Generał Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski – Polsce wierny, zapomniany, niezłomny

Słowa kluczowe: II wojna światowa, Kraków, więzień polityczny, walka podziemna, Armia Krajowa, gen. Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski ps. Tysiąc

Abstrakt

Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski (1907–2008) był ofiarnym obrońcą ojczyzny, przez całe swoje żołnierskie życie wiernym rycerskiemu hasłu: „Bóg – Honor – Ojczyzna”. Generał brygady, dowódca 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej, był przedwojennym oficerem Wojska Polskiego, nauczycielem oraz wychowawcą przyszłych obrońców kraju. Bronił ojczyzny w 1939 r. oraz pozostał jej wierny do momentu, kiedy czerwoni „wyzwoliciele” narzucili Polsce nowy ład totalitarny, który odpłacił bohaterowi kilkoma wyrokami śmierci. Po doświadczeniu widzeń w celach śmierci, które przyczyniły się do umocnienia i jeszcze większego zgłębienia wiary, po wyjściu na wolność poświęcił się działalności mającej na celu upamiętnienie czynów zbrojnych oraz głoszeniu kazań, w których przytaczał swoje widzenia, jak również cudowne liczne ocalenia za wstawiennictwem Niepokalanej. Jest autorem wielu publikacji. Do końca swoich dni cieszył się wielkim autorytetem, bezgranicznym zaufaniem i sympatią wśród swoich byłych żołnierzy. Był bez wątpienia jedną z postaci, którym Polska zawdzięcza upragnioną niepodległość i wolność, był też świadkiem historii i męczeństwa narodu polskiego w XX w.

Biogram autora

Jan Wnuk, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Absolwent Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie (ekonomia i stosunki międzynarodowe). Obecnie doktorant w Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, gdzie zajmuje się historią Polski oraz historią kościoła w XX w. Jest autorem kilku artykułów naukowych i popularnonaukowych. Propagator tradycji walk narodowowyzwoleńczych na ziemiach polskich w XX w. oraz opiekun miejsc pamięci. Pełni funkcję wiceprezesa zarządu głównego Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej w Krakowie; jest członkiem Stowarzyszenia Wolność i Niezawisłość.

Bibliografia

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie IPN BU, sygn. 01236/500.

Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie IPN Kr, sygn. 075/16, t. 1–2;

IPN Kr, sygn. 452/2, t. 1.

IPN Kr, sygn. 07/2366, t. 2, t. 5, t. 18 IPN Kr, sygn. 010/10113, t. 1, t. 2.

Knapik, M. (2019). Prądnik Korzkiewski, 20.09.2019 r.

Brzoza, C. (2003). Wielka historia Polski. T. 1. Kraków: Wydawnictwo Świat.

Centkiewicz, S. (2002). Zator-Przytocki Józef (1912–1978), kapłan diecezji gdańskiej. W: J. Myszor (red.), Leksykon duchowieństwa represjonowanego w PRL w latach 1945–1989. T. 1. Warszawa: „Verbinum”.

Czarnocka, H. (red.). (1976). Armia Krajowa w dokumentach: 1939–1945. T. 3. Londyn: Studium Polski Podziemnej.

Gąsiorowski, T. i Musiał, F. (2004). Sprawa procesu pokazowego 106. DP AK w dokumentach UB. Zeszyty Historyczne WiN-u, nr 22.

Jankowski, S.M. (1977). Steny z ulicy Mogilskiej. Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Jędrzejko, M., Krogulski, M. i Paszkowski, M. (red). (2002). Generałowie i admirałowie III Rzeczpospolitej (1989–2002). Warszawa: „Von Borowiecky”.

Komorowski, K. (red.). (2009). Boje polskie 1939–1945: przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Bellona, Oficyna Wydawnicza Rytm.

Kunert, A.K. (1987). Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939–1944.

T. 1. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”. Mazur, G. (2002). Okręg Kraków. W: K. Komorowski (red.), Operacja „Burza” i Powstanie Warszawskie 1944. Warszawa: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Oficyna Wydawnicza Rytm.

Musiał, F. (2007). Proces pokazowy. W: F. Musiał i J. Szarek (red.), Przeciw czerwonej dyktaturze. Kraków: Instytut Pamięci Narodowej, Ośrodek Myśli Politycznej.

Nieczuja-Ostrowski, B.M. (1965). Ubezpieczalnia. Życie i Myśl, 50 (7/8), 37–51.

Nieczuja-Ostrowski, B.M. (1991). Rzeczpospolita Partyzancka. Inspektor „Maria” w walce. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Nieczuja-Ostrowski, B.M. (1993). Drogi miłości Bożej. Kraków: „Gemini”.

Nieczuja-Ostrowski, B.M. (1995). Inspektorat AK „Maria” w walce. Z dziejów inspektoratu Rejonowego „Miś”, „Michał”, „Maria” ZWZ-AK ziemi miechowskiej, olkuskiej i pińczowskiej. T. 1: Kryptonim „Miś” (1939–1942). Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, Wydawnictwo Bellona.

Nieczuja-Ostrowski, P. (2004). Spółdzielnia Gospodarczo-Społeczna w Nowym Kościele. Tygiel. Kwartalnik Elbląski, 4 (34), 91–94.

Okuliśnik, L. (2005). Tegoroczni kustosze pamięci narodowej.

Sowiniec, nr 26. Paprocki, B. (1982). Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584; wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.

Piwowarski, S. (2007). Niezwykłe życie generała brygady Bolesława Michała Nieczui-Ostrowskiego, pseudonim: „Bolko”, „Grzmot”, „Tysiąc”, „Michałowicz”. Informator Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej, nr 3.

Pluta-Czachowski, K. (2001). Generał „Odra” rzecz o gen. bryg. dr Stanisławie Rostworowskim (1888–1944). Warszawa–Londyn: Oficyna Wydawnicza „Audiutor”.

Satora, K. (1985). Produkcja uzbrojenia w polskim ruchu oporu 1939–1944. Warszawa: Wydawnictwo MON.

Sowa, A.L. (2001). Wielka historia Polski. T. 1. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Stężała, P. (2011). Porucznicy 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy Erica.

Strzembosz, T. (2002). Małe, wolne ojczyzny – tereny wyzwolone przez AK w latach 1943–1944. W: K. Komorowski (red.), Operacja „Burza” i Powstanie Warszawskie 1944. Warszawa: Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej, Oficyna Wydawnicza Rytm.

Wątor, A. (2012). Generał Bolesław Nieczuja-Ostrowski, ps. „Tysiąc” 1907– 2008 r., praca magisterska, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie [mps w Bibliotece Głównej UPJP II w Krakowie], promotor ks. prof. dr hab. Bogdan Stanaszek.

Wątor, A. (2014). Działalność konspiracyjna kpt. Bolesława Michała Nieczui-Ostrowskiego w latach 1939–1943. Sowiniec, 44, 27–49.

Wątor, A. (2015a). Służba mjr. Bolesława Michała Nieczui-Ostrowskiego w Inspektoracie Armii Krajowej „Maria” w latach 1943–1945. Sowiniec, 46, 7–29.

Wątor, A. (2015b). Śledztwo i proces ppłk. Bolesława Michała Nieczui-Ostrowskiego. Sowiniec, 47, 35–63.

Zagórski, A. (1996). Okręg Kraków Armii Krajowej. W: K. Komorowski (red.), Armia Krajowa. Rozwój organizacyjny. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 115–127.

Kossecki, P. (2019). Droga do niepodległości, wywiad z gen. Bolesławem Nieczuja-Ostrowskim. Pozyskano z: http://www.jvlradio.com/wwwboard/ messages/223.html (dostęp: 23.08.2019).

Opublikowane
2022-03-30
Jak cytować
[1]
Wnuk, J. 2022. Generał Bolesław Michał Nieczuja-Ostrowski – Polsce wierny, zapomniany, niezłomny. Perspektywy Kultury. 36, 1 (mar. 2022), 265-290. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2022.3601.17.