Linguistic comedy in comics about Titus, Romek and A’Tomek

Keywords: Papcio Chmiel, comics, comedy, wordplay, persuasiveness

Abstract

One of the most important ‘magnets’ for young people in comics about Tytus, Romek and A’Tomek was humour. The subject of this article is to present the important role that linguistic operations played in the creation of the depicted world of Papcio Chmiel’s comics. The transformation of commonplace phrases, vocabulary, exploration of the sonorous qualities of language lead to the questioning of established linguistic forms, undermining the seriousness of the depicted world. Such mechanisms firstly significantly autonomised the verbal layer vis-à-vis other comic book sign systems, and secondly provided a school of independent and critical thinking for young readers, which stood in contrast to the propaganda expectations of the authorities.

Author Biography

Krzysztof Gajda, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Członek Pracowni Badań Literatury i Kultury Niezależnej Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Publikuje prace na temat związków piosenki z literaturą. Autor m.in. książek: Poza państwowym monopolem – Jan Krzysztof Kelus (1998), Jacek Kaczmarski w świecie tekstów (2003; 2013), To moja droga. Biografia Jacka Kaczmarskiego (2009; 2014), Szarpidruty i poeci. Piosenka wobec przemian społecznych i kulturowych ostatnich dekad (2017). W latach 2015–2019 dyrektor artystyczny Festiwalu słowa w piosence „Frazy”.

References

Barańczak S. (2017). Odbiorca ubezwłasnowolniony. Teksty o kulturze masowej i popularnej. Poprawa A. (wybór, opracowanie, posłowie). Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.

Buttler D. (1974). Polski dowcip językowy, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

Chmielewski H.J. (Papcio Chmiel). (1999). Urodziłem się w Barbakanie. Warszawa. Prószyński i S-ka.

Chmielewski H.J. (Papcio Chmiel). (2005). W odwiedziny do rodziny. Niezwykła podróż okrętem Papcia Chmiela i Tytusa de Zoo do Trapezfiku, Warszawa: Wydawnictwo Księgarnia Prawnicza.

Chmielewski H.J. (Papcio Chmiel). (2009-2010). Superkolekcja 25 ksiąg przygód. Tytus, Romek i A’Tomek. Według oryginalnych wydań. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o.

Chmielewski H.J. (Papcio Chmiel). (2016). Żywot człowieka zmałpionego, Warszawa: Prószyński i S-ka.

Gąsowski P. (2016), Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu. Poznań: Instytut Kultury Popularnej.

Grzegorzewski, K. (2018). Obraz wartości PRL w komiksie Henryka Jerzego Chmielewskiego Tytus, Romek i A’Tomek (analiza ksiąg z lat 1966–1987). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 41(3), 159–180. https://doi.org/10.18778/1505-9057.41.11

Herbert Z. (2017). Wiersze wybrane. Kraków: Wydawnictwo a5.

Jeziński M. i Lisiecki M. (red.). (2024). Tytus, Romek i A’Tomek i twórczość komiksowa Henryka J. Chmielewskiego. Tom 2 serii Wokół Fenomenu Kulturowego. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Mizerkiewicz T. (2007). Nić śmiesznego. Studia o komizmie w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.

Żygulski K. (1976). Wspólnota śmiechu. Studium socjologiczne komizmu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Published
2025-03-30
How to Cite
[1]
Gajda, K. 2025. Linguistic comedy in comics about Titus, Romek and A’Tomek. Perspectives on Culture. 48, 1 (Mar. 2025), 27-40. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2025.4801.04.