Kultura gospodarcza IV rewolucji przemysłowej jako fundament rzeczywistości hybrydowej
Abstrakt
Artykuł podejmuje zagadnienie rzeczywistości hybrydowej, traktując ją jako społeczny i kulturowy fenomen współczesności. Analizie hybrydowej formuły świata służy kategoria kultury gospodarczej. Pojęcie to, dając się poznać jako szczególna odmiana kultury w ogóle, wyprowadzone zostaje z szerzej znanego zjawiska industrializacji i umożliwia wykonanie wielowymiarowej diagnozy rzeczywistości zastanej, z uwzględnieniem trzech różnych, acz powiązanych ze sobą wymiarów rzeczywistości: materialnego, społecznego i symbolicznego. Jednocześnie kategoria kultury gospodarczej uprawomocnia przywołanie kontekstu IV rewolucji przemysłowej, który finalnie staje się matrycą hybrydowości. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie treści poszczególnych warstw kultury gospodarczej Przemysłu 4.0, a rezultatem wskazanie możliwych do identyfikowania hybrydowości. Większość z nich wiązać trzeba z transgresyjnym charakterem kultury, ukierunkowanym na zacieranie granic między tym, co realne i wirtualne, konsumowane i produkowane. Jest to analiza konceptualna. Punktem wyjścia przedstawionym w wywodzie jest pojęcie industrializacji. Finalnej charakterystyce hybrydowej rzeczywistości służy zaś wylistowanie symptomów IV rewolucji.
Bibliografia
Baudrillad J. (1996). Precesja symulakrów, tłum. Tadeusz Komendant. W: R. Nycz (red.), Postmodernizm. Antologia przekładów. Kraków: Wydawnictwo Baran i Suszczyński, s. 175-189.
Bell D. (1974). The Coming of Post-industrial Society. A Venture in Social Forecasting. London: Heinemann.
Branicki W. (2009).Tożsamość a wirtualność. Kraków: Nomos.
Dukaj J. (2021). Sztuczna inteligencja – koniec naszej podmiotowości? Pomorski Thinkletter Nr 4: 1-5.
Fromm E. (1999). Mieć czy być, przeł. Jan Karłowski. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Fromm E. (2013). Rewolucja nadziei. W stronę uczłowieczonej technologii, przeł. Agnieszka Kocha Kraków: Vis-à-Vis.
Gajak-Toczek M. (2010). Tożsamość a współczesne media. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura, Nr 1, s. 90-101.
Götz M. (2018). Przemysł czwartej generacji (przemysł 4.0) a międzynarodowa współpraca gospodarcza. Ekonomista, nr 4: 385-403.
Habermas J.. (2015). Od obrazów świata do świata życia, przeł. Adam Romaniuk, Filozofia i Nauka. Studia Filozoficzne i Interdyscyplinarne, nr 3, s. 11‒37.
Herudziński T., Bondyra K. (2016). Przemysł jako przedmiot zainteresowania socjologii. Zarządzanie innowacyjne w gospodarce i biznesie, 1/22: 13-26.
Hryniewicz J. (2004). Polityczny i kulturowy kontekst rozwoju gospodarczego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kagermann H., Wahlster W., Helbig J.(213) Recommendations for Implementing the Strategic Industrie 4.0. Acatech-National Academy of Science and Engineering, Germany.
Kaniowski A. (1984). Socjalizacja jednostki a rozwój społeczny w teorii Jürgena Hubermsa. Univeristatis Nicolai Copernici. Socjologia Wychowania 5(145):11-21
Kłoskowska A. (2007). Socjologia kultury. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Kochanowicz J. (2010). Duch kapitalizmu na polskiej peryferii. Perspektywa historyczna. W: J. Kochanowicz, M. Marody (red.). Kultura i gospodarka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, s. 21‒51.
Kozielecki J. (2002). Transgresja i kultura. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Żak. Acta
Krzysztofek K., Szczepański M., S. (2002). Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych.Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Lévinas E. (1996). Całość i nieskończoność. Esej o zewnętrzności, tłum. M Kowalska, Warszawa: PWN.
Marciszewski W., (1998). Sztuczna inteligencja. Kraków: Znak.
