Long Way to Japan – Short Way to Martyrdom: Wojciech Męciński, S.J., and His Letters in the Jesuit Roman Archives
Abstract
The Jesuit Wojciech Męciński (1598-1643) was probably the first Pole to arrive in Japan. He died in Nagasaki in circumstances that are well remembered by the recent movie by Martin Scorsese, entitled Silence. The history of the missionary is inscribed in the history of Christian ity in Japan, where Evangelization began in 1549, on the initiative of St. Francis Xavier, and which stopped with the brutal persecution in the early 17th century. The Polish Jesuit, and the story of his fellow co-religionists in Japan are known and already have their own litera ture, to which the present article is a mere contribution. Its aim is to publish Męciński’s correspondence preserved in the Roman Archives of the Society of Jesus. His original letters archived there, although known and quoted by various authors, have never been published in full, which is the purpose of the article.
References
BANGERT William. 1986. A History of the Society of Jesus. St. Louis: Institu te of Jesuit Sources.
BRODRICK James. 1952. Saint Francis Xavier (1506-1552). London: Burns Oates.
CIESLIK Hubert. 1974. „The Case of Christóvão Ferreira”. Monumenta Nipponica 29/1: 1-54.
CZERMIŃSKI Marcin. 1895. Życie ks. Wojciecha Męcińskiego T.J., umęczone- go za wiarę w Japonii. Kraków: Misje Katolickie.
CZERMIŃSKI Marcin. 1900. Vie du Père Albert Mencinski S.J. mis à mort au Japon en haine de la foi, 1598-1643. Troyes: Imprimerie Paul Bage.
DANIELUK Robert. 2017. „«Milczenie» po polsku: Wojciech Męciński SJ (1598-1643) i jego długa droga do Japonii”. Studia Bobolanum 2: 5-31.
DÍAZ-TRECHUELO LÓPEZ-SPÍNOLA Lourdes. 2009. Hurtado de Cor cuera y Gaviria, Sebastián, W: Diccionario Biográfico Español, vol. 26, 516-518. [s. l.]: Real Academia de la Historia.
DOBRACZYŃSKI Jan. 1984. Spotkania Jasnogórskie. Warszawa: Pax. DZIURA Ryszard. 2008. Męciński Wojciech, W: Encyklopedia Katolicka, t. 12, 679. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
ENDO Shusaku. 1966. Chinmoku. Tokio: Shinchosha. ENDO Shusaku. 1970. Silence. Tokio: Sophia University. ENDO Shusaku. 1971. Milczenie. Warszawa: Pax.
ENDO Shusaku. 2017. Milczenie. Kraków: Znak.
FÉJER Josephus. 1982. Defuncti primi saeculi Societatis Jesu 1540-1640, vol. II. Romae: Curia Generalitia S.J./Institutum Historicum S.J.
FÉJER Josephus. 1985. Defuncti secundi saeculi Societatis Jesu 1641-1740, vol. I. Romae: Curia Generalitia S.J./Institutum Historicum S.J.
FÉJER Josephus. 1986. Defuncti secundi saeculi Societatis Jesu 1641-1740, vol. II. Romae: Curia Generalitia S.J./Institutum Historicum S.J.
FÉJER Josephus. 1989. Defuncti secundi saeculi Societatis Jesu 1641-1740, vol. IV. Romae: Curia Generalitia S.J./Institutum Historicum S.J.
FOIS Mario. 2001. Vitelleschi, Mucio, W: Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. II, 1621-1627. Roma: Institutum Histori cum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
FRIEDRICH Markus. 2011. Der lange Arm Roms?: Globale Verwaltung und Kommunikation im Jesuitenorden: 1540-1773. Frankfurt/New York: Cam pus Verlag.
FRÓIS Luís. 1596. Literae Annuae Iaponenses Anni 1591. et 1592. quibus res memoratu dignae, quae novis christianis ibidem toto biennio accidunt, recen- sentur. A P. Ludovico Frois ad Reverendum Patrem Generalem Societatis Iesu conscriptae. Coloniae Agrippinae: Apud Henricum Falckenburg.
