Strój chrześcijańskich kobiet z IV wieku w ocenie Jana Chryzostoma

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2023.430402.21
Słowa kluczowe: Jan Chryzostom, homilie, Antiochia, strój kobiet, pierwsze wieki chrześcijaństwa

Abstrakt

Celem artykułu jest scharakteryzowanie sposobu, w jaki Jan Chryzostom (ok. 347–407) przedstawia zaangażowanie chrześcijańskich kobiet w troskę o wygląd zewnętrzny, przestrzegając je przed nadmiernym strojeniem się. Na podstawie licznych pouczeń katechety, zawartych w jego homiliach, komentujących Ewangelie oraz Listy Apostolskie, zostały przedstawione argumenty Chryzostoma potępiające podobne zachowanie kobiet, odwołujące się do religijnego uzasadnienia, a także zasad regulujących życie społeczne. Lektura przytoczonych wypowiedzi Chryzostoma, komentujących niewłaściwe postępowanie wierzących, jak i konkretne zalecenia poprawy do nich skierowanych, pozwalają nam na zapoznanie się z podejściem chrześcijańskich kobiet do kwestii stroju i szerzej – wyglądu zewnętrznego, na przykładzie wspólnoty chrześcijańskiej z IV wieku.

Biogram autora

Anna Grzywa, Uniwersytet Ignatianum w Krakowie

Doktor nauk humanistycznych, absolwentka Akademii Ignatianum w Krakowie. Jest autorką publikacji z zakresu kultury pierwszych wieków chrześcijaństwa. Specjalizuje się w tematyce starożytnego katechumenatu (m.in. 2019 – monografia: Ryty katechumenatu w okresie późnego antyku. W poszukiwaniu analogii i modeli w świecie żydowskim i grecko-rzymskim, Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie, 2022 – grant NCN Miniatura 5: Miejsce katechumena i jego relacja do świata na podstawie katechez chrzcielnych z IV wieku). Pracuje jako adiunkt w Instytucie Kulturoznawstwa i Dziennikarstwa Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie.

Bibliografia

Giovanni Crisostomo (1939 ). Omelie sulla lettera di s. Paolo ai Colossei. A cura di C. Piazzino. Torino: Societa Editrice Internazionale.

Giovanni Crisostomo (1965). Omelia sull’Epistola agli Ebrei. A cura di B.Borghini. Alba: Edizione Paoline.

Giovanni Crisostomo (1995). Commento alla prima lettera a Timoteo. A cura di G. Di Nola. Roma: Citta Nuova.

Giovanni Crisostomo (1998). Le Catechesi Battesimali. A cura di. L. Zappella. Milano: Paoline.

Giovanni Crisostomo (2019). Omelie sulla Lettera agli Efesini. A cura di D. Ciarlo. Roma: Citta Nuova.

Giovanni Crisostomo (2022). Omelie sul Vangelo di Giovanni vol 3. A cura di D. Carlo. Roma: Citta Nuova.

Hieronim ze Strydonu (2010). Listy, t.2 (51-79). Oprac. M. Ożóg, H. Pietras SJ. ŹMT 55. Kraków: Wydawnictwo WAM.

Jan Chryzostom (2000). Homilie na Ewangelię według św. Mateusza, cz 1: homilie 1-40. Tłum. J. Krystyniacki, oprac. ks. A. Baron, ŹMT 18. Kraków: WAM.

Jan Chryzostom (2001), Homilie na Ewangelię według św. Mateusza, cz 2: homilie 41-90, przeł. J. Krystyniacki, ks. A. Baron, oprac. A. Baron. ŹMT 23. Kraków: WAM.

Jan Chryzostom (2002). O małżeństwie, wychowaniu dzieci i ascezie. Tłum. Ks. W. Kania. BOK 19. Kraków: Wydawnictwo M.

Jan Chryzostom (2009). Jakie kobiety należy brać za żony. Tłum. T. Krynicka. Vox Patrum 29, t. 53-54, 559-621.

Jan Chryzostom (2021) Homilie do Pierwszego Listu św. Pawła do Koryntian. Kraków: Edycja Świętego Pawła.

Jan Chryzostom (2021). Katechezy chrzcielne. Homilie dla tych, którzy mają być oświeceni oraz do nowo oświeconych. Tłum. ks. W. Kania, BOK 37. Kraków: Wydawnictwo M.

Jan Chryzostom (2022). Homilie do Listu św. Pawła do Filipian.. Oprac i tłum. Ks A. Paciorek. Częstochowa: Edycja św. Pawła.

Cebrián Cebrián, J., Gil Lascorz, J., Panach Rosat, R., Soler Merenciano, A. (2005). La figura de la mujer en las homilias sobre San Mateo de San Juan Crisóstomo. W:

Giovanni Crisostomo. Oriente e Occidente tra IV e V secolo. XXXIII Incontro di studiosi dell'antichità cristiana. Roma 6-8 maggio 2004. SEA 93. Roma: Institutum Patristicum Augustinianum, 335-353.

Dybała, J. (2012). Ideał kobiety w pismach kapadockich Ojców Kościoła i Jana Chryzostoma, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Małunowiczówna, L. (1969). Strojenie się kobiet w ocenie starożytnych pisarzy chrześcijańskich. Roczniki Humanistyczne. T. XVII, z. 3, 95-114.

Maxwell, J.L. (2006). Christianization and Communication in Late Antiquity. John Chrysostom and His Congregation in Antioch, Cambridge: Cambridge University Press.

Militello, C. (1985). Donna e chiesa. La testimonianza di Giovanni Crisostomo. Palermo: Edi-Oftes.

Pasquato, O. (2001). I laici in Giovanni Crisostomo.Tra Chiesa, famiglia e citta. Roma: LAS.

Szczur, P. ks. (2008). Problematyka społeczna w późnoantycznej Antiochii na podstawie nauczania homiletycznego Jana Chryzostoma. Lublin: Wydawnictwo KUL.

Zgraja, B. (2012). Ideał żony w homiliach Jana Chryzostoma. Studia Elbląskie, n. 13, 153-165.

Perspektywy Kultury tom 43/2
Opublikowane
2023-10-22
Jak cytować
[1]
Grzywa, A. 2023. Strój chrześcijańskich kobiet z IV wieku w ocenie Jana Chryzostoma. Perspektywy Kultury. 43, 4/2 (paź. 2023), 333-348. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2023.430402.21.
Numer
Tom 43 Nr 4/2 (2023): Wokół stroju w kulturze – przebieranie, ukrywanie, kreowanie, manifestowanie, kontestowanie. W tradycji i współczesności
Dział
Wokół stroju w kulturze – Kultura religijna

Copyright (c) 2023 Perspektywy Kultury

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:

  1. utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
  2. zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
  3. rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
  4. wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
  5. rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
  6. publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. 

Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.