The Second Step is an Escape
Two Dominicans from the Wrocław Monastery and the Plague
Abstract
This article explores an unusual approach taken by two Dominican friars from the Wrocław convent to combat the bubonic plague, also known as the Black Death, in the second half of the 15th century.. According to Dominican constitutions, friars were prohibited from studying medicine; however, it can be assumed they had basic knowledge about disease prevention. Two Dominican friars received special permission from their superiors to leave the monastery in the event of a plague outbreak.
References
Archiwum Polskiej Prowincji Dominikanów:
• rkps Kn 73 Kartoteka biograficzna dominikanów polskich
Biblioteka Dominikanów w Krakowie:
• Supplementum ex Registris litterarum magistrorum et procuratorum generalium OP (A. 1608-1701), cz. 1, wyd. O. R. F. Madura, Kraków, mps
Supplementum ex registris actorum regiminis rev. morum magistrorum generalium et procuratorum generalium OP (a. 1700-1800), cz. 2, wyd. O. R. F. Madura, Kraków, mps
• Acta Capitulorum Provinciae Poloniae Ordinis Praedicatorum, ed. R. F. Madura, Roma 1972 nakładem Pontificium Institutum Studiorum Ecclesiastocorum
• Boccaccio Giovanni. (2004). Dekameron. przekład Edward Boyé, tekst poprawił, uzupełnił i przedmową opatrzył Mieczysław Brahmer. Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa.
• Matthias de Miechów (1996), Contra saevam pestem regimen accuratissimum, editio trilingual: Latina, Polona, Anglica, tłumaczenie z oryginału doc. dr hab. Danuta Turkowska Słownik Łaciny Średniowiecznej PAN. Kraków: Wydawca Katedra Historii Medycyny Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego
• Summarium Ordinationum Capitulorum Generalium Ord. Praedicatorum. Omnium fere quae poterant haberi a primo Capitulo, sub B. Dominico P. N. Bononiae 1220 celebrato, usq; ad Capitulum Romanum 1629 sub Reverendiss. P. Nicolao Rodulfo Magistro. Ord. celebratum, emanatarum, opera et labore F. Camilli Iasinski eiusdem Ordinis ex commissione Superiorum Collectum, et ordine Alphabetico ac per materias dispositum, Cracoviae 1638 et Brixiae in Officina Io. Antonii Rizzardis 1654
• Benedictow, Ole J. (2004). The Black Death 1346-1352. Woodbridge: The Boydell Press
• Bucichowski, W. (1997). Lista lektorów dominikańskich prowincji polskiej (od erygowania prowincji do roku 1525). Przegląd Tomistyczny, t. VI-VII, 45-233
• Giedroyć, F. (1899). Mór w Polsce w wiekach ubiegłych: zarys historyczny. Warszawa: Wydawca dr L. Szkaradziński i s-ka.
• Kaczmarek, K. (2005). Szkoły i studia polskich dominikanów w okresie średniowiecza. Poznań: Instytut Historii UAM
• Kaczmarek, K. (2008). Konwent dominikanów wrocławskich w późnym średniowieczu. Poznań-Wrocław: Wydawnictwo Historyczne
• Karpiński, A. (2000). W walce z niewidzialnym wrogiem. Epidemie chorób zakaźnych w Rzeczypospolitej w XVI-XVIII wieku i ich następstwa demograficzne, społeczno-ekonomiczne i polityczne. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Instytut Historii PAN
• Kłoczowski, J. (2008). Ze związków Polski z krajami zachodnimi u schyłku średniowiecza. Studia zagraniczne dominikanów prowincji polskiej. W: J. Kłoczowski. Polska Prowincja Dominikańska w średniowieczu i Rzeczypospolitej Obojga (wielu) Narodów, Poznań: W drodze, 293-333
• Kracik, J. (2012). Staropolskie postawy wobec zarazy, Kraków: Wydawnictwo Petrus
• Montford, A. (2002). Fit to Preach and Pray: Considerations of Occupational Health in the Mendicant Orders, W: R. N. Swanson (red.), The Use and Abuse of Time in Christian History. Papers read at the 1999 Summer Meeting and the 2000 Winter Meeting of The Ecclesiastical History Society, Woodbridge: Boydell Press, 95-107
• Montford, A. (2003). Dangers and Disorders: The Decline of the Dominican Frater Medicus. The Journal of the Society for the Social History of Medicine, vol. 16, 169-191
• Montford, A. (2004). Health, Sickness, Medicine and the Friars in the Thirteenth and Fourteenth Centuries, Aldershot: Ashgate
• Montford, A. (2011). “Brothers who have Studied Medicine": Dominican Friars in Thirteenth-Century Paris. Social history of medicine, vol. 24, no. 3, 535-553
• Naphy, W. (2004). Czarna śmierć. przekład Agnieszka Dębska. Warszawa: PIW.
• Świętochowski, R. (1975). Szkolnictwo teologiczne dominikanów. W: M. Rechowicz (red.). Dzieje teologii katolickiej w Polsce, t. II Od odrodzenia do oświecenia, cz. 2 teologia neoscholastyczna i jej rozwój a akademiach i szkołach zakonnych, Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 211-285
• Świętochowski, R., Chruszczewski, A. (1975). Polonia Dominicana apud extraneos: 1520-1800. W: J. Kłoczowski (red.), Studia nad historią dominikanów w Polsce 1222-1972, t. II. Warszawa: Wydawnictwo Polskiej Prowincji Dominikanów, 467-572
• Szymborski, W. (2017). Z więzienia w Tarnopolu przez Lwów, Przemyśl i zieloną granicę do Tarnobrzega - krytyczna edycja wspomnień dominikanów o. Romana Madury i br. Jacka Matogi z września 1939 r. Rocznik Przemyski, t. 53, z. 1 (20), 289-327
• Szymborski, W. (2017). Ze Lwowa poprzez Włochy, Austrię do odrodzonej Polski - sylwetka i dorobek naukowy O. Romana Fabiana Madury, Res Gestae, 96-121
• Szymborski, W. (2018). Bracia z ulicy Freta. Studia nad dominikanami warszawskimi w epoce nowożytnej, Kraków: Wydawnictwo Esprit
• Szymborski, W., Uwagi o poźnośredniowiecznych i nowożytnych peregrynacjach podejmowanych przez braci kaznodziejów. Perspektywy kultury, w druku
• Zdanek, M. (2005). Szkoły i studia dominikanów krakowskich w średniowieczu, Warszawa: Wydawnictwo Neriton Instytut Historii PAN
Słownik Biograficzny Polskich Mendykantów w Średniowieczu Tom 1
• Dominik Carpentarii - https://sop.dominikanie.pl/zobacz.php?id=2935&kategoria=&zapytanie (dostęp 18.05.2023 r.)
• Jan Dawomloss https://sop.dominikanie.pl/zobacz.php?id=1999&kategoria=&zapytanie= (dostęp 18.05.2023 r.)
Copyright (c) 2024 Perspectives on Culture
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
