Obraz pandemii w pamięci dzieci

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2023.430402.29
Słowa kluczowe: pamięć indywidualna i zbiorowa, emocjonalność, selektywność, podmiotowość

Abstrakt

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytania: Jak w pamięci dzieci – zarówno indywidualnej, jak i zbiorowej – zapisał się pandemiczny rok ich życia? Jakie cechy pamięci dziecka można zrekonstruować na podstawie zebranych odpowiedzi na zadane przez nas pytanie? Artykuł opiera się na koncepcji pamięci zbiorowej J. Assmanna. Podstawę materiałową stanowią przeprowadzone przez autorki badania jakościowe, które objęły 106 dzieci i ich wypowiedzi na temat koronawirusa COVID-19. Przeprowadzone przez nas badania pokazują selektywność pamięci – dzieci pamiętają rok 2020 przede wszystkim jako czas zmian, które obejmują: brak kontaktów z bliskimi, konieczność noszenia maseczek i naukę zdalną. Pamięć jest emocjonalna, pandemiczny rok został zapamiętany jako czas smutku, lęku, straty oraz nudy. Pamięć dzieci jest jednak zróżnicowana pod względem oceny emocjonalnej i racjonalnej – w warstwie emocjonalnej dominuje ocena negatywna, w racjonalnej – pozytywna (dzieci podkreślają korzyści tego czasu).

Biogramy autorów

Marta Wójcicka, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Doktora habilitowana, prof. UMCS, językoznawca i medioznawca. Pracuje w Katedrze Komunikacji Medialnej Instytutu Nauk o Komunikacji Społecznej i Mediach Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Zajmuje się problematyką pamięci zbiorowej i komunikacji społecznej. Jest autorką pięciu monografii: Dawno to temu, już bardzo dawno... Formuły ramowe w tekstach polskiej prozy ludowej (2010), Pamięć zbiorowa a tekst ustny (2014), Mem internetowy jako multimodalną gatunek pamięci zbiorowej (2019), Collective Memory and Oral Text (2020) oraz Medialne dyskursy (nie)pamięci zbiorowej (2023).

Edyta Manasterska-Wiącek, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Doktor habilitowana, profesor UMCS, filolog rosyjski i polski. Pracuje w Katedrze Językoznawstwa Słowiańskiego Instytutu Neofilologii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Jej specjalnością naukową jest lingwistyka przekładu, zwłaszcza przekłady literatury dla dzieci, a także język dziecięcy i zagadnienia normy językowej. Jest autorką trzech monografii: Polska poezja dla dzieci w przekładach na język rosyjski. Na podstawie wierszy Juliana Tuwima i Jana Brzechwy (Lublin 2009); Dyfuzja i paradyfuzja w przekładach literatury dla dzieci (Lublin 2015); Życie – dziecięce ekspresje (Lublin 2019) oraz kilkudziesięciu artykułów naukowych.

Bibliografia

Assmann, J. (2008). Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i polityczna tożsamość w cywilizacjach starożytnych. Tłum. Anna Kryczyńska-Pham, red. Robert Traba, Warszawa: Wyd. UW.

Fortunati, W., Lamberti, E. (2008). Cultural Memory: A European Perspective. W: A. Erll, A. Nünning (ed.). Cultural Memory Studies An International and Interdisciplinary Handbook. Berlin: De Gruyter, s. 127–140.

Kansteiner, W. (2014). Szukanie znaczeń w pamięci: metodologiczna krytyka pamięcio- znawstwa [2002]. W: K. Kończal (red.). (Kon)teksty pamięci. Antologia.Warszawa: Wyd. Narodowe Centrum Kultury, s. 225–246.

Kokociński, M. (2011). Rola grupy rówieśniczej w procesie socjalizacji młodzieży. Poznań: Wyd. Wyższej Szkoły Komunikacji i Zarządzania.

Nowosielska, P. (2021). Szwajca: Dzieci w Polsce są w złej kondycji psychicznej. Izolacja odciska swoje piętno [WYWIAD]. Pozyskano z: https://serwisy.gazetaprawna.pl/zdrowie/artykuly/8129367,szwajca-dzieci-w-polsce-sa-w-zlej-kondycji-psychicznej.html (23.01.2022).

Ricoeur, P. (2006). Pamięć, historia, zapomnienie, tłum. Janusz Margański. Warszawa: Wyd. Universitas.

Siwek S., Czynniki społeczne w genezie nieprawidłowego rozwoju i zachowania, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica”, nr 14, s. 19-43.

Sokół-Szawłowska M. (2020). Wpływ kwarantanny na zdrowie psychiczne podczas pandemii COVID-19. Pozyskano z https://www.researchgate.net/profile/Marlena-Sokol-Szawlowska/publication/346457068_Wplyw_kwarantanny_na_zdrowie_psychiczne_podczas_pandemii_COVID-19/links/5fd32232a6fdcc697bf71138/Wplyw-kwarantanny-na-zdrowie-psychiczne-podczas-pandemii-COVID-19.pdf (dostęp: 14.02.2022).

Perspektywy Kultury tom 43/2
Opublikowane
2022-09-27
Jak cytować
[1]
Wójcicka, M. i Manasterska-Wiącek, E. 2022. Obraz pandemii w pamięci dzieci. Perspektywy Kultury. 43, 4/2 (wrz. 2022), 511-528. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2023.430402.29.
Numer
Tom 43 Nr 4/2 (2023): Wokół stroju w kulturze – przebieranie, ukrywanie, kreowanie, manifestowanie, kontestowanie. W tradycji i współczesności
Dział
Varia

Copyright (c) 2022 Perspektywy Kultury

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:

  1. utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
  2. zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
  3. rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
  4. wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
  5. rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
  6. publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. 

Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.