Funeral by Irzykowski – Towards Modernist Incomprehensibility
Abstract
The aim of this article is to reflect on Karol Irzykowski’s attitude to the aesthetics of ambiguity and enigmatism, characteristic of the Modernism movement, which the author sees as contradictory to the pursuit of the “communicativeness” of text. The reflections on the foundations of Irzykowski’s criticism and the postulates formulated by him in response to the criticised phenomena will be confronted with an analysis of the novella Funeral. This work (which is treated only marginally in studies of Irzykowski’s oeuvre) can be seen as an autothematic statement on the aesthetic canons of the era and a polemic against their assumptions. The analysis of the novella also serves to emphasise that, for the issue of cultural polemics, it is important to reflect not only on essays, journalism and other forms of expression that directly express the positions of critics, but also on cultural texts that metaphorically express the foundations of these positions.
References
Burzyńska, A. i Markowski, M.P. (2006), Teorie literatury XX wieku. Kraków: „Znak”.
Franczak, J. (2007). Poszukiwanie realności. Światopogląd polskiej prozy modernistycznej. Kraków: „Universitas”.
Głowacki, S. (2009), „De acuto et arguto”, czyli o kilku manierystycznych nowelach Karola Irzykowskiego. Pamiętnik Literacki, z. 1
Głowiński, M. (2000). Intertekstualność, groteska, parabola: szkice ogólne i interpretacje. Kraków: „Universitas”.
Irzykowski, K. (1918). Przegląd tendencji w literaturze niemieckiej ostatnich lat. Maski, nr 24.
Irzykowski, K. (1975a). Walka o treść. W: K. Irzykowski, Wybór pism krytycznoliterackich, red. W. Głowala. Wrocław: „Ossolineum”.
Irzykowski, K. (1975b). Niezrozumialcy (Teoria niezrozumiałości o ile można zrozumiale wyłożona). W: K. Irzykowski, Wybór pism krytycznoliterackich, oprac. W. Głowala. Wrocław: „Ossolineum”.
Irzykowski, K. (1975c). Ze szkoły Żeromskiego. W: K. Irzykowski, Wybór pism krytycznoliterackich, oprac. W. Głowala. Wrocław: „Ossolineum”.
Irzykowski, K. (1977). Wiersze. Dramaty. Kraków: Wydawnictwo Literackie. Irzykowski, K. (1979). Małżeństwo Maran. W: K. Irzykowski, Nowele. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Irzykowski, K. (1979). Pogrzeb. W: K. Irzykowski, Nowele. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Kowalczuk, U. i Paczowska, E. (red). (2002). Śmierć w literaturze i kulturze drugiej połowy XIX wieku. Warszawa: Uniwersytet Warszawski.
Lubaszewska, A. (1995). Młodopolska antropologia śmierci i literacki świat wartości: Życie – śmierci doskonałość. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Makowiecki, A.Z. (1987). Młoda Polska. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Miłosz, C. (1999). Historia literatury polskiej do roku 1939, przeł. M. Tarnowska. Kraków: „Znak”.
Mitosek, Z. (1997). Mimesis: zjawisko i problem. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Nycz, R. (1997). Język modernizmu: prolegomena historycznoliterackie. Wrocław: „Leopoldinum”.
Podraza-Kwiatkowska, M. (1992). Literatura Młodej Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ratuszna, H. (2006). „Fantastyczne” refleksje o życiu i śmierci – dwie nowele Karola Irzykowskiego. W: Z problematyki krótkich form narracyjnych: nowela młodopolska: studia, red. H. Ratuszna. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Copyright (c) 2022 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