GETTELMAN Nancy M. 2001. Morando (Morandi) Francesco, W: Dic- cionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. III, 2739. Roma: Institutum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Banfi Fabrycy, W: Encyklopedia wiedzy o je- zuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 25. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Brzechwa (Brzechfa) Stanisław, W: Ency- klopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 71. Kra ków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawni ctwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Fabricius (Fabrycy) Wojciech, W: Ency- klopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 150, 820. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydaw nictwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Japonia, W: Encyklopedia wiedzy o jezui- tach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 240. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Lambertengo Pompilius, W: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 353. Kraków: Wyż sza Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM. GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Lublin, W: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 373-375. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Męciński Wojciech, W: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 417-418. Kraków: Wyż sza Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Pichert (Gedanensis) Henryk, W: Ency- klopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 504. Kra ków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawni ctwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Plosinius (Płocki) Błażej, W: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 516. Kraków: Wyż sza Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Trzaskowski Mikołaj, W: Encyklopedia wie- dzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 701. Kraków: Wyż sza Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM. GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Tyszkiewicz Jerzy, W: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 707. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik (red.). 2004. Wizytator, W: Encyklopedia wiedzy o je- zuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, 750. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM.
GRZEBIEŃ Ludwik. 2009. Podstawowa bibliografia do dziejów Towarzystwa Jezusowego w Polsce, t. 2. Kraków: Wydawnictwo WAM/Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”.
HA NGUYEN Duc. 2006. Polscy misjonarze na Dalekim Wschodzie w XVII--XVIII wieku. Warszawa: Wydawn. Neriton.
KOŁACZ Jakub. 2006. Słownik języka i kultury jezuitów polskich. Kraków: Wydawnictwo WAM.
KUREK Antoni. 1997. Japonia. Kościół Katolicki, W: Encyklopedia Katolicka, t. 7, 1012-1013. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersyte tu Lubelskiego.
Lettere Annue del Giappone de gl’anni MDCXXV, MDCXXVI, MDCXXVII. Roma: Francesco Corbelletti, 1632.
LÓPEZ-GAY Jesús. 2001. Leria Giovanni Maria, W: Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. III, 2336. Roma: Institu tum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
LÓPEZ-GAY Jesús. 2001. Mastrilli Marcello (Francesco), W: Diccionario Hi- stórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. III, 2566. Roma: Institutum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
LÓPEZ-GAY Jesús, YUUKI (PACHECO) Ryōgo (Diego). 2001. Vieira, Sebastião, W: Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico--temático vol. IV, 3952. Roma: Institutum Historicum S.I., Madrid: Uni versidad Pontificia Comillas.
MIYAZAKI Kantaro. 2003. Roman-Catholic Mission in Pre-Modern Japan, W: Handbook of Christianity in Japan, 7-17. Leiden/Boston: Brill.
NATOŃSKI Bronisław. 1972. Męciński Wojciech, W: Hagiografia polska. Słownik bio-bibliograficzny, 124-137. Poznań: Księgarnia Św. Wojciecha.
NATOŃSKI Bronisław. 1975. Męciński Wojciech, W: Polski Słownik Bio- graficzny, t. 20, 498-500. Wrocław/Warszawa/Kraków: Polska Akademia Umiejętności/PAN/Ossolineum, 1975.
NATOŃSKI Bronisław. 1975. Wojciech Męciński, W: Gdy Europa szukała Azji, F. PLATTNER, 303-316. Kraków: WAM.
NOWAK Katarzyna. 2000. „Pierwszy Polak w Japonii – Wojciech Męciński”.Japonia 12: 165-178
NOWAKOWSKI Paweł F. 2017. „Love Transposed in Silence. Wojciech (Al bert) Męciński’s Vocation to Japan”. Perspektywy Kultury 19: 81-106.
PASIO Francesco. 1604. Litterae Annuae Iaponicae a Reverendo P. Francisco Pa- sio V. Provinciali ad Admodum R.P. N. Claudium Aquavivam Societatis Iesu Praepositum Generalem Anno Domini MDCI. datae. Moguntiae: A Baltha zare Lippio.
PINEDO Isidoro. 2001. Quirino (Chirino) Salazar, Fernando de, W: Dic- cionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. IV, 3270. Roma: Institutum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
POLGÁR László. 1990. Bibliographie sur l’histoire de la Compagnie de Jésus, 1901-1980, t. 3**. Roma: Institutum Historicum Societatis Iesu.
Relatione delle persecutioni mosse contro la fede di Christo in varii regni del Giap- pone ne gl’anni MDCXXVIII, MDCXXIX, MDCXXX. Roma: Francesco Corbelletti, 1635.
RUIZ-DE-MEDINA Juan. 2001. Japón, Antigua CJ, W: Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. III, 2130-2136. Roma: In stitutum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
RUIZ-DE-MEDINA Juan. 2001. Marques (senior), Pedro, W: Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. III, 2112. Roma: Institutum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
RUIZ-DE-MEDINA Juan. 2001. Rubino, Antonio, W: Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. IV, 3430. Roma: Institu tum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
SCHURHAMMER Georg. 1982. Francis Xavier, His Life, His Times, vol. IV: Japan and China 1549-1552. Rome: The Jesuit Historical Institute.
SCHÜTTE Josephus Franciscus. 1968. Introductio ad historiam Societatis Jesu in Japonia, 1549-1650, ac prooemium ad catalogos Japoniae edendos, ad eden- da Societatis Jesu Monumenta Historica Japoniae propylaeum. Romae: Apud Institutum Historicum Soc. Jesu.
SCHÜTTE Josef Franz (red.). 1975. Monumenta Historica Japoniae, vol. I: Textus Catalogorum Japoniae aliaeque de personis domibusque S. J. in Japo- nia informationes et relationes 1549-1654. Romae: Apud „Monumenta Hi storica Soc. Iesu”.
SERWAŃSKI Maciej, DOBOSZ Józef (red.). 2002. Słownik władców Europy nowożytnej i najnowszej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
SKARGA Piotr. 1936. Żywoty świętych, t. 4. Kraków: Wydawnictwo Księży Jezuitów.
SOMMERVOGEL Carlos. 1891. Bibliothèque de la Compagnie de Jésus, t. 2. Bruxelles: Schepens, Paris: Picard.
SOMMERVOGEL Carlos. 1894. Bibliothèque de la Compagnie de Jésus, t. 5. Bruxelles: Schepens, Paris: Picard.
SOMMERVOGEL Carlos. 1900. Bibliothèque de la Compagnie de Jésus, t. 9. Bruxelles: Schepens, Paris: Picard.
SOMMERVOGEL Carlos. 1932. Bibliothèque de la Compagnie de Jésus, t. 11 ( red. Pierre BLIARD). Paris: Picard.
STREIT Robert. 1929. Bibliotheca Missionum, t. 5. Aachen: Franziskus Xave rius Missionsverein. Synopsis historiae Societatis Jesu. Lovanii: Typis Sancti Alphonsi, 1950.
TUBIELEWICZ Jolanta. 1984. Historia Japonii. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
TYLENDA Joseph N. 2001. Męciński (Męcziński), Wojciech, W: Dicciona- rio Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. III, 2598- 2599. Roma: Institutum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
VAZ DE CARVALHO José. 2001. Veiga (Vega), Manuel da (I), W: Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. IV, 3917. Roma: Institutum Historicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
VAZ DE CARVALHO José. 2001. Álvares, Simão, W: Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático vol. I, 91. Roma: Institutum Hi storicum S.I., Madrid: Universidad Pontificia Comillas.
WITWER Anton. 2017. „Justus Takayama Ukon, missionario giapponese del Cinquecento”. La Civiltà Cattolica 3998: 175-184.
Copyright (c) 2018 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
