Recepcja Orientu w ujęciu socjologicznym
Abstrakt
Artykuł prezentuje refleksje socjologiczne nad recepcją „arabskiego” Orientu w kulturze polskiej. Jego podstawą są pierwsze wyniki analizy transferu pomiędzy kulturą arabską a kulturą polską: średniowiecznego srebra i innych elementów kultury materialnej, wartości religijnych i innych elementów kultury niematerialnej, koni oraz przedstawicieli arabskiej społeczności w Polsce. Przyswajanie i przyjęcie ww. arabskich elementów kulturowych (przedmiotów transferu) oraz podmioty tego transferu zostały przedstawione przez pryzmat wybranych teorii i pojęć socjologicznych, jak np. transnarodowość, naśladownictwo, percepcja oraz dyskurs.
Bibliografia
Espagne, M. i Werner, M. (1985). Deutsch-französischer Kulturtransfer im 18. und 19. Jahrhundert. Zu einem neuen interdisziplinären Forschungsprogramm des C.N.R.S. Francia, nr 13, 502–510.
Gryko, C. (2000). Integralna teoria kultury Pitirima A. Sorokina. Lublin: Wydawnictwo UMCS.
Kaczmarek, H. (2018). Polacy a Egipt do I wojny światowej. Zapiski, dzienniki i wspomnienia z podróży (seria: „Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski”, t. 7). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Lüsebrink, H.-J. (2005). Kulturtransfer – neuere Forschungsansatze zu einem interdisziplinaren Problemfeld der Kulturwissenschaften. W: H. Mitterbauer i K. Scherke (red.), Ent-grenzte Räume. Kulturelle Transfers um 1900 und in der Gegenwart (s. 23–42). Wien: Passen Verlag.
Nalborczyk, A. i Majda, T. (red.). (2019). Wpływ kultury arabskiej na sztukę polską: rzemiosło artystyczne, architektura i malarstwo (seria: „Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski”, t. 3). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Nalborczyk, A. i Switat, M. (2019). Ogniwa transferu. O roli pośredników między kulturą arabską a polską (seria: „Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski”, t. 2). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Nalborczyk, A. i Switat, M. (2020). Wpływy arabskie w polskiej kulturze niematerialnej: nauka, literatura, język (seria: „Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski”, t. 4). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Nalborczyk, A., Switat, M. i Tyszkiewicz, J. (red.). (2018). Pierwsze kontakty polsko-arabskie (seria: „Transfer kultury arabskiej w dziejach Polski”, t. 1). Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Nawrocki, J. (1990). Obraz Arabów. W: E. Nowicka (red.), Swoi i obcy (s. 118– 124). Warszawa: IS UW.
Park, R.E. (2003). The Problem of Cultural Differences. W: Ch. Jenks (red.), Culture. Critical Concepts in Sociology (T. 1). London: Routledge.
Paulmann, J. (1998). Internationaler Vergleich und interkultureller Transfer. Zwei Forschungsansätze zur europäischen Geschichte des 18. bis 20. Jahrhunderts. Historische Zeitschrift, nr 267, 649–685.
Pick, D. (2013). Czym jest transfer kultury? Transfer kultury a metoda porównawcza. Możliwości zastosowania transferts culturels na gruncie polskim. W: M. Zielińska, M. Zybura, Monolog, dialog, transfer. Relacje kultury polskiej i niemieckiej w XIX i XX wieku (s. 255–270). Wrocław: Centrum Willy’ego Brandta.
Said, E. (2005). Orientalizm (przeł. M. Wyrwas-Wiśniewska). Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Skorkowski, E. (1927). Koń arabski w Polsce: rys historyczno-biometryczny. Warszawa: Druk K. Kowalewskiego.
Sorokin, P. (1962). Society, Culture, and Personality. Their Structure and Dynamics. A System of General Sociology. New York: Cooper Square Publishers.
Switat, M. (2017a). Concerning the Arabs in Europe and their Diaspora in Poland. Czech and Slovak Journal of Humanities (Anthropologia Culturalis), t. 7, nr 3, 89–102.
Switat, M. (2017b). Społeczność arabska w Polsce. Stara i nowa diaspora. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog.
Switat, M. (2020). Transfer w myśli społecznej. Od transferu kulturowego do transferu między kulturami. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Tazbir, J. (1974). Synkretyzm a kultura sarmacka. Teksty: teoria literatury, krytyka, interpretacja. nr 4 (16), 43–57.
Venuti, L. (1995). Translator’s Invisibility: A History of Translation. London: Routledge.
Vertovec, S. (1999). Conceiving and Researching Transnationalism. Ethnic and Racial Studies, t. 22, nr 2, 447–462.
Copyright (c) 2020 Akademia Ignatianum w Krakowie
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.