Okoliczności odzyskania niepodległości w relacjach kobiet – uczestniczek i świadków wydarzeń

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2019.2502.03
Słowa kluczowe: niepodległośćkobiety, rok 1918, pamiętniki, Piłsudski, niepodległość, kobiety, rok 1918, pamiętniki, Piłsudski

Abstrakt

W dziejach naszego narodu i państwa kobiety odgrywały bardzo ważną rolę, choć nie zawsze należycie dostrzeganą i eksponowaną. Były aktywnymi uczestniczkami wielu znaczących wydarzeń, angażowały się w walkę zbrojną, brały udział w życiu politycznym i społecznym. Wspierały żołnierzy, działaczy politycznych. Dzięki temu zapewniły sobie istotne miejsce w świadomości społecznej. Trudno dziś wyobrazić sobie omawianie jakiegokolwiek wydarzenia bez uwzględnienia zarówno udziału kobiet, jak i kobiecego spojrzenia na nie. Dotyczy to również odzyskania przez Polskę niepodległości w roku 1918. Warto spojrzeć na te wydarzenia z punktu widzenia nie tylko znanych pisarek, lecz również innych kobiet (m.in.: Zofia Romanowiczówna, księżna Maria Lubomirska), które – uczestnicząc lub obserwując – pozostawiły ich ślad w swoich relacjach.

Biogram autora

Jolanta Załęczny, Museum of Independence in Warsaw Vistula Academy of Finance and Business, branch Academy of Aleksander Gieysztor in Pułtusk

Historian, Polish scholar, regionalist, museologist. Head of the History and Scientific Research Department of the Muse­um of Independence in Warsaw; research and teaching staff member of AFiB Vistula, branch: Academy of Aleksander Gieysztor in Pułtusk Research interests: Polish history of the second half of the nineteenth century and the 1918-1939 period, the fates of the participants of the January Uprising, the presence of Poles in the history of other na­tions, the widely understood Mazovia regionalism, museum educa­tion. Author of monographs, chapters in collective works and articles in scientific journals, scientific editor of collective publications.

Bibliografia

Askenazy S., Wczasy historyczne, Warszawa 1902.

Dąbrowska M., Dzienniki 1914-1932, selection, introduction and footnotes by T. Drewnowski, Vol. I, Warszawa 1988.

Kłoskowska A., Kulturotwórcza analiza biograficzna, “Kultura i Społeczeństwo,” 1985, Vol. 29, 3, p. 16.

Lubomirski Z., Położenie Rady Regencyjnej. Sprawa rządu ogólnonarodowego i pertraktacje z przedstawicielami obozu piłsudczykowskiego. Powrót Piłsudskiego z Magdeburga i oddanie mu władzy, in: Rok 1918 we wspomnieniach mężów stanu, polityków i wojskowych, selected and edited by J. Borkowski, Warszawa 1987, p. 202.

MacIntyre A., Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, transl., introduction and footnotes by A. Chmielewski, Warszawa 1996.

Minkowska A., Powrót Komendanta z Magdeburga, in: Wierna służba. Uczestniczki walk o niepodległość 1910-1915, eds. A. Piłsudska, M. Rychterówna, Warszawa 1929, pp. 220-222.

Nałkowska Z., Dzienniki, vol. III 1918-1929, ed., introduction and commentary by H. Kirchner, Warszawa 1980.

Pamiętnik księżnej Marii Zdzisławowej Lubomirskiej 1914-1918, print by J. Pajewski, Poznań 2002.

Pekaniec A., I wojna światowa w kobiecej literaturze dokumentu osobistego. O czym, jak, dlaczego (nie) pisano?, “Ruch Literacki,” Vol. LVIII, 2017, Iss. 1, 340, p. 34.

Piłsudska A., Wspomnienia, Warszawa 1989.

Relacja Adama Koca z przyjazdu Józefa Piłsudskiego do Warszawy 10 listopada 1918 roku, in: Listopad 1918 we wspomnieniach i relacjach, selection and introduction by P. Łossowski, P. Stawecki, Warszawa 1988, pp. 93-103.

Relacja ks. Zdzisława Lubomirskiego, “Niepodległość,” 1937, 15, pp. 235-240.

Romanowiczówna Z., Dziennik lwowski 1842-1930, vol. 2. 1888-1930, transcribed with commentary and introduction by Z. Sudolski, Warszawa 2005.

Skarga B., Doświadczenie, in: eadem, Kwintet metafizyczny, Kraków 2005, p. 119.

Wąs M., Obraz bezpieczeństwa społecznego w I wojnie światowej – spojrzenie elit na przykładzie księżnej Marii Zdzisławowej Lubomirskiej, “Security, Economy & Law,” 2015, 4, p. 161.

Zimand R., Diarysta Stefan Ż. Z dziejów formy artystycznej w literaturze polskiej, Wrocław–Warszawa–Kraków 1990.

Opublikowane
2019-07-01
Jak cytować
[1]
Załęczny, J. 2019. Okoliczności odzyskania niepodległości w relacjach kobiet – uczestniczek i świadków wydarzeń. Perspektywy Kultury. 25, 2 (lip. 2019), 13-28. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2019.2502.03.
Numer
Tom 25 Nr 2 (2019): Ogłaszanie niepodległości
Dział
Ogłaszanie niepodległości

Copyright (c) 2019 Akademia Ignatianum w Krakowie

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:

  1. utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
  2. zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
  3. rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
  4. wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
  5. rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
  6. publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. 

Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.