Komizm językowy w komiksach o Tytusie, Romku i A’Tomku
Abstrakt
Jednym z najważniejszych „magnesów” dla młodych ludzi w komiksach o Tytusie, Romku i A’Tomku był humor. Tematem niniejszego artykułu jest prezentacja istotnej roli, jaką w kreowaniu świata przedstawionego komiksów Papcia Chmiela odgrywały operacje lingwistyczne. Przekształcanie skonwencjonalizowanych zwrotów, słowotwórstwo, eksplorowanie brzmieniowych walorów języka prowadzi do kwestionowania stereotypowych form językowych, podważając powagę świata przedstawionego. Takie mechanizmy po pierwsze znacząco autonomizowały warstwę słowną wobec innych systemów znaków komiksowych, po wtóre zaś stanowiły szkołę samodzielnego i krytycznego myślenia dla młodych czytelników, co stało w sprzeczności z propagandowymi oczekiwaniami władzy.
Bibliografia
Barańczak S. (2017). Odbiorca ubezwłasnowolniony. Teksty o kulturze masowej i popularnej. Poprawa A. (wybór, opracowanie, posłowie). Wrocław: Wydawnictwo Ossolineum.
Buttler D. (1974). Polski dowcip językowy, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Chmielewski H.J. (Papcio Chmiel). (1999). Urodziłem się w Barbakanie. Warszawa. Prószyński i S-ka.
Chmielewski H.J. (Papcio Chmiel). (2005). W odwiedziny do rodziny. Niezwykła podróż okrętem Papcia Chmiela i Tytusa de Zoo do Trapezfiku, Warszawa: Wydawnictwo Księgarnia Prawnicza.
Chmielewski H.J. (Papcio Chmiel). (2009-2010). Superkolekcja 25 ksiąg przygód. Tytus, Romek i A’Tomek. Według oryginalnych wydań. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o.
Chmielewski H.J. (Papcio Chmiel). (2016). Żywot człowieka zmałpionego, Warszawa: Prószyński i S-ka.
Gąsowski P. (2016), Wprowadzenie do kognitywnej poetyki komiksu. Poznań: Instytut Kultury Popularnej.
Grzegorzewski, K. (2018). Obraz wartości PRL w komiksie Henryka Jerzego Chmielewskiego Tytus, Romek i A’Tomek (analiza ksiąg z lat 1966–1987). Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 41(3), 159–180. https://doi.org/10.18778/1505-9057.41.11
Herbert Z. (2017). Wiersze wybrane. Kraków: Wydawnictwo a5.
Jeziński M. i Lisiecki M. (red.). (2024). Tytus, Romek i A’Tomek i twórczość komiksowa Henryka J. Chmielewskiego. Tom 2 serii Wokół Fenomenu Kulturowego. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Mizerkiewicz T. (2007). Nić śmiesznego. Studia o komizmie w literaturze polskiej XX i XXI wieku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
Żygulski K. (1976). Wspólnota śmiechu. Studium socjologiczne komizmu. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Copyright (c) 2025 Perspektywy Kultury
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
