Not only Father Marek—Priests in Soplica’s Souvenirs by Henryk’s Rzewuski

Keywords: romanticism, Sarmatism, storytelling, priest

Abstract

The romantic noble tale is a specific literary genre, revealing the specifics of Polish Sarmatian culture, in which religiosity and a sense of community are controversial. Priesthood as a factor integrating the Sarmatian community and the priest as a figure belonging to it, and also acting as a mentor and guide is the topic discussed in this research paper. The perception of the priest and his role in the community turns out to be complicated. Its discussion completes the picture of the Sarmatian nobility and its culture. 

Author Biography

Pelagia Bojko, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

Dr hab., Instytut Literaturoznawstwa i Językoznawstwa UJK (filia w Piotrkowie Trybunalskim). Zainteresowania badawcze skupia wokół literatury i kultury dziewiętnastowiecznej, czego efektem są m.in. autorskie książki: Bojko, P. (2011). Wizualizacje twarzy w poezji romanty­ków polskich. Mickiewicz – Słowacki – Krasiński – Norwid. Piotrków Try­bunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie; Bojko, P. (2018). Kul­tura wieku XIX w oczach Norwida. Piotrków Trybunalski: Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach; Bojko, P. (2018). Wokół folkloru i reli­gii. Kulturowe kręgi w literaturze polskiego romantyzmu. Piotrków Trybu­nalski: Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach.

References

Bachórz, J. (1972). Poszukiwanie realizmu. Studium o polskich obrazkach prozą w okresie międzypowstaniowym 1831–1863. Gdańsk: IBL PAN.
Borowski, A. (2010). Kapłan i kapłaństwo w kręgu tematów literackich. Ruch Biblijny i Liturgiczny, nr 3, 249–261.
Brückner, A. (1985). Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Burkot, S. (oprac.). (1962). Kraszewski o powieściopisarzach i powieści. Zbiór wypowiedzi teoretycznych i krytycznych. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
Fross, H. i Sowa, F. (1975). Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy.
Głąb, G. i Radziszewski, S. (red.). (2014). Postać księdza w literaturze. Radom: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy.
Kitowicz, J. (1985). Opis obyczajów za panowania Augusta III. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Kleiner, J. (1999). Juliusz Słowacki. Dzieje twórczości. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Lebioda, D.M. (2003). Romantycy i kapłani. Hierofania – teofania – świętość. Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej.
Maciejewski, M. (1974). „Polonus sum…” ks. Marka, Soplicy i Rzewuskiego („Kazanie konfederackie” Henryka Rzewuskiego). W: K. Bartoszyński, M. Jasińska-Wojtkowska i S. Sawicki (red.), Nowela, opowiadanie, gawęda. Interpretacje małych form narracyjnych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 13–34.
Maciejewski, M. (1977). Gawęda jako słowo przedstawione. W: tegoż, Poe¬tyka – gatunek – obraz. W kręgu poezji romantycznej. Wrocław–Warszawa– Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 30–66.
Maciejewski, M. (1991). „Choć Radziwiłł, alem człowiek i grzeszny…”. Gawęda o gawędzie Panie Kochanku. W: tegoż, „ażeby ciało powróciło w słowo”. Próba kerygmatycznej interpretacji literatury. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 147–172.
Prokop, J. (1991). Ksiądz. W: J. Bachórz i A. Kowalczykowa (red.), Słownik literatury polskiej XIX wieku. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 458–461.
Rzewuski, H. (1983). Pamiątki Soplicy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Skwarczyńska, S. (1970). Nie dostrzeżony problem podstawowy genologii. W: Wokół teatru i literatury (Studia i szkice). Warszawa: Instytut Wydawniczy „Pax”.
Starowieyski, M. (2010). Kapłaństwo w literaturze, uwag kilka. Warszawskie Studia Teologiczne, nr 23/1, 183–196.
Szmydtowa, Z. (1969). Studia i portrety. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Szwejkowski, Z. (1922). Powieści historyczne Henryka Rzewuskiego. Warszawa: Towarzystwo Nauczycieli Szkół Wyższych we Lwowie, Oddział Warszawski.
Szymczak, M. (red.). (1983). Słownik języka polskiego. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Waśko, A. (1995). Romantyczny sarmatyzm. Tradycja szlachecka w literaturze polskiej lat 1831–1863. Kraków: Wydawnictwo Arcana.
Węgrzyn, I. (2012). W świecie powieści Henryka Rzewuskiego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Zaleski, W. (1989). Święci na każdy dzień. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie.
Published
2020-06-30
How to Cite
[1]
Bojko, P. 2020. Not only Father Marek—Priests in Soplica’s Souvenirs by Henryk’s Rzewuski. Perspectives on Culture. 29, 2 (Jun. 2020), 13-24. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2020.2902.03.
Section
Romantyzm i jego dziedzictwo