Tom 6 Nr 1 (2012): Sarmacja: rewizje i rekonstrukcje

Dominującemu na różnych piętrach współczesnej kultury dyskursowi nowoczesności zaczyna ostatnio towarzyszyć spontaniczny zwrot w stronę historii. Przybiera on, między innymi, postać popularnych wśród młodzieży bractw rycerskich i ruchów rekonstrukcyjnych. Historia wygnana ze szkół znajduje sobie azyl w świecie zabaw; w odtwarzaniu dawnych strojów, broni, rzemiosł i bitew. Tymczasem humaniści i przedstawiciele nauk społecznych historią bawią się na poważnie. Jednym z tego przykładów może być ożywienie studiów nad kulturą, literaturą oraz myślą polityczną sarmatyzmu. Sarmacki zwrot kulturowy jest więc zjawiskiem wielopłaszczyznowym, co w niniejszym numerze staramy się ukazać i zinterpretować jako swoisty znak czasu. Odbija się on w różnych dziedzinach: od gier RPG, poprzez literaturę popularną, działania oświatowe, teatr, nowe badania z zakresu historii kultury aż po postulowane inspiracje dla polskiej polityki. W dyskusji redakcyjnej i artykułach pod wspólnym nagłówkiem: Sarmacja - rewizje i rekonstrukcje próbujemy opisać te zjawiska, a zarazem zaznaczyć swoją obecność w ich nurcie.

Jednym z pierwszych inspiratorów nowoczesnych badań nad sarmatyzmem był zmarły w roku 2012, prof. dr hab. Tadeusz Ulewicz - nestor krakowskiej polonistyki, jeden z najwybitniejszych badaczy kultury staropolskiej. Przez całe swoje długie życie związany z Krakowem i z Uniwersytetem Jagiellońskim był jego żywą legendą. Z jego licznych prac poświęconych polskiemu średniowieczu i renesansowi wyłania się nie tylko odkrywczy obraz przeszłości, ale również inspirujący model metodologiczny badań nad kulturą. W bieżącym numerze polecamy Państwu subiektywny wizerunek Tadeusza Ulewicza w oczach jego uczniów, naszkicowany piórem Krzysztofa Koehlera.

Bliskie tematem (i klimatem) temu kręgowi tradycji literackiej są też artykuły profesora Stanisława Stabryły na temat Ody II 20 Horacego oraz Jana Owczarka o poezji Mickiewicza we współczesnym nauczaniu szkolnym.

W ramach Spotkań "Perspektyw Kultury", 23 maja 2012 roku gościliśmy w Ignatianum Roberta Tekielego, twórcę i redaktora "brulionu", któremu nasi studenci zadawali pytania o "brulion" i stan współczesny kultury. Odpowiedzi na te pytania i zapis żywej konfrontacji poglądów zawiera wywiad, którego Robert Tekieli udzielił Tomaszowi Tisończykowi. Na szczególne polecenie zasługuje też w niniejszym numerze obfitujący w ważne tematy i pogłębione analizy dział recenzji.