadwiga Królowa. Dziedzictwo i zadania na trzecie tysiąclecie, Kraków: Parafia św. Jadwigi Królowej, 145-154.
Wyszogrodzka, S. (2016). Humanista działaczem kontrreformacyjnym. Wpływ podróży zagranicznych na zmianę postawy Jakuba Górskiego (1525–1585), Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Humanistyczne, 15/4, 24-44.
Zawadzki, R. (1991). Jan Kanty w świetle najnowszych badań, Analecta Cracoviensia, 23, 415-425.
Zdanek, M. (2016). Die universitäre Elite und die humanistischen Kreise in Krakau in der Epoche der Frühen Neuzeit. W: M. Diefenbacher, O. Fejtová, Z. Noga (Hrsg.), Krakau-Nürnberg-Prag. Die Eliten der Städte im Mittelalter und in der Frühen Neuzeit. Herkunft, Nationalität, Mobilität, Mentalität (Documenta Pragensia Monographia Band 33/1), Praha: Scriptorium, 415-438.
Zdanek, M. (2017). Uniwersytet Krakowski wobec własnej przeszłości w XV-XVI wieku, Kraków: Societas Vistulana.
Netoteka:
CAC: Corpus academicum Cracoviense https://cac.historia.uj.edu.pl/ (dostęp z 02.01.2023).
Dokumenty dotyczące habilitacji ks. dra Karola Wojtyły, Cyfrowe Muzeum UKSW,
https://muzeumuksw.edu.pl/items/show/219 (dostęp z 30.12.2022).
Copyright (c) 2023 Perspektywy Kultury
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
