Antiminces in the Collection of the Archdiocesan Museum of St. Joseph Sebastian Pelczar the Bishop in Przemyśl

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2022.3803.22
Keywords: antimension, the Entombment of Christ, canvas print, Eastern Church liturgy

Abstract

The article contains a catalogue of antimensions in the collections of the Archdiocese Museum in Przemyśl. It describes seventeen antimensions from the period from 1700 to the beginning of the 20th century. An antimension is a rectangular piece of cloth of either linen or silk, typically decorated with representations of the Entombment of Christ, the Four Evangelists, and inscriptions which were made in graphic techniques. It is not permitted to celebrate the Eucharist without an antimension. The antimensions must be consecrated and signed by a bishop.

Author Biography

Marek Wojnarowski, Muzeum Archidiecezjalne w Przemyślu

Kapłan, dyrektor Muzeum Archidiecezjalnego w Przemyślu, wykładowca sztuki kościelnej i symboliki ikon w Wyższym Seminarium Duchownym w Przemyślu, diecezjalny konserwator zabytków Archidiecezji Przemyskiej, doktorant Wydziału Artes Liberales UW. Autor pracy na temat wierzeń eschatologicznych na przykładzie ikon Sądu ostatecznego XV–XVII w. z eparchii przemyskiej i terenów sąsiednich. Bada sztukę cerkiewną, zwłaszcza ikony Sądu ostatecznego, ponadto interesuje się wyposażeniem wnętrz kościelnych i rzemiosłem artystycznym.

References

Archiwum Muzeum Archidiecezjalnego w Przemyślu, sygn. XXXIII/2020. Protokół przekazania obiektów do zbiorów muzeum z dnia 12 sierpnia 2020 r.

Bal, I. (1993). Makarewicz Juliusz (Julian). W: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 5, Le-M. Warszawa: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk.

Chruszczyńska, J. i Orlińska-Mianowska, E. (2009). Tkaniny dekoracyjne. Przewodnik dla kolekcjonerów. Warszawa: Arkady.

Giemza, J. (2007). Antyminsy władyków przemyskich w Muzeum Greckokatolickiej Archieparchii Przemysko-Warszawskiej. Бюлетень 9, 1(9) grudzień, 81–82.

Gonosová, A. (1991). Antimension. W: A.P. Kazhdan i A.-M. Talbot (red.), The Oxford Dictionary of Byzantium. New York–Oxford: Oxford University Press.

Izzo, J. (1975). The Antimension In the Liturgical and Canonical Tradition of the Byzantine and Latin Churches. Rome: Pontificium Athenaeum Antonianum.

Jurkowlaniec, G. (2019). Masterpieces, Altarpieces, and Devotional Prints: Close and Distant Encounters with Michelangelo’s Vatican Pietà. Religions, 10(5), 309, 15, https://doi.org/10.3390/rel10050309 (dostęp: 04.09.2020).

Nikol’skij, K. – Никольский, К. (2012). Об антиминсах православной русской церкви (pierwsze wyd. Санктпетерсбург 1872). Москва: Новоспасский мужской монастырь.

Nowak, A.Z. (2015). Materiały niekonieczne w księgach liturgicznych: objaśnienia dla kapłanów na przykładzie antimensionu. W: A. Gronek (red.), O miejsce książki w historii sztuki. Kraków: Collegium Columbinum, 147–174.

Sidor-Ošurkevič, O. – Cидор-Ошуркевич, О. (1994). Українська антиминсна гравюра XVII–XVIII століть. Записки Наукового Tовариства імені Т. Шевченка, t. CCXXXVI: Праці Комісії образотворчого та ужиткового мистецтва. Львів, 171–182.

Stepan, A. (1999). Antyminsy w ukraińskiej sztuce graficznej XVII–XX w. W: T. Stegner (red.), Wschód – Zachód. Ukraina. Materiały z sesji naukowej. Gdańsk: Stepan design, 147–171.

Subotić, G. – Суботић, Г. (1984). Упутство за израду антиминса у свeтогорском рукопису XV века. Зборник радова Византолошког института, 23, 183–216.

Tkačuk, W. – Ткачук, В. (2018). Українські Православні Антимінси XVII– XVIII ст. Система функціонування та смислове навантаження. Київ: (rkps) https://shron1.chtyvo.org.ua/Tkachuk_Vitalii/Ukrainski_pravoslavni_antyminsy_XVIIXVIII_st_systema_funktsionuvannia_ta_ smyslove_navantazhennia.pdf? (dostęp: 16.05.2022).

Ûrčišin, O. – Юрчишин, O. (1999). Антимінси XVII століття епископів перемиськіх, самбірськіх та повіту сяніцького зі збірки Національного Музею у Львові. W: J. Giemza i A. Stepan (red.), Sztuka cerkiewna w diecezji przemyskiej. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej 25–26 marca 1995 r. Łańcut: Muzeum Zamek, 151–162.

Zawisza, N. (1975). Filipowicz (Fieliepowicz, Filipowitz, Filipovicz) Jan Józef. W: Słownik artystów polskich i obcych w Polsce działających, t. 2, D–G. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk.

Published
2022-09-29
How to Cite
[1]
Wojnarowski, M. 2022. Antiminces in the Collection of the Archdiocesan Museum of St. Joseph Sebastian Pelczar the Bishop in Przemyśl. Perspectives on Culture. 38, 3 (Sep. 2022), 351-374. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2022.3803.22.
Issue
Vol. 38 No. 3 (2022): Studies on Eastern Churches Culture within the Borders of the Former Polish‑Lithuanian Commonwealth
Section
Presentation of Sources

Copyright (c) 2022 Jesuit University Ignatianum in Krakow

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.

Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:

  1. utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
  2. zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
  3. rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
  4. wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
  5. rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
  6. publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. 

Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.