A Cultural and Linguistic Melting Pot – Turkish Dishes and their Names
Abstract
Turkish cuisine is world-renowned for being delicious, refined and healthy, and in the eyes of connoisseurs it ranks alongside French and Chinese cuisine. Generations of people, not only from the Turkish world, but also from other nations who formed the multi-ethnic Ottoman state over the centuries, worked on the quality, finesse and taste of Turkish dishes. It can therefore be assumed that Turkish cuisine, representing a part of the broader culture of the Turkish world, is not homogeneous in terms of the origin of dishes and their names. The purpose of this article is to highlight, from linguistic perspective, the issue of Turkish culinary terminology and, on the example of the selected names of Turkish dishes, to trace their origin and grammatical structure. A cursory analysis of exemplary Turkish culinary terms shows that some of those names are native, while others are foreign borrowings phonetically adapted to the needs of the Turkish language, and still others, composed of two or more words, are mixed forms in which one element is native and the other foreign. Since the names of dishes are a kind of mirror reflecting centuries of cultural interpenetration, can we speak of the Turkishness of Turkish cuisine or should we rather call it a cultural and linguistic melting pot?
References
Akalın, Ș.H. (red.) (2011). Türkçe Sözlük (2011). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Aksoy, Ö.A. (1988). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. 1. Atasözleri Sözlüğü. 2. Deyimler Sözlüğü. Istanbul: Inkilâp Kitabevi Sanayi ve Ticaret A.Ș.
Baturo, I., Baturo, W., Binkowska, M., Graboń, P., Kosiba, E. i Podolska-Frej, E. (2001). Praktyczny przewodnik. Turcja. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal SA.
Berthier, A. i Yerasimos, S. (oprac.). (2002). Albertus Bobovius ya da Santuri Ali Ufki Bey’in Anıları. Topkapı Sarayı’nda Yaşam. Istanbul: Kitap Yayınevi.
Beşoğul, I. (1981). Izahlı Yemek Kitabı. Istanbul: Bedir Yayınevi.
Çiçek, K. (red.). (2000). The Great Ottoman Turkish Civilisation. 4. Culture and Arts. Ankara: Yeni Türkiye.
Fijałek, J. (oprac.). (1967). Władysław Jabłonowski. Pamiętniki z lat 1851–1893. Wrocław–Warszawa–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Halbański, M. (1978). Potrawy z różnych stron świata. Warszawa: Wydawnictwo „Watra”.
Hensel, W. (1986). Stambuł i okolice. Przewodnik turystyczny. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Kelek, N. (2011). Słodko-gorzka ojczyzna. Raport z serca Turcji. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne.
Kieżun, B. (2020). Stambuł do zjedzenia. Warszawa: Buchmann. Korsak, W. (2008). Przewodnik Turcja. Kraj czterech mórz. Kraków: Wydawnictwo Bezdroża.
Kozłowska, M. (2006). Słownik turecko-polski. Türkçe-Lehçe Sözlük. Warszawa: Maria Kozłowska „eMKa”.
Lewis, R. (1984). Życie codzienne w Turcji osmańskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Niewiara, A. (2000). Wyobrażenia o narodach w pamiętnikach i dziennikach z XVI–XIX wieku. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Pollak, R. (opr). (1957). R.S. z Rusieckich Pilsztynowa. Proceder podróży i życia mego awantur. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Redhouse Yeni Türkçe Ingilizce Sözlük . New Redhouse Turkish-English Dictionary (1981). Istanbul: Redhouse Yayınevi.
Reychman, J. (1973). Historia Turcji. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Rycaut, P. (1678). Monarchia Turecka, opisana przez Ricota sekretarza posła angielskiego u Porty Ottomanskiey residuiącego z francuskiego ięzyka na polski przetłumaczona przez Szlachcica Polskiego Kłokockiego y do druku podana. Słuck.
Siemieniec-Gołaś, E. i Filipowska, S. (oprac.). (2018). Obraz osiemnastowiecznej Turcji w „Obserwacjach politycznych państwa tureckiego…” Józefa Mikoszy (1787). Kraków: Księgarnia Akademicka.
Siemieniec-Gołaś, E. i Pawlina, A. (oprac.). (2018). Marcin Paszkowski i jego
„Dzieje tureckie i utarczki kozackie z Tatary…” (1615). Kraków: Księgarnia Akademicka.
Stachowski, M. (2009). Gramatyka języka tureckiego w zarysie. Kraków: Księgarnia Akademicka.
Tryjarski, E. (1993). Kultura ludów tureckich w świetle przekazu Mahmūda z Kaszgaru (XI.). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Archeologii i Etnologii, Komitet Nauk Orientalistycznych.
Turkey 2002. Ankara: Nurol Matbaacılık ve Ambalaj San. A. Ș.
Walaszek, A. (oprac.) (1980). Trzy relacje z polskich podróży na Wschód muzułmański w pierwszej połowie XVII wieku. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Wężyk, E. (red.). (2008). Kuchnia turecka. Podróże kulinarne. Tradycje, smaki, potrawy. Kraków: Rzeczpospolita.
Wiśniewska-Grabarczyk, A.Ż.M. (2015). Pragmatographia de legitimo usu ambrozji tureckiej czyli rozważania Tadeusza Krusińskiego o kawie. Przegląd Orientalistyczny, nr 3–4 (255–256), 161–178.
https://foodinlove.pl/gwiazdki-michelin-statystyki/ (dostęp: 25.01.2022)
Copyright (c) 2022 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.