Marcuse H. (1991). Człowiek jednowymiarowy. Badania nad ideologią rozwiniętego społeczeństwa przemysłowego. przekł. W. Gromczyński. Warszawa: PWN.
Marks K. (1948). Nędza filozofii : odpowiedź na "Filozofię nędzy" p. Proudhona, przekł. dokonał Kazimierz Błeszyński, listy Karola Marksa, przek. P. Hoffman, Spółdzielnia Wydawnicza Książka, Warszawa.
Marks K. (1984). Kapitał. T3. Warszawa: PWN.
Marks K. (2005). Rękopisy filozoficzno-ekonomiczne z 1844 r. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Marody M. (2015). Jednostka po nowoczesności. Perspektywa socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Marody M., Giza-Poleszczuk A. (2004). Przemiany więzi społecznych. Warszawa: WN Scholar.
Matejko A. (1962). Socjologia przemysłu — jej przedmiot i stosunek do nauk pokrewnych. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Nr 24, z 4 :219-247.
Mazurek P. (2006). Anatomia internetowej moralności. W: D. Batorski, M. Marody A. Nowak, (red.). Społeczna przestrzeń Internetu. Warszawa: Wydawnictwo SWPS, s. 79-89.
McCloskey D.N. (2017). Burżuazyjna godność. Dlaczego ekonomia nie potrafi wyjaśnić współczesnego świata?, przekł. J. Lewiński, M. Zieliński Wrocław: Instytut Edukacji Ekonomicznej.
Moczydłowska J. (2023). Przemysł 4.0 (?) Ludzie i technologie. Warszawa: Dyfin.
Mumford L. (1966). Technika a cywilizacja. Historia rozwoju maszyny i jej wpływ na cywilizację, przeł. Ewa Danecka. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
North Douglass (1990). Institutions, Institutional Change and Economic Performance. Cambridge: Cambridge University Press.
Ogburn W. F. (1922). Social Change with Respect to Culture and Original Nature. New York: B.W. Huebsch Inc
Ogburn W. F. (1964). On Culture and Social Change. Selected Papers. Edited and with an Introduction by Otis Dudley Duncan, Chicago: University Press Chicago.
Ortega y Gasset J. (2002). Bunt mas, przeł. Piotr Niklewicz, Warszawa: Wydawnictwo Literackie Muza.
Polanyi K. (1957). The great transformation. The Political and Economic Origins of Our Time. Boston: Beacon Press.
Saint-Simon, C. (1968). Pisma wybrane, T2. Warszawa: Książka i Wiedza.
Sombart W. (2010). Żydzi i życie gospodarcze, przeł. M. Brokmanowa, Warszawa: IFiS PAN.
Spencer H. (1972). On Social Evolution. Chicago: University of Chicago Press.
Spengler O. (2014). Zmierzch zachodu, przeł. Józef Marzęcki. Warszawa: Aletheia.
Szacki J. (2012). Historia myśli socjologicznej. Wydanie nowe. Warszawa: PWN.
Szczepański J. (1965). Społeczne mechanizmy wpływu uprzemysłowienia. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny. nr 27, z. 3, s. 205-215.
Toynbee A. J. (2000). Studium historii, przeł. Józef Marzęcki. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Veblen T. (1904). Theory of Business Enterprise. New York: The New American Library.
Veblen T. (1924). Absentee Ownership and Business Enterprise in Recent Times. The Case of America, London: Allen & Unwin.
Weber M. (1994). Etyka protestancka a duch kapitalizmu, przeł. Jan Miziński, Lublin: Wydawnictwo Test.
Wilk A. (2018). Sztuczna inteligencja – wyzwaniem XXI wieku. Przegląd Telekomunikacyjny ROCZNIK XCI l nr 5 : 105-111.
Wodnicka M. (2010). Wpływ czwartej rewolucji przemysłowej na innowacyjność usług. Optimum. Economic Studies NR 3 (105) : 48-59.
Zdun M.,(2021). Virtus virtualis jako metafora i symptom kultury (nie)odpowiedzialności . W: M. Bogunia-Borowska (red.). Kultura (nie)odpowiedzialności: społeczne konteksty zaniechanej cnoty. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, s. 171-186.
Copyright (c) 2024 Perspektywy Kultury
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.