Regarding the 625th Anniversary of the Erection of the Faculty of Theology of the University of Krakow

Research Status and Prospects

Keywords: Faculty of Theology of the University of Krakow, Polish university historiography, Krakow intellectuals

Abstract

The article reveals the status and prospects of research on the history of the Theological Faculty of the University of Krakow. To this end, the most important scholarly items relating to the history of the faculty from its establishment in 1397 to the present day are discussed. The author stresses the need to undertake new research, including on the biography and works of professors, as well as in relation to the period 1525–1780. The second part of the text briefly discusses the content of eight articles revealing new findings to the history of the Faculty, published in the same issue of the Perspectives on Culture journal.

Author Biography

Tomasz Graff, The Pontifical University of John Paul II in Krakow

Ph.D., professor at UPJPII, head of the Department of Modern History at the Institute of History of the Pontifical University of John Paul II in Krakow, medieval studies scholar and researcher of the early modern era. He is a member of the Central European Commission of the PAU, the PAU Commission for the Evaluation of School Textbooks, the Team of Czech History and Polish-Czech Relations of the Polish Academy of Sciences, the Krakow Branch of the Historical Commission of the Polish Academy of Sciences, the Polish Historical Society and the Society of Lovers of History and Monuments of Krakow. He serves on the Editorial Committee of the Czech scholarly journal Husitský Tábor, as well as Folia Historica Cracoviensia, Wadoviana. Przegląd historyczno­‑kulturalny and Rocznik Spytkowicki. He has published over 200 scientific and popular-science texts, including books on the Polish episcopate in the late Middle Ages (2008, 2010), a monumental monograph on Marcin Campius Wadowita (2018), the history of the oldest Rosary Brotherhood in Wadowice (2020), and a co-authored a biography of the leader of the Sandomierz rebellion, Mikołaj Zebrzydowski (2020).

References

Bibliografia:

Barcik, M. (2000). Próba przywrócenia Wydziału Teologicznego na Uniwersytecie Jagiellońskim (1956-1957). Studia Historyczne, 43/4 (171), 665-678.

Barcik, M. (2001). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego (1939-1954). Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.

Barcik, M. (1995). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1939-1954, Analecta Cracoviensia, 27, 363-381.

Bartel W.M. (1969). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego na przełomie dwóch wieków (od 2 poł. XIX w. do końca I wojny światowej), Analecta Cracoviensia, 1, 404-428.

Barycz, H. (1935). Historja Uniwersytetu Jagiellońskiego w epoce humanizmu. Kraków: PAU.

Barycz, H. (1947). Metryka promowanych Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1639-1741, Nasza Przeszłość, 3, 185-212.

Barycz, H. (1956). Wstęp, W: H. Barycz (opr.), Jan Brożek, Wybór pism, t.1. Warszawa: PWN, 5–119.

Bieniarzówna, J. (1984). Schyłek świetności. W: J. Bieniarzówna, J. Małecki (red.), Dzieje Krakowa, t.2: Kraków w wiekach XVI-XVIII, Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Bieńkowski, T. (2000). Stanisława Sokołowskiego traktat o kształceniu młodzieży szlacheckiej. Rozprawy z Dziejów Oświaty, 39, 3–9.

Bereziński, J. (1983). Adam z Opatowa na tle teologii moralnej swego wieku. Warszawskie Studia Teologiczne, 1, 177–200.

Bracha, F. (1947). Nauka Stanisława Sokołowskiego o znamionach prawdziwego Koś¬cioła. Nasza Przeszłość, 2, 103–134.

Chamcówna, M., Mrozowska, K. (1965). Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1765-1850. T.2/1. Kraków: PWN.

Chamcówna, M. (1957). Uniwersytet Jagielloński w dobie Komisji Edukacji Narodowej : Szkoła Główna Koronna w okresie wizyty i rektoratu Hugona Kołłątaja 1777-1786. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Chamcówna, M. (1959). Uniwersytet Jagielloński w dobie Komisji Edukacji Narodowej : Szkoła Główna Koronna w latach 1786-1795. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Bąkowski, K. (1900). Dzieje Wszechnicy Krakowskiej: od r. 1364 do 1400 i od r. 1400 do 1900. Kraków: TMHiZK.

Cichowski, H. (1929). Ksiądz Stanisław Sokołowski a Kościół Wschodni: studjum z dziejów teologji w Polsce w. XVI. Lwów: nakł. autora.

Czermak, W. (1900). Uniwersytet Jagielloński w czterech ostatnich wiekach. Kraków: Czas.

Boniecki, A. (2000). Kalendarium życia Karola Wojtyły, Kraków: Znak.

(1977). [Bonifacy IX], Bulla erygująca wydział teologii w Krakowie, Analecta Cracoviensia, 9, 7-8.

Bucichowski, W. (1987). Polskie traktaty koncyliarystyczne z połowy XV w., Warszawa: ATK.

Chachaj, M. (1992/1993). Dzieje opinii Andrzeja Schoneusa o talencie poetyckim własnym i Szymona Szymonowica, Folia Bibliologica 40/41, 7-12.

Dobrzanowski, S. (1972). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1849-1890. Studia Theologica Varsaviensia, 10/2, 67-103.

Dianni, J. (1949). Jan Brożek, Joannes Broscius 1585-1652, Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.

Dutkowa, R. (1965). Uniwersytet Jagielloński w czasach Księstwa Warszawskiego. Szkoła Główna Krakowska w latach 1811-1814. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Dyduch, J. (1994), Troska kardynała Karola Wojtyły o Wydział Teologiczny w Krakowie, Analecta Cracoviensia, 26, 295-313.

Fijałek, J. (1900), Mistrz Jakób z Paradyża i Uniwersytet Krakowski w okresie Soboru Bazylejskiego. T.1-2. Kraków: Akademia Umiejętności.

Fijałek, J. (1898). Studia do dziejów Uniwersytetu Krakowskiego i jego Wydziału Teologicznego w XV wieku. Kraków: Akademia Umiejętności.

Franke, J.N. (1884). Jan Brożek (J. Broscius) Akademik krakowski 1585–1652. Jego życie i dzieła ze szczególnem uwzględnieniem prac matematycznych, Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Glemma, T. (1957). Ks. Józef S. Pelczar jako profesor historii Kościoła na Uniwersytecie Jagiellońskim, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne, 4/1, 13-30.

Glemma, T. (1948). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1397-1947, Polonia Sacra, 1, 203-223.

Glemma, T. (1949). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1795-1847, Kraków: Wydaw. Mariackie.

Graff, T. (2018). Marcin Campius Wadowita (ok. 1567-1641). Duchowny i profesor Uniwersytetu Krakowskiego ok. 1567-1641. Kraków: Societas Vistulana&UPJPII.

Graff, T. (2022a). Powstanie Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Krakowskiego i jego profesorowie w okresie przedrozbiorowym, Alma Mater. Miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego, 230, 40-45.

Graff, T. (2022b). Praga czy Kraków? Rozterki Jadwigi Andegaweńskiej związane z kształceniem litewskich teologów, Studia z Dziejów Średniowiecza, 25, 96-127.

Graff, T. (2019). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Krakowskiego w pierwszych latach XVII wieku i wkład w jego rewitalizację Bartłomieja z Przemyśla OP, Rocznik Przemyski. Historia, 22/1, 35-55.

Greniuk, F. (1976). Teologia moralna Adama z Opatowa, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne, 23/3, 5-15.

J. Morawa, S. Postawa (red.). (1998). Jubileusz sześćsetlecia Wydziału Teologicznego w Krakowie. 20 X 1996 - 20 X 1997. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej.

Kanior, M. (1998). Wydział Teologiczny w dziejach Uniwersytetu Krakowskiego (1780-1880). Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.

Kubiś, A. (2005). Papieski Wydział Teologiczny w Krakowie w latach 1954-1981, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.

Kubiś, A. (2008). Z dziejów usuwania teologii/Wydziałów Teologicznych z uniwersytetów. Studia Nauk Teologicznych, 3, 49-61.

Kubiś, A., Wołczański, J. (red.). (2005). Święty Józef Sebastian Pelczar (1842-1924) : rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego i biskup przemyski. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.

Lechicki, Cz. (1974). Księża rektorzy Uniwersytetu Jagiellońskiego w drugiej połowie XIX i w pierwszej XX wieku, Novum, 10, 83-98.

Lepszy, K. (red.). Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1364-1764. T.1. Kraków: PWN.

Lewicki, K. (1971). Habilitacja ks. Józefa Bilczewskiego w Uniwersytecie Jagiellońskim w r. 1890, Nasza Przeszłość, 36, 261–270.

Lewicki, K. (1958). Wykaz promowanych na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1796-1939, Nasza Przeszłość, 7, 309-318.

Łuczak, W. (2015). Unieważnić „stalinowski rozbiór” Uniwersytetu Jagiellońskiego – walka o powrót oderwanych Wydziałów w latach 1956-1957, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace historyczne, 142/1, 149-165.

Markowski, M. (1996). Dzieje Wydziału Teologii Uniwersytetu Krakowskiego w latach 1397-1525. Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.

Markowski, M. (1989-1990). Jagiellońska fundacja Wydziału Teologicznego w Krakowie, Analecta Cracoviensia, 21-22, 421-446.

Morawski, K. (1900). Historya Uniwersytetu Jagiellońskiego. Średnie wieki i Odrodzenie. T.2. Kraków: Uniwersytet Jagielloński.

Morawski, K. (1892). Jakuba Górskiego życie i pisma. Kraków: Akademia Umiejętności.

Niezgoda, C. (1991). Józef Sebastian Pelczar jako profesor na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, Analecta Cracoviensia, 23, 9-38.

Ożóg, K. (2012). ‘Ne contrarii haberemur doctrinae et scripturis nostris’. Droga Uniwersytetu Krakowskiego do złożenia obediencji papieżowi Mikołajowi V. W: W. Bukowski, T. Jurek (red.), Narodziny Rzeczypospolitej. Studia z dziejów średniowiecza i czasów wczesnonowożytnych. T. 2. Kraków: Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana, 1185-1204.

Ożóg, K. (2004). Uczeni w monarchii Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły (1384-1434). Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Perkowska, U. (1975). Kształtowanie się zespołu naukowego w Uniwersytecie Jagiellońskim (1860-1920). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Piech, S. (1994). Biskupi krakowscy a obsada katedr Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (1880-1939), Folia Historica Cracoviensia, 2, 103-117.

Piech, S. (1992). Bł. Józef Sebastian Pelczar w służbie teologii, Tarnowskie Studia Teologiczne, 11, 213-228.

Piech, S. (1993) Docenci Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellonskiego, Analecta Cracoviensia, 25, 343-364.

Piech, S. (1989-1990). Doktorzy promowani na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1880-1939, Analecta Cracoviensia, 21-22, 447-478.

Piech, S. (1990). Doktorzy teologii promowani w Uniwersytecie Jagiellońskim w latach 1880-1939 w służbie narodu i Kościoła, Rocznik Krakowski, 56, 211-223.

Piech, S. (1994). Druga wiosna Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego (1880-1939), Analecta Cracoviensia, 26, 384-402.

Piech, S. (1998-1999). Teologia w Akademii Krakowskiej w XVII–XVIII wieku. Analecta Cracoviensia, 30/31, 527–541.

Piech, S. (2013). From the Faculty of Theology of the Kraków Academy to the John Paul II Pontifical University in Kraków 1397-2009, Person and the Challenges, 3, 281-306.

Piech, S. (1995). Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w latach 1880-1939. Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.

Piech, S. (red.). (1997). Wydział Teologiczny w Krakowie 1397-1997. Księga Jubileuszowa. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.

Piech, S. (red.). (2000). Złota Księga Papieskiej Akademii Teologicznej. Kraków: Wydaw. Naukowe PAT.

Pietrzyk, Z. (2000). Poczet rektorów Uniwersytetu Jagiellońskiego 1400-2000, Kraków: Wydaw. Jagiellonia SA 2000.

Prokop, K. R. (2008). Ksiądz Tadeusz Glemma (1895-1958). Profesor i dziekan Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT.

Rechowicz M. (1964). System studiów na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w XV w., Zeszyty Naukowe KUL, 7/2, 5-17.

Rechowicz M. (red.). (1974-1977). Dzieje teologii katolickiej w Polsce. T. 1-3. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Rössel, W. (1957). Der letzte Rektor von Format im alten Krakau, Andreas Schoneus. W. Deutsch-polnische Nachbarschaft, Viktor Kauder, Kurt Lück (eds.), Würzburg: Holzner, 156–173.

Ryczek, W. (2011). Rhetorica christiana. Teoria wymowy kościelnej Stanisława Sokołowskiego, Kraków: Unum.

Sondel, J. (2012). Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków: Universitas.

Stopka, K., Banach, A.K., Dybiec, J. (2000). Dzieje Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków: Wydawnictwo UJ.

Stopka K. (2005). Głos w dyskusji nad fundacją uniwersytetu w Krakowie, Rocznik Krakowski, 71, 31-39.

Stopka, K. (2003). Jagiellońska fundacja Uniwersytetu Krakowskiego, Rocznik Krakowski, 69, 35-46.

Szelińska, W. (1997). Izajasz Boner, augustianin (ok. 1400-1471). Profesor Uniwersytetu Krakowskiego, Analecta Cracoviensia, 29, 597-623.

Szujski, J. (red.). (1878). Statuta i matrykuły Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego z XVI wieku. W: Archiwum komisji dla historii literatury i oświaty w Polsce. T.1, Kraków: Akademia Umiejętności, 71-94.

Świerczyńska, M. (2001). Teolodzy krakowscy w pierwszej połowie XV wieku. Kraków: Praca magisterska w Instytucie Historii UJ.

Urban. J. (2010). Powołanie ks. prof. Jana Fijałka na katedrę historii kościelnej Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego. W: J. Bednarczyk (red.), Historia vita memoriae. Prace dedykowane ks. prof. Stanisławowi Piechowi, Kraków: Unum, 225-230

Urban, J. (2022). Przemiany krakowskiego Wydziału Teologicznego w minionym stuleciu, Alma Mater, 231/232, 36-41.

Urban, J. (2020). Święty Jan Paweł II jako biskup krakowski. Wybrane zagadnienia. Kraków: Księgarnia Akademicka.

Usowicz, A. (1946). Poglądy moralno-polityczne ks. Stanisława Sokołowskiego. Nasza Przeszłość, 1, 97–126.

Vetulani, A. (1974). Ks. Jan Fijałek: historyk Kościoła polskiego. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 167-181.

Vetulani, A. (1970), Ks. Jan Fijałek: historyk Kościoła polskiego, Analecta Cracoviensia, 2, 427-446.

Polski słownik biograficzny (1935-2022), t.1-35, Kraków-Warszawa-Wrocław: PAN, PAU.

Wicher, W. (1926). X. Szymon Stanisław Makowski, teolog moralista polski w XVII w. Kielce: s.n.

Wicher, W. (1948). Teologia moralna na Wydziale Teologicznym Akademii Krakowskiej do końca XVIII w., Polonia Sacra, 1/II, 121-144.

Wisz, P. (2007/2008). Habilitacje na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie w latach1945-1954, Resovia Sacra, 14/15, 255-279.

Włodek, Z. (2011). Z dziejów filozofii i teologii na Uniwersytecie Krakowskim w XV wieku. Sylwetki, teksty, studia, Kraków: Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana.

Wojciechowski, K. (1900). Uniwersytet Jagielloński i jego dzieje. W pięćsetną rocznicę jego założenia, Lwów: Macierz Polska.

Wünsch, Th. (1998). Konziliarismus und Polen: Personen, Politik und Programme aus Polen zur Verfassungsfrage der Kirche in der Zeit der mittelalterlichen Reformkonzilien. Padeborn: Ferdinand Schöningh.

Wyczawski, H.E. (red.). (1981-1983). Słownik Polskich Teologów Katolickich. T.1-4. Warszawa: ATK.

Wyrozumska, B. (2002a). Odnowienie Akademii Krakowskiej. W: H. Kowalska, H. Byrska, A. Bednarz (red.), Święta Jadwiga Królowa. Dziedzictwo i zadania na trzecie tysiąclecie, Kraków: Parafia św. Jadwigi Królowej, 154-164.

Wyrozumska, B. (2002b). Święta Jadwiga Królowa a Uniwersytet Krakowski. W: H. Kowalska, H. Byrska, A. Bednarz (red.), Święta Jadwiga Królowa. Dziedzictwo i zadania na trzecie tysiąclecie, Kraków: Parafia św. Jadwigi Królowej, 145-154.

Wyszogrodzka, S. (2016). Humanista działaczem kontrreformacyjnym. Wpływ podróży zagranicznych na zmianę postawy Jakuba Górskiego (1525–1585), Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Humanistyczne, 15/4, 24-44.

Zawadzki, R. (1991). Jan Kanty w świetle najnowszych badań, Analecta Cracoviensia, 23, 415-425.

Zdanek, M. (2016). Die universitäre Elite und die humanistischen Kreise in Krakau in der Epoche der Frühen Neuzeit. W: M. Diefenbacher, O. Fejtová, Z. Noga (Hrsg.), Krakau-Nürnberg-Prag. Die Eliten der Städte im Mittelalter und in der Frühen Neuzeit. Herkunft, Nationalität, Mobilität, Mentalität (Documenta Pragensia Monographia Band 33/1), Praha: Scriptorium, 415-438.

Zdanek, M. (2017). Uniwersytet Krakowski wobec własnej przeszłości w XV-XVI wieku, Kraków: Societas Vistulana.

Netoteka:

CAC: Corpus academicum Cracoviense https://cac.historia.uj.edu.pl/ (dostęp z 02.01.2023).

Dokumenty dotyczące habilitacji ks. dra Karola Wojtyły, Cyfrowe Muzeum UKSW,

https://muzeumuksw.edu.pl/items/show/219 (dostęp z 30.12.2022).

Published
2023-07-25
How to Cite
[1]
Graff, T. 2023. Regarding the 625th Anniversary of the Erection of the Faculty of Theology of the University of Krakow: Research Status and Prospects. Perspectives on Culture. 43, 4/1 (Jul. 2023), 29-42. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2023.430401.09.
Section
625. rocznica powstania Wydziału Teologii Uniwersytetu Krakowskiego