Secondary Second Circulation. On the Thirtieth Anniversary of the Abolition of Censorship in Poland
Abstract
Underground literature exists only in historical archives or in private collections – and stands no chance of affecting the contemporary debate. Who would be now really interested in liberal views or thematic and aesthetic diversity of underground literature when radical forces, fake news and trolls increasingly shape communication in the public space? Can the escalation of ideological conflicts in Poland lead to a more instrumental approach towards the myth of dissident literature and the press by political actors? What potential for literary and cultural research (but also for teaching) does the underground literature and press have? Does the transition from samizdat to digitization facilitate cultivating memory about these publications? And last but not least, is it time to demythologize some aspects of this culture?
30 years after the abolition of censorship, a question can still be asked why heroes of the Polish history such as printers, distributors and authors are not present in popular forms of remembrance.
References
Bertram, Ł. (red.). (2013). Obieg NOW-ej. Warszawa: Ośrodek KARTA i Instytut Pamięci Narodowej.
Błażejowska, J. (2010). Papierowa rewolucja. Z dziejów drugiego obiegu wydawniczego w Polsce 1976–1989/1990. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Bober, L. [wł. Kaczyński Andrzej]. (1990). Wydarzenia. Piękna była przygoda. Kultura Niezależna, 61, 101–106.
Bocheński, J. (2009). Stan po zapaści. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen i Bellona.
Chwin, S. (1994). Dlaczego upadek komunizmu zaskoczył literaturę polską? Teksty Drugie, 1, 5–28.
Czachowska, J. i Dorosz, B. (1991). Literatura i krytyka poza cenzurą 1977– 1989. Wrocław: Wydawnictwo „Wiedza o Kulturze”.
Frąckowiak, S. (1989). Getto niezależnej kultury. Czas Kultury, 9–10, 210–213.
Gasztold-Seń, P., Jarska, N. i Olaszek J. (red.). (2016). Drugi obieg w PRL na tle samizdatu w państwach bloku sowieckiego po 1956. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Gnauck, G. (1999). Katz und Maus mit der Stasi. Miroslaw Chojecki, der größte Untergrundverleger des Ostblocks, erinnert sich an die polnische Erstausgabe der „Blechtrommel”. Die Welt, 4 Dezember.
Grupiński, R. (1987). Nędza literatury. Czas Kultury, 3, 24–55.
Kandziora, J. i Szymańska, Z. (1999). Bez cenzury: 1976–1989: literatura, ruch wydawniczy, teatr. Warszawa: Instytut Badań Literackich.
Karpiński, J. (1988). Polska – komunizm – opozycja. Słownik. Warszawa: Wydawnictwo CDN.
Kopciński, J. (2015). Przeszłość to dziś. Podręcznik dla klasy III liceum i technikum (wyd. wieloletnie). Warszawa: STENTOR.
Kosyra-Cieślak, T. (2015). Plan realizacji materiału języka polskiego w klasie III LO (plan wynikowy dwustopniowy). Warszawa: STENTOR. Pozyskano z: https://www.stentor.pl/files/produkty/pliki/przeszlosc_plan_ wynikowy_3.doc (dostęp: 01.04.2020).
Mielczarek, A. (2006). Śpiący rycerze. Warszawa: Stowarzyszenie Wolnego Słowa.
Międzyrzecki, A. (1995). Minimum powagi i płaszcz Konrada. Gazeta Wyborcza, 89, 13.
Misiakiewicz, E. (2007). Czy literatura rzeczywiście „źle obecna w szkole”? Z doświadczeń praktyka. Zeszyty Szkolne, 1(23), 17–24.
Nadolna-Tłuczykont, M. (2013). Powrót książek „zakazanych” do współczesnych odbiorców (wybrane zagadnienia). Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Okładka Do Rzeczy, nr 29/128 z 13–19.07.2015.
Olaszek, J. (2015). Rewolucja powielaczy. Niezależny ruch wydawniczy w Polsce 1976–1989. Warszawa: Trzecia Strona.
Olszewska, B., Surdyk-Fertsch, W. i Wojciechowski, G. (2020). Wczoraj i dziś. Podręcznik do historii dla klasy czwartej szkoły podstawowej. Warszawa: Nowa Era.
Paweł Piekarczyk – Drugi obieg w kondominium (2012). Pozyskano z: https:// bliskopolski.pl/muzyka/pawel-piekarczyk-drugi-obieg-w-kondominium/ (dostęp: 05.04.2020).
Rozmowa z Henrykiem Grynbergiem. (1987). Czas Kultury, 3, 90–111.
SIL. (2011). Joanna Lichocka: po Smoleńsku powstał drugi obieg medialny. Dwie różne Polski, dwa obiegi, dwa kanały kolportażu. Pozyskano z: https://wpolityce.pl/polityka/112049-joanna-lichocka-po-smolensku-powstal-drugi-obieg-medialny-dwie-rozne-polski-dwa-obiegi-dwa-kanaly-kolportazu (dostęp: 05.04.2020).
Szaruga, L. [wł. Wirpsza Aleksander]. (1986a). Wielkie oczekiwanie. Kultura (Paryż), 5/464, 28–42.
Szaruga, L. [wł. Wirpsza Aleksander]. (1986b). Kochana prawico. Kultura (Paryż), 3/462, 139–143.
Śpiewak, P. (2005). Pamięć po komunizmie. Gdańsk: słowo/obraz terytoria.
Trznadel, J. (1990). Hańba domowa. Rozmowy z pisarzami. Lublin: Wydawnictwo Test.
Copyright (c) 2020 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
