Literatura dla młodzieży na polskim rynku wydawniczym w latach 2008-2018 (tendencje, nurty, zjawiska)

Abstrakt

W latach 20082018 polski rynek wydawniczy książek dla młodzieży podlegał rozmaitym fluktuacjom związanym zarówno z determinantami ekonomicznymi, demografią, jak i zmieniającymi się modami oraz trendami kulturowymi. Dynamikę sprzedaży wyznaczyły bestsellerowe cykle fantastyczne pochodzące głównie z kręgu literatury anglosaskiej. Po Harrym Potterze nie pojawił się już wprawdzie równie dobrze sprzedający się cykl powieściowy, ale główne elementy jego strategii marketingowej były w dalszym ciągu powielane i kontynuowane. Istotnym wzmocnieniem przekazu stawała się ekranizacja określonej fabuły, a co za tym idzie jej multiplikacja w różnych kanałach medialnych. Triumfy święciła tematyka fantastyczna odwołująca się często do elementów horroru, powieści gotyckiej, dystopii, a nawet thrillera. Charakterystyczny dla współczesnego rynku książki młodzieżowej stał się synkretyzm rodzajowy oraz rozmaite eksperymenty formalne w duchu dekonstrukcji. Niejako w opozycji do tego nurtu stoi natomiast lista nagród polskiej sekcji IBBY, w której promowano w przeważającej liczbie książki o charakterze obyczajowym, podejmujące trudne i kontrowersyjne problemy dojrzewania, kontaktów międzyludzkich, odmienności itp. W tym kontekście można obserwować zmianę propagowanych wartości i przechodzenie od wychowawczego systemu normatywnego ku gloryfikacji wolności i tolerancji względem szerokiego spektrum zachowań i postaw.