Parafia i rodzina w dziedzictwie kulturowym polskich emigrantów do Teksasu w drugiej fali (1867)

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2023.4203.24
Słowa kluczowe: parafia, rodzina, dziedzictwo kulturowe, Polonia, Teksas

Abstrakt

Artykuł skupia się przede wszystkim na instytucji parafii i rodziny w odniesieniu do dziedzictwa kulturowego polskich Teksańczyków drugiej fali trwającej od 1867 r. Sięgając do początków polskiego wychodźtwa do Stanów Zjednoczonych, które wiązało się z założeniem osady Panna Maria w Teksasie przez emigrantów ze Śląska Opolskiego, artykuł przedstawia drugą falę emigracji głównie z Galicji i Wielkopolski. Analiza oparta została na materiałach archiwalnych Polskiego Towarzystwo Genealogicznego w Teksasie (Polish Genealogical Society of Texas – PGST), które to wydawało periodyki od 1984 do 2021 r. Materiał badawczy zebrano z 124 woluminów PGST (4358 stron). Dowiedziono w artykule, że zarówno parafia, jak też rodzina były podstawowym jednostkami w życiu polskich emigrantów, wokół których toczyło się życie codziennie, rodzinne, społeczne i religijne.

Biogramy autorów

Marek Liszka, Akademia Ignatianum w Krakowie

Assistant Professor at the Institute of Modern Languages at the Jesuit University Ignatianum in Krakow. He holds a Ph.D. in culture and religion studies. He is the author of two monographs (2013, 2021) and one co-edited book (2022) devoted to the issues of cultural heritage, microhistory, highlanders and their identity in the emigration to the USA.

Małgorzata Bujak, University of St. Thomas in Houston

Adjunct Professor at the Saint John Paul II Institute in the Department of Polish Studies at the University of St. Thomas in Houston, Texas. In her academic career, she has been exploring and researching maintenance, erosion and re-authentication of the ethnic culture in the present-day diaspora of Southeast Texas Poles of rural descent.

Bibliografia

Baker, T.L. (1996), The First Polish American Silesian Settlement in Texas. College Station: Texas A & M University Press,

Brożek, A. (1985). Polish Americans 1854-1939. Warsaw: Interpress Pu-blishers.

Czas “Chłop polski w Ameryce” 15.01.1874, pp. 1–2.

Dworaczyk, J. (1937). The First Polish Colonies of America in Texas. San Antonio: R & E Research.

Bukowczyk, J.J. (1986). And my children did not know me: A History of the Polish-Americans. Bloomington: Indiana University Press.

Bukowczyk, J.J. (1985). Mary the Messiah: Polish Immigrant Heresy and the Malleable Ideology of the Roman Catholic Church, 1880–1930. Journal of American Ethnic History, 4(2), 5–32.

Haiman, M. (1936). The Poles in the Early History of Texas, Annals of the Polish Roman Catholic Union Archive and Museum. Chicago: Polish Roman Catholic Union of America.

Felczak, H. (1991). Unpublish materials on Polish emigration to Texas in the second half of the 19th century.

Galveston Daily News (1874). (Galveston, Tex.) No. 393, ed.1 Sunday, January 11, 2.

Gazeta Polska w Chicago, 25 stycznia 1877, No. 15, 1.

Koliński, D. (1995). Polish Rural Settlement in America. Polish American Studies, Vol. 52, No. 2.

Monzell, I.T. (1969). The Catholic Church and the Americanization of the Polish Immigrant. Polish American Studies, Vol. 26, No. 1.

Morawska, E. (1989). Labor migration of Poles in the Atlantic world economy, 1880–1914. Comparative Studies in Society and History, Vol. 31, No. 2, 237–272.

Nesterowicz, S. (1910). Notatki z podróży po Północnej i PołudniowejAmeryce.

Olson, S.J. (1987). Polish Ethnoreligion of East Texas: The Case of St. Jo-seph’s Parish, 1866–1900. East Texas Historical Journal, Vol. 25, No. 1, art. 8.

Polish Genealogical Society of Texas, (1984–2021).

Praszałowicz, D. (2003). Overseas Migration from Partitioned Poland: Poznania and Eastern Galicia as Case Studies. Polish American Studies.

Przygoda, J. (1971). Texas Pioneers from Poland: A Study in the Ethnic History. Bandera–Texas: Polish American Center.

Radzilowski, A. (2009). Social History of Polish-American Catholicism. U.S. Catholic Historian, Vol. 27, No. 3, Polish American Catholics, 27.

Thomas, I.W. & Znaniecki, F. (1927). The Polish Peasant in Europe and America: Monograph of an Immigrant Group (vol. 1–2). Boston: Dover.

Perspektywy Kultury
Opublikowane
2023-08-10
Jak cytować
[1]
Liszka, M. i Bujak, M. 2023. Parafia i rodzina w dziedzictwie kulturowym polskich emigrantów do Teksasu w drugiej fali (1867). Perspektywy Kultury. 42, 3 (sie. 2023), 383-394. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2023.4203.24.
Numer
Tom 42 Nr 3 (2023): Kultura (w) rzeczywistości hybrydalnej
Dział
Varia

Copyright (c) 2023 Perspektywy Kultury

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:

  1. utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
  2. zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
  3. rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
  4. wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
  5. rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
  6. publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. 

Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.