The Chapel in Jablonka in the Kashgorod Deanery in 1800
A Contribution to the History of the Uniate Church in Volhynia in the Early Years of the Russian Partition
Abstract
Russian troops marching through the Volhynian territories of Poland in 1794 to suppress the Kościuszko Uprising took over some Uniate churches, forcibly introducing Russian Orthodox clergy to them. That took place, for example, in the Great Jablonka in the Kashgorod deanery (north of Lutsk). The building and equipment a new Uniate chapel in Jablonka was a reaction of the village’s owner to this situation. The only description of this chapel is the document of a visit by Teodor Połuchtowicz on February 5, 1800.
References
APL, CHKGK – Archiwum Państwowe w Lublinie, Chełmski Konsystorz Greckokatolicki, sygn. 129, 135, 136.
DAWO – Państwowe Archiwum Obwodu Wołyńskiego w Łucku (Державний архів волинськой області): f. 35, op. 5, spr. 1; f. 382, op. 2, spr. 22; f. 382, op. 1, spr. 32; f. 382, op. 1, spr. 57.
Bieńkowski, L. (1969). Organizacja Kościoła Wschodniego w Polsce. W: J. Kłoczowski (red.), Kościół w Polsce, t. 2, Wieki XVI–XVIII. Kraków: Znak, 779–1049.
Bobryk, W. (2005). Duchowieństwo unickiej diecezji chełmskiej w XVIII wieku. W: J. Kłoczowski i A. Gil (red.), Studia i materiały do dziejów chrześcijaństwa wschodniego w Rzeczypospolitej, t. 2. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
Boniecki, A. (1899–1914). Herbarz polski, t. 1–17. Warszawa: Gebethner i Wolff.
CHKGK. IAA – Trojanowska, M. (oprac.) (2003). Chełmski Konsystorz Greckokatolicki [1525] 1596–1875 [1905]. Inwentarz analityczny archiwum. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych.
DPNW (1892). Девятисотълете православія на Волыни 992–1892 г., cz. 2. Статическія сведенія о приходахъ Волынской епархіи. Житомір, https:// www.prlib.ru/item/407329.
Gil, A. (2000). Chełmskie diecezje obrządku wschodniego. Zagadnienia organizacji terytorialnej w XVII i XVIII wieku. W: S. Stępień (red.), Polska – Ukraina. 1000 lat sąsiedztwa, t. 5. Przemyśl: Południowo-Wschodni Instytut Naukowy, 29–60.
Gil, A. (2005). Chełmska diecezja unicka 1596–1810. Dzieje i organizacja. W: J. Kłoczowski i A. Gil (red.), Studia i materiały do dziejów chrześcijaństwa wschodniego w Rzeczypospolitej, t. 1. Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
Janocha, M. (2001). Ukraińskie i białoruskie ikony świąteczne w dawnej Rzeczypospolitej. Problem kanonu. Warszawa: Neriton.
Kołbuk, W. (1998). Kościoły wschodnie w Rzeczypospolitej około 1772 roku.
Lublin: Instytut Europy Środkowo-Wschodniej.
Rąkowski, G. (2005). Przewodnik po Ukrainie Zachodniej, cz. 1, Wołyń. Pruszków: Rewasz.
SGKP (1880–1902) – Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. 1–15, cz. 2. Warszawa.
Sygowski, P. (2003). Ikony chełmskiej diecezji prawosławnej (do czasów Unii Brzeskiej) na tle dziejów Kościoła Wschodniego na Lubelszczyźnie (historia, stan badań, obiekty zachowane). W: J. Giemza (red.), Zachodnioukraińska sztuka cerkiewna. Dzieła – twórcy – ośrodki – techniki. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej 10–11 maja 2003 roku. Łańcut: Muzeum „Zamek”, 307–380.
Sygowski, P. (2012). Maciejów – miasteczko ziemi chełmskiej i jego cerkiew w XVIII wieku. Rocznik Chełmski, t. 16, 92–100.
Sygowski, P. (2019). Cerkiew pw. św. Michała Archanioła w Zaczerneczu na Wołyniu w XVIII w. i jej unicki ikonostas. W: A. Gronek i A.Z. Nowak (red.), Studia o kulturze cerkiewnej w dawnej Rzeczypospolitej, t. 2. Kraków: Księgarnia Akademicka, 239–253.
Sygowski, P. i Gil, A. (2007). Dekanat kaszogrodzki na tle dziejów Cerkwi unickiej na Wołyniu XVII – pierwszej połowy XIX w. Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej, r. 5, 203–215.
Copyright (c) 2022 Jesuit University Ignatianum in Krakow
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:
- utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
- zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
- rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
- wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
- rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
- publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.
