The Reception of Niccolò Machiavelli’s Writings in the Literary Works of Andrzej Maksymilian Fredro

Keywords: Andrzej Maksymilan Fredro, Niccolò Machiavelli, reception, The Prince, political philosophy

Abstract

In this article I will try to show to what extent the writings of Niccolò Machiavelli influenced the literary work of Andrzej Maksymilian Fredro. It is worth mentioning that the political thought of the author of The Prince was widely known among the Polish intellectual elite in the 17th century. However, in the old Poland, the Florentine was increasingly criticized, as he was believed to promote a type of politics full of falsehood and cynicism. In his works, Fredro did not perceive Machiavelli in this way. He was referring to the ideas contained in two works – different in content – by the Florentine secretary: The Prince and Discourses on the First Decade of Titus Livius.

Author Biography

Anna Maciejewska, Uniwersytet Wrocławski

Urodzona w 1994 r., literaturoznawczyni, doktorantka na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Absolwentka studiów licencjackich i magisterskich z zakresu filologii polskiej (specjalizacja nauczycielska: język polski z historią). Ukończyła również studia licencjackie i magisterskie na kierunku administracja. Aktualnie pracuje pod kierunkiem dr. hab. Dariusza Dybka nad rozprawą doktorską na temat Niccolò Machiavellego i makiawelizmu w literaturze polskiej XVI–XIX wieku. W kręgu jej głównych zainteresowań znajduje się historia literatury dawnej, filozofia polityczna, a także doktryny polityczne i prawne. Autorka m.in. takich artykułów naukowych, jak: Recepcja pism Niccolò Machiavellego w „Rozmowie Plebana z Ziemianinem” Łukasza Opalińskiego, Plugawe i orgiastyczne święto miłości? Sobótka w ujęciu Jana Kochanowskiego, Filozoficzne i religijne aspekty poszczególnych tańców w dziełach Mikołaja Reja, O elementach fantastyki w literaturze XVI i XVII wieku. Wizje niezwykłych krain, państw i miast. Współredaktorka tomu Taniec, kobiety i śpiew w literaturze oraz sztukach audiowizualnych.

References

Barycz, H. (1948). Andrzej Maksymilian Fredro wobec zagadnień wychowawczych. Kraków: Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności.

Barycz, H. (1965). Spojrzenia w przeszłość polsko-włoską. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Bömelburg, H.J. (2006). Frühneuzeitliche Nationen im östlichen Europa: das polnische Geschichtsdenken und die Reichweite einer humanistischen Nationalgeschichte (1500–1700). Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag.

Dąbkowska, J. (2000). Problem erudycji w „Rozmowach Artaksesa i Ewandra” Stanisława Herakliusza Lubomirskiego. Pamiętnik Literacki 2000, z. 3(91), 83–94.

Fredro, A.M. (1999). Monita politico-moralia. Przestrogi polityczno-obyczajowe, przeł. E.J. Głębicka. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.

Fredro, A.M. (2017). Peregrynacja dwuletnia każdemu Polakowi potrzebna. W: A.M. Fredro. Ojcowskie synom przestrogi. Instrukcje rodzicielskie (XVI–XVII w.), D. Żołądź-Strzelczyk i M. Kowalczyk (red.). Wrocław: Wydawnictwo Chronicon, 417–430.

Fredro, A.M. (1730). Vir Consilii Monitis Ethicorum nec non Prudentiae Civilis (…) Accessere alia quaedam Miscellanea Ejusdem Authoris. Lwów: Drukarnia Jezuitów.

Głębicka, E.J. (2008). Petrarca, Machiavelli, Abati. W: M. Di Salvo, G. Moracci i G. Siedina (red.), Nel mondo degli Slavi: incontri e dialoghi tra culture: studi in onore di Giovanna Brogi Bercoff, t. 1. Firenze: Firenze University Press, 225–232.

Głębicka, E.J. (2004). Pojęcia „populus” i „libertas” w politycznych traktatach Andrzeja Maksymiliana Fredry. W: J. Axer (red.), Łacina jako język elit. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 109–120.

Głębicka, E.J. i Lasocińska, E. (1999). Wprowadzenie do lektury. W: A.M. Fredro, Monita politico-moralia. Przestrogi polityczno-obyczajowe, przeł. E.J. Głębicka. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 5–15.

Lipsius, J. (1600). O stałości księgi dwoie […], przeł. J. Piotrowicz. Wilno: Nakładem Józefa Korsaka.

Machiavelli, N. (1984). Książę, przeł. Cz. Nanke. W: N. Machiavelli, Książę. Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Liwiusza. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 33–116.

Machiavelli, N. (2009). Rozważania nad pierwszym dziesięcioksięgiem historii Rzymu Liwiusza, przeł. K. Żaboklicki. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.

Mączak, A. (1986). Rządzący i rządzeni. Władza i społeczeństwo w Europie wczesnonowożytnej. Warszawa: Wydawnictwo Semper.

Raubo, G. (2006). Światło przyrodzone. Rozum w literaturze polskiego baroku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Rynduch, Z. (1980). Andrzej Maksymilian Fredro (portret literacki). Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Rynduch, Z. (1972). Ze studiów nad twórczością Andrzeja Maksymiliana Fredry. Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego. Prace Historycznoliterackie, nr 1, 5–23.

Targosz, K. (1967). Hieronim Pinocci – studium z dziejów kultury naukowej w Polsce XVII wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Thompson, E. (2018). Sarmatism, or the Secrets of Polish Essentialism. W: T. Trojanowska, J. Niżyńska, P. Czapliński (red.), Being Poland: A New History of Polish Literature and Culture since 1918. Toronto: University of Toronto Press, 3–29.

Tracz-Tryniecki, M. (2020). The Principle of necessitas frangit legem in the Activity and Thought of Andrzej Maksymilian Fredro, Studia Iuridica Lublinensia, t. 29, nr 5(29), 311–327.

Tracz-Tryniecki, M. (2019). Republika versus monarchia. Myśl polityczna i prawna Andrzeja Maksymiliana Fredry. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Żurkowa, R. (1971). Znajomość dzieł Iustusa Lipsiusa w Krakowie w XVII w. Studia o książce, t. 2, 147–161.

Published
2022-12-29
How to Cite
[1]
Maciejewska, A. 2022. The Reception of Niccolò Machiavelli’s Writings in the Literary Works of Andrzej Maksymilian Fredro. Perspectives on Culture. 43, 4/2 (Dec. 2022), 625-638. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2023.430402.35.