Polishness as a Superior Value in the Social Activism of Erazm Józef Jerzmanowski
Abstract
The “Polish Nobel,” “Polish baron,” and “the one that illuminated America,” are just some of the nicknames given to Erazm Jerzmanowski (1844-1909), participant of the January Uprising, a Polish migrant, inventor, businessman and philanthropist. Jerzmanowski obtained a high position in the world of American business of the 1880s and 1890s. He was the only Pole on the list of the top American millionaires of the time. He realized positivist ideals of grassroots work and devoted himself to a wide array of social and philanthropic activities addressed both to the American Polonia and the Poles under occupation. His crowning achievement was the establishment of the awards which were compared to the Alfred Nobel Foundation (the laureates included Henryk Sienkiewicz and Ignacy Jan Paderewski). The overriding value in his activities was his work for the economic, cultural and scientific improvement of the Polish society which was intended to lead to the restoration of Poland’s independence.
References
Borys M., Polska emigracja do Stanów Zjednoczonych do 1914 roku, Toruń 2011.
Fijałkowska G., Tyle życia ile w czynie. Rzecz o Erazmie Jerzmanowskim, Kraków 2009.
Hulewicz J., Jerzmanowski Erazm Józef Dołęga, “Polski Słownik Biograficzny,” 1964, T. XI, pp. 178-179.
Kiper D., Wzorce zachowań politycznych przywódców polonijnych na przykładzie biografii Henryka Kałussowskiego i Erazma Józefa Jerzmanowskiego, in: Mędrzec, filozof, humanista… czyli uczony poprzez wieki, eds. E.L. Po¬lańska, P.M. Siewierska, T. Siewierski, Lublin 2013, pp. 82-100.
Kubiak H., Rodowód narodu amerykańskiego, Kraków 1975.
Łotysz S., Wynalazczość Polska w Stanach Zjednoczonych, Warszawa 2013.
Radecki-Pawlik A., Patenty inżynierskie „polskiego Nobla” Erazma Jerzmanowskiego, in: Erazm Józef Jerzmanowski (1844-1909). Życie w służbie idei, ed. O.J. Biernat, A.S. Więch, Kraków–Prokocim 2013.
Skrzyński T., Fundacja Nagród imienia Erazma i Anny małżonków Jerzmanowskich. Założenia i rzeczywistość, in: Prokocim dawniej i dziś, ed. T. Ściężor, Kraków 2018, pp. 91-106.
Więch A.S., Realizacja chrześcijańskiej idei miłości bliźniego – wokół katolicyzmu Erazma Józefa Jerzmanowskiego, in: Erazm Józef Jerzmanowski (1844- 1909). Życie w służbie idei, eds. O.J. Biernat, A.S. Więch, Kraków–Prokocim 2013, pp. 49-55.
Więch A.S., Rola powstania styczniowego w drodze życiowej Erazma Józefa Jerzmanowskiego, in: Erazm Józef Jerzmanowski (1844-1909). Życie w służbie idei, eds. O.J. Biernat, A.S. Więch, Kraków–Prokocim 2013, pp. 41-48.
Wodzińska I., Obraz działalności Erazma Jerzmanowskiego w polskiej publicystyce prasowej przełomu XIX i XX wieku, in: Erazm Józef Jerzmanowski (1844-1909). Życie w służbie idei, eds. O.J. Biernat, A.S. Więch, Kraków– Prokocim 2013, pp. 56-65.
Copyright (c) 2019 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
