Archivio - Pagina 2

• Ispirazioni classiche ed aspirazioni culturali dei promotori della cultura polacca a Padova

  V. 41 N. 2/1 (2023)

  Nel 2022 è ricorso l’ottocentesimo anniversario dalla fondazione dell’Uni­versità di Padova, ateneo che fin dall’inizio della sua esistenza è stato volentieri scelto dai Polacchi come luogo della loro formazione e che è stato uno dei più eminenti centri intellettuali dell’Europa nell’epoca dell’Umanesimo. Da molti anni gli studiosi polacchi rivolgono la loro attenzione all’importanza dell’università padovana per il nostro paese, per la sua cultura, per la sua scienza e per il suo universale sviluppo. Tra le sue mura si sono formate le élite polacche del XV, del XVI e dell’inizio del XVII secolo, tra gli altri Paweł Włodkowic, Niccolò Copernico, Jan Kochanowski e Jan Zamoyski, solo alcuni tra i numerosi cognomi polacchi legati all’università padovana. In relazione all’importante significato dei “Padovani” per la cultura polacca abbiamo deciso di dedicare una sezione tematica del presente numero di Prospettive sulla cultura alle ispirazioni classiche e alle aspirazioni culturali dei promotori della cultura polacca a Padova e di affidarlo alla redazione del Professor Mirosław Lenart e del Dottor Sławomir Marchel dell’Università di Opole. Nell’introduzione al numero vi è inoltre la parola del Magnifico Rettore dell’Accademia Ignatianum di Cracovia, il Padre Gesuita, Professor Tomasz Homa.

• Ochrona dziedzictwa kulturowego

  V. 40 N. 1 (2023)

  Temat wiodący niniejszego numeru został zaprezentowany w dziale tematycznym „Ochrona dziedzictwa kulturowego” pod gościnną redakcją dr hab. Justyny Łukaszewskiej-Haberkowej, prof. AIK. W dziale tym znalazło się osiem tekstów napisanych przez autorów z różnych ośrodków naukowych i instytucji kultury w Polsce.

• Dwór królowej w średniowieczu i w epoce nowożytnej - ludzie, relacje, wpływy

  V. 39 N. 4 (2022)

  Dział tematyczny niniejszego numeru pod gościnną redakcją dr hab. Agnieszki Januszek-Sieradzkiej został zatytułowany „Dwór królowej w średniowieczu i w epoce nowożytnej – ludzie, relacje, wpływy”. Ten dział zostanie przedstawiony we wprowadzeniu przygotowanym przez wspomnianą Panią Profesor. Wspomnę, że w dziale tym znajduje się dziewięć tekstów napisanych przez autorów z różnych ośrodków naukowych w Polsce.

• Studia o kulturze cerkiewnej w granicach dawnej Rzeczypospolitej

  V. 38 N. 3 (2022)

  Numer bieżący jest obszerniejszy od typowych zeszytów „Perspektyw Kultury”. Jest to przede wszystkim związane z działem tematycznym „Studia o kulturze cerkiewnej w granicach dawnej Rzeczypospolitej” pod gościnną redakcją pracowników Zakładu Studiów Polsko-Ukraińskich na Wydziale Studiów Międzynarodowych i Politycznych Uniwersytetu Jagiellońskiego: dr hab. Alicji Zofii Nowak, prof. UJ oraz dr hab. Agnieszki Gronek, prof. UJ. Ten dział zostanie przedstawiony we wstępie przygotowanym przez wspomniane Panie Profesor i jest kontynuacją wcześniej podejmowanych przez nie projektów o podobnej tematyce (wydania monograficzne z 2016 i 2019 r.). Dodam jedynie, że znajduje się w nim 19 artykułów napisanych przez autorów z Polski, Ukrainy, Białorusi, Niemiec, Francji oraz Włoch. Dział ten dopełniają również dwa odrębne teksty. Pierwszy z nich jest krótkim komunikatem autorstwa arcybiskupa Ihora Isichenki (Charkowski Uniwersytet Narodowy im. Wasyla Karazina; Uniwersytet Narodowy Akademia Kijowsko-Mohylańska) przedstawiający Charków, a właściwie jego świątynie, w pierwszych tygodniach rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Drugi tekst to recenzja książki Oleha Bolyuka zatytułowanej Wooden sacred artefacts (as based on Ukraine’s western regions) sporządzona przez wspomnianą już Agnieszkę Gronek (Uniwersytet Jagielloński).

• Starożytny Bliski Wschód i jego recepcja w kulturze współczesnej

  V. 37 N. 2 (2022)

  Badanie meandrów współczesnej recepcji dziedzictwa starożytności kojarzy się zazwyczaj ze spuścizną kultury greckiej i rzymskiej. W bieżącym numerze proponujemy spojrzenie nieco inne – na ciekawe i intrygujące ślady czerpania z dorobku kultur starożytnego Wschodu, przede wszystkim Egiptu. Ten wątek pojawia się w artykułach działu tematycznego niniejszego numeru „Perspektyw Kultury”.

• Imperium Osmańskie i Turcja – dzieje, literatura i kultura

  V. 36 N. 1 (2022)

  29 października 1923 roku Mustafa Kemal, zwany później Atatürkiem, zadeklarował utworzenie Republiki Turcji. Rok wcześniej został zniesiony sułtanat. W ten sposób Turcja jako państwo zaistniało dopiero w XX wieku, ale zostało wykreowane z kulturowej osmańskiej rzeczywistości i tradycji, która funkcjonowała w basenie śródziemnomorskim przez 700 lat. Pomimo że współcześni mieszkańcy Turcji mają swoje korzenie w koczowniczych plemionach tureckich z centralnej Azji, a języki tureckie są dziś rozpowszechnione po Uzbekistan i Kazachstan, sam naród turecki został ukształtowany w wyniku wzajemnej infiltracji dwóch cywilizacji – śródziemnomorskiej Europy i bliskowschodniego muzułmańskiego Orientu. Czy zatem możemy zadać dzisiaj pytanie, czy historyczne imperium osmańskie i dzisiejsza Turcja to dwa różne cywilizacyjnie światy (Jerzy S. Łątka)? To jedno z wielu pytań, które może się pojawić w trakcie dyskusji nad tematem przewodnim. Redakcja „Perspektyw Kultury” zaprasza badaczy historii o kultury Turcji do nadsyłania różnorodnych tekstów związanych z rocznicowym zagadnieniem, licząc również na teksty dotykające zagadnień mało znanych, jak na przykład działalność Osmanów na Oceanie Indyjskim w XVI wieku.

• Podróż orientalna

  V. 35 N. 4 (2021)

  Komunikat Ministra Edukacji i Nauki z dnia 21 grudnia 2021 r. o zmianie i sprostowaniu komunikatu w sprawie wykazu czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych przyniósł radosną wiadomość dla Redakcji, Czytelników oraz Przyjaciół „Perspektyw Kultury” w postaci otrzymania 100 punktów w nowym rankingu Ministerstwa.

• Kobieta w kulturze

  V. 34 N. 3 (2021)

  Rozwój dyskursów wyzwoleńczych (postkolonialnego, rasowego, etnicznego, płciowego, ekologicznego itp.) na przełomie lat 60. i 70. XX w. doprowadził do tego, że są one nie tylko i nie tyle strategią intelektualistów, ile weszły do kultury w formie praktyk społecznych, stając się głównymi wzorcami zachowań i modelami myślenia. W tym kontekście dyskurs feministyczny, który początkowo rozwijał się jako polityczny i prawniczy dyskurs walki o prawa kobiet, w miarę rozprzestrzeniania się przybrał niestety formę światopoglądowego, a wręcz ideologicznego dyskursu przeciwstawiania i konkurencji pomiędzy płciami.

• Literatura. Media. Propaganda

  V. 33 N. 2 (2021)

  Okładkowy tytuł nowego numeru „Perspektyw Kultury” jest prosty i zarazem bardzo pojemny, a Autorki i Autorzy udowadniają, że klucz tych trzech słów może odnosić nas do niezwykle interesujących, a nawet niekiedy intrygujących obszarów badań.

• Chrześcijaństwo jako źródło kultury europejskiej

  V. 32 N. 1 (2021)

  Tematem przewodnim 32 numeru „Perspektyw Kultury” stało się chrześ­cijaństwo i jego rola jako źródła kultury nie tylko europejskiej, ale również w szerszym zakresie przestrzennym (np. egipskich Koptów). Podstawowe znaczenie dla zbudowania obecnej tożsamości kulturowej Europy miały trzy filary: Ateny jako źródło filozofii, Rzym w postaci fundamentów prawa oraz Jerozolima – miejsce, gdzie narodziła się religia. Na dorobku Aten i Rzymu chrześcijaństwo wytworzyło nowe dziedzictwo kulturowe, mając przy tym szacunek dla dokonań poprzednich cywilizacji. Nie ulega wątpliwości, że chrześcijaństwo wniosło istotny wkład w kulturę euro­pejską. W niniejszym numerze ważne miejsce zostało poświęcone osobie papieża Jana Pawła II, którego nauka i myśl pojawia się w kilku tekstach.