Aspirazioni culturali, di classe o scientifiche?

Ebrei polacchi all’Università di Padova

DOI: https://doi.org/10.35765/pk.2023.410201.12
Parole chiave: Padova, università, studenti, Ebrei, medici ebrei, medicina, Confederazione Polacco-Lituana

Abstract

Tra gli studenti di medicina a Padova provenienti dalla Confederazione Polacco-Lituana, nei secoli XVII e XVIII, possiamo notare un certo numero di Ebrei. L’articolo contiene una breve analisi dei risultati fino ad ora ottenuti nell’ambito della ricerca su questo aspetto della storia delgi Ebrei nella Prima Repubblica di Polonia. Riferendosi a fatti più o meno conosciuti, l’Autore presta particolare attenzione alle motivazioni e alle aspirazioni degli studenti ebrei che arrivavano alla città di Antenore dalle terre Polacco-Lituane. Seguendo la carriera degli Ebrei laureati in medicina, possiamo osservare che per molti di loro conseguire il diploma a Padova non non era solo un modo per ottenere uno status migliore nella comunità ebraica, ma anche una porta per superare le barriere culturali. Secondo l’Autore, ciò era possibile poiché molti dei rappresentanti della nobiltà polacca, detti “padovani”, avevano avuto analoghe esperienze di contatto con l’ambiente universitario e con la cultura della Repubblica di Venezia.

Biografia autore

Sławomir Marchel, University of Opole, National Archive

PhD, historian, archivist, researcher of Polish culture of the sixteenth and nineteenth centuries, assistant professor at the Department of Research on European Cultural Heritage at the Institute of Literature Studies at the University of Opole. Author of studies on the life and activity of Cardinal Jan Puzyna (1842–1911), as well as Polish medical students at the University of Padua in the 16th and 18th centuries.

Riferimenti bibliografici

Archiwum Główne Akt Dawnych. Metryka Koronna. (1669–1673) Acta metricae Regni cancellariae utriusque inscriptionum privilegiorum et aliarum literarum regiarum publicarum et privatarum ex cancellaria regia utroque extraditarum – cancellariatu – Joannis – Leszczynski su-premi Regni cancellarii – vicecancellariatu – Andreae Olszowski – vi-cecancellarii Regni – notariatu – Stephani Hankiewic secretarii et de-cretorum Volhinensium ac simul actorum praesentium notarii conscripta –. sygn. 1/4/0/1/MK 209.

Album Polonicum. Metryka nacji polskiej w Padwie 1592–1745. Edycja fototypiczna (2018). Warszawa. Narodowy Instytut Polskiego Dzie-dzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”.

Barycz, H., Targosz, K. (1971). Archiwum Nacji Polskiej w Uniwersytecie Padewskim. T. 1, Metryka Nacji Polskiej w Uniwersytecie Padewskim (1592–1745) / do dr. przygotował Henryk Barycz; indeks osób oprac. Karolina Targosz [Zakład Historii Nauki i Techniki Polskiej Akademii Nauk]. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Barycz, H. (1972). Archiwum Nacji Polskiej w Uniwersytecie Padewskim. T. 2, Statuta oraz akta i protokoły zgromadzeń Nacji Polskiej w Uniwersytecie Padewskim / do dr. przygotował Henryk Barycz. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Bałaban, M. (1920). Z historji Żydów w Polsce: szkice i studja. Warszawa: B-cia Lewin-Epstein.

Bałaban, M. (1932). Lekarze żydowscy w dawnej Rzeczypospolitej. In: A. Hafftka, I. Schiper, A. Tartakower (eds.), Żydzi w Polsce Odrodzo-nej: działalność społeczna, gospodarcza, oświatowa i kulturalna (Vol. 1). Warszawa: Żydzi w Polsce Odrodzonej, 289–307.

Bałaban, M. (2012). Żydowskie miasto w Lublinie, transl. J. Doktór. Lublin: Ośrodek “Brama Grodzka – Teatr NN.”

Bersohn, M. (1872). Tobiasz Kohn, lekarz polski w XVII. Kraków: nakł. aut.

Bersohn, M. (1905). Słownik biograficzny uczonych Żydów polskich XVI, XVII i XVIII wieku. Warszawa: [s.n.].

Collins, K. (2013). Jewish Medical Students and Graduates at the Univer-sities of Padua and Leiden: 1617–1740. Rambam Majmonides Medical Journal, 4(1):e0003, 1–8. Retrieved from: https://pdfs.semanticscholar.org/d3e3/742a3a689b8ad0d4e5bbce6cd93470c67e5a.pdf (access: 02.08.2022). DOI:10.5041/RMMJ.10103.

Cosmacini, G. (2016). Storia della medicina e della sanita in Italia. Dalla peste nera ai giorni nostri, edizione digitale. Bari–Roma: Editori Late-rza.

Higier, H. (1927). Jakim był lekarz żydowski średniowiecza w Europie a zwłaszcza w Polsce. Poznań: A. Wrzosek.

Lenart, M. (2013). Patavium, Pava, Padwa. Tło kulturowe pobytu Jana Kochanowskiego na terytorium Republiki Weneckiej. Warszawa: In-stytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk.

Michałowska-Mycielska, A. (2005). Elity w gminach żydowskich Rzeczy-pospolitej w XVI–XVIII wieku. Przegląd Historyczny: dwumiesięcznik naukowy, 96(2), 257–283.

Michałowska-Mycielska, A. (2014). Żydzi w strukturze politycznej i administracyjnej Rzeczypospolitej (XVI–XVIII w.). Przegląd Humani-styczny, 58(3), 107–126.

Nissenbaum, S.B. (1899). Lekorot ha’Jehudim b’Lublin [Dzieje Żydów w Lublinie]. Lublin: Szlomo Baruch Nissenbaum. Retrieved from: https://biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/publication/45777/edition/43176/content (access: 02.08.2022).

Shatzky, J. (1950). On Jewish Medical Students of Padua. Journal of the History of Medicine and Allied Sciences, 5(4), 444–447. Retrieved from: http://www.jstor.org/stable/24619854 (access: 02.08.2022).

Świeżyński, A. (2018). Między spotkaniem a konfliktem. Filozofia przyrody i przyrodoznawstwo w ujęciu przedstawicieli myśli żydowskiej z XVI i XVII wieku. Medycyna Nowożytna, 24(3), 13–32. DOI https://doi.org/10. 4467/12311960MN.18.012.10178

Warchał, J. (2013). Żydzi polscy na Uniwersytecie Padewskim. Kwartalnik Poświęcony Badaniu Przeszłości Żydów w Polsce, 1(3), 68–69.

Viterbo, A. (2010). Gli ebrei a Padova nel Settecento. In: G.V. Luzzatto, M. Perani (eds.), Ramḥal: Pensiero Ebraico e Kabbalah Tra Padova Ed Eretz Israel. Padova: Esedra, 13–24.

Perspektywy Kultury tom 41/1
Pubblicato
2023-06-30
Come citare
[1]
Marchel, S. 2023. Aspirazioni culturali, di classe o scientifiche? Ebrei polacchi all’Università di Padova. Perspektywy Kultury. 41, 2/1 (giu. 2023), 147-162. DOI:https://doi.org/10.35765/pk.2023.410201.12.
Fascicolo
V. 41 N. 2/1 (2023): Ispirazioni classiche ed aspirazioni culturali dei promotori della cultura polacca a Padova
Sezione
Inspirazioni classiche ed aspirazioni culturali

Copyright (c) 2023 Accademia Ignatianum di Cracovia

Creative Commons License

TQuesto lavoro è fornito con la licenza Creative Commons Attribuzione 4.0 Internazionale.

Autor, zgłaszając swój artykuł, wyraża zgodę na korzystanie przez Wydawnictwo Uniwersystet Ignatianum z utworu na następujących polach eksploatacji:

  1. utrwalania utworu w formie papierowej, a także na nośniku cyfrowym lub magnetycznym;
  2. zwielokrotnienia utworu dowolną techniką, bez ograniczenia ilości wydań i liczby egzemplarzy;
  3. rozpowszechniania utworu i jego zwielokrotnionych egzemplarzy na jakimkolwiek nośniku, w tym wprowadzenia do obrotu, sprzedaży, użyczenia, najmu;
  4. wprowadzenia utworu do pamięci komputera;
  5. rozpowszechniania utworu w sieciach informatycznych, w tym w sieci Internet;
  6. publicznego wykonania, wystawienia, wyświetlenia, odtworzenia oraz nadawania i reemitowania, a także publicznego udostępniania utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym. 

Wydawca zobowiązuje się szanować osobiste prawa autorskie do utworu